Zakażenie wirusem ebola – objawy, leczenie i profilaktyka

Zakażenie wirusem ebola jest ostrą zakaźną chorobą o wysokim stopniu śmiertelności. Gorączka krwotoczna występuje głównie w krajach Afryki. Do zakażenia dochodzi drogą kontaktów bezpośrednich. Do tej pory nie udało się wynaleźć skutecznego leku na zakażenie wirusem ebola.

Czym jest wirus ebola?

Choroba wywołana wirusem ebola jest wysoce śmiertelna. W dotychczasowych 24 epidemiach wskaźnik zgonów wynosił od 25% aż do nawet 90% zakażonych. Wirus ebola należy do rodziny Filoviridae. Wyróżnia się 5 gatunków wirusa, a ich nazwy powstały od miejsc, w których wykryto kolejną mutację: ebola-Zair (ZEBOV), ebola-Sudan (SUDV), ebola-Bundibugyo (BDBV), ebola-Tai Forest (TAFV), ebola-Reston (RESTV). Najłagodniejszą postacią jest wirus ebola-Reston, który powstał w Azji. Ten typ zakażenia nie wywołuje objawów i nie wiąże się z ciężkim przebiegiem choroby. Pozostałe odmiany występują w Afryce Subsaharyjskiej i są chorobotwórcze.

Sprawdź: Wirus Zika – przyczyny, objawy, leczenieLink otwiera się w nowej karcie

Łatwość przenoszenia wirusa przyczyniła się do rozwoju epidemii. Pierwsza miała miejsce w 1976 roku w obecnej Demokratycznej Republice Konga (dawniej Zair). Najbardziej narażone na zachorowanie są osoby przebywające w krajach Afryki Zachodniej: Gwinei, Sierra Leone, Liberii i Nigerii lub podróżujące do nich.

Źródła i drogi zakażenia wirusem ebola

Rezerwuarem wirusa ebola są owocożerne nietoperze, które przechodzą zakażenie bezobjawowo. Przenoszą one patogen na małpy, antylopy i gryzonie. Ostatnim ogniwem w łańcuchu zakażenia jest człowiek, na którego wirus przenosi się w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorymi zwierzętami (żywymi lub martwymi). Powodem zakażenia jest również przygotowywanie lub spożycie mięsa chorego zwierzęcia. Wirus przenosi się przez kontakt błon śluzowych lub uszkodzonej skóry z wydzielinami i wydalinami chorego. 

Sprawdź: HTLV 1 – wirus, który powoduje białaczkę i chłoniakaLink otwiera się w nowej karcie

Wirus ebola rozprzestrzenia się po całym organizmie, a w drodze badań klinicznych jego obecność wykrywana jest w: krwi, moczu, kale, wymiocinach, ślinie, pocie, łzach, wydzielinie z pochwy i odbytu, spermie, mleku kobiecym i na skórze. Do 3 miesięcy wirus nadal jest wykrywalny w materiale ozdrowieńca, co wiąże się z dalszym ryzykiem zakażania innych osób. W związku z tym ozdrowieniec powinien przez następne 3 miesiące przebywać w izolacji z własnym węzłem sanitarnym. 

Przeczytaj: Małpia ospa – drogi zakażenia, objawy i leczenieLink otwiera się w nowej karcie

Objawy choroby wywołanej wirusem ebola

Objawy zakażenia przebiegają w dwóch fazach: wczesnej i późnej. Przebieg i rozwój choroby wywołanej przez wirus ebola w pierwszej fazie są podobne do innych wirusowych gorączek krwotocznych i chorób tropikalnych, m.in.: dżumy czy leiszmaniozy, której rezerwuarem są także małpy.

Wczesne objawy zakażenia:

1. podwyższona temperatura ciała; 

2. ból głowy; 

3. ból brzucha; 

4. ból mięśni;

5. wymioty; 

6. biegunka; 

7. osłabienie.

Pierwsze dolegliwości wskazujące na zakażenie pojawiają się po mniej więcej 8 dniach od kontaktu z wirusem. Początkowo zakażenie ma grypopodobny przebieg, a objawy mogą nawet ustąpić. Pacjent czuje się lepiej, nie podejrzewając zakażenia. Jednak po kilku dniach od pozornego wyzdrowienia dolegliwości nawracają, przechodząc w drugą znacznie cięższą fazę tzw. objawów późnych. 

Późne objawy zakażenia:

1. nasilona biegunka; 

2. wysypka skórna; 

3. krwawienie z nosa; 

4. krwawienie z dróg rodnych;

5. wymioty z krwią; 

6. krwotoczne zapalenie spojówek; 

7. krwawienia z miejsc wkłuć; 

8. zaburzenia świadomości.

W zaawansowanej fazie zakażenia dochodzi do odwodnienia pacjenta i pojawienia się objawów wskazujących na niewydolność wielonarządową i wstrząs. 

Leczenie i profilaktyka zakażenia wirusem ebola

Pomimo ilości zachorowań, które przybrały rozmiary epidemii, i znajomości wirusa od ponad 40 lat, nadal nie wynaleziono skutecznego leku, zwalczającego jego działanie. Preparaty blokujące replikację wirusa, jak i szczepionki obecnie pozostają w fazie testów i dopuszczalne są do użytku jedynie w terapiach eksperymentalnych. Aktualnie stosowane leczenie zakażenia wirusem ebola polega na uzupełnianiu płynów i elektrolitów, przetaczaniu krwi i podawaniu pacjentowi środków antybakteryjnych i przeciwwirusowych. Ze względu na brak skutecznych leków zapobiegających rozprzestrzenianiu się wirusa konieczna jest izolacja osób chorych, jak i tych, u których istnieje podejrzenie zakażenia. Pacjenci powinni przebywać w izolatce z podciśnieniem i filtrami, ograniczającymi wydostawanie się skażonego powietrza na zewnątrz. 

To ważne: Wirusowe zapalenie wątroby typu B – zakażenie i leczenieLink otwiera się w nowej karcie

Jedyną skuteczną profilaktyką, której powinny szczególnie przestrzegać osoby podróżujące do krajów występowania wirusa, jest unikanie kontaktu z chorymi lub martwymi zwierzętami i przestrzeganie zasad higieny osobistej. Szczególnie istotne wydaje się częste i dokładne mycie dłoni.

• Dolegliwości bólowe
• Choroby wirusowe

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. M. Wróblewska, K. Pancer, Wirus ebola – aktualne zagrożenia i perspektywy kontroli zakażeń, „Postępy Nauk Medycznych” 2015, XXVIII (4B), s. 34–39.

2. M. Sobolewska-Pilarczyk, P. Rajewski, P. Rajewski, Gorączka krwotoczna ebola – realne zagrożenie?, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2016, 10 (2), s. 99–101.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.