Zakażenie żółtą febrą – objawy, leczenie i profilaktyka
Żółta febra to choroba zakaźna przenoszona przez komary. Rezerwuarem wirusa są małpy i ludzie. Choroba może przybrać różny przebieg, a jej najcięższa postać w wielu przypadkach prowadzi do śmierci. Jak się objawia żółta febra? Jak skutecznie chronić się przed zakażeniem?
Żółta febra – co to za choroba?
Żółta febra, nazywana też żółtą gorączką, to choroba zakaźna wywołana przez wirusa z rodziny Flaviviridae. Ten sam patogen jest odpowiedzialny m.in. za rozwój dengiLink otwiera się w nowej karcie, omskiej gorączki krwotocznej, choroby lasu Kyasanur, gorączki Zachodniego Nilu, malariiLink otwiera się w nowej karcie. Głównymi obszarami występowania żółtej febry są Ameryka Południowa i Afryka Subsaharyjska.
Żółta febra – źródła zakażenia
Wyróżniamy dwie postaci żółtej gorączki, determinowane drogą zakażenia. Miejska żółta febra jest przenoszona z człowieka na człowieka przez komara Aedes aegypti. Druga postać choroby to leśna żółta febra, w której źródłem zakażenia jest komar Haemagogus lub Sabethes, przenoszący wirus z małpy na człowieka.
Objawy zakażenia żółtą febrą
Okres wylęgania się wirusa trwa średnio 7 dni. Po tym czasie pojawiają się pierwsze objawy. Żółta febra ma przebieg etapowy, a wpływ na nasilenie się objawów ma ogólny stan zdrowia zakażonego.
Pierwszy etap zakażenia – trwa do 4 dni, podczas których rozwijają się objawy grypopodobne: bóle mięśni, ból głowy, osłabienie, brak apetytu, nudności i biegunka, wysoka gorączka.
Drugi etap zakażenia – następuje tylko wtedy, gdy pierwszy etap przebiega łagodnie, a organizm wytworzył prawidłową odpowiedź immunologiczną. Drugi etap trwa 2 dni i polega na stopniowym ustąpieniu objawów. Po jego ustaniu pacjent wraca do zdrowia.
Trzeci etap zakażenia – jest właściwie powikłaniem żółtej febry. Choroba nie ustępuje, objawy się nasilają i dochodzi do zakażenia całego organizmu. W wyniku działania wirusa obserwuje się zażółcenie powłok skórnych i krwotoki powstające w wyniku wzrostu przepuszczalności naczyń krwionośnych. W przebiegu choroby mogą towarzyszyć również zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i spadek ciśnienia. Faza trzecia może prowadzi do niewydolności wielonarządowej, która powoduje zgon pacjenta. Faza trzecia cechuje się wysokim stopniem śmiertelności, nawet na poziomie 20–50%. W ciężkiej postaci choroby mogą pojawić się również objawy zaburzeń neurologicznych.
W większości przypadków zakażenie żółtą febrą ma postać łagodną, a chory powraca do zdrowia po ponad tygodniu. U niektórych osób choroba przebiega skąpoobjawowo, przez co pozostaje nierozpoznana.
Diagnostyka i leczenie żółtej febry
Diagnostyka żółtej febry opiera się na wywiadzie z pacjentem i ocenie objawów. Choroby tropikalne cechują się podobieństwem przebiegu, dlatego w celu postawienia trafnej diagnozy niezbędne jest wykonanie badań dodatkowych. Bardzo ważne jest przeprowadzenie testów oznaczających genom wirusa. W diagnostyce laboratoryjnej żółtej febry stwierdza się leukopenię, wzrost transaminaz i bilirubiny we krwi pacjenta.
Nie ma jednego i skutecznego środka leczącego żółtą febrę. Terapia polega na leczeniu objawowym. Pacjentowi są podawane środki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe i przeciwwirusowe. W leczeniu żółtej febry, a także pozostałych gorączek krwotocznych przeciwwskazane jest przyjmowanie aspiryny i niesteroidowych leków przeciwzapalnych, gdyż poważnie zwiększają ryzyko zagrażającego życiu pacjenta krwawienia. Chorujący na żółtą febrę powinien zostać w domu i odpoczywać, aż do całkowitego wyzdrowienia. Kluczowe jest regularne nawadnianie organizmu i spożywanie pokarmów lekkostrawnych. Pacjenci, u których istnieje wysokie ryzyko powikłań i ciężkiego przebiegu choroby, są poddawani obserwacji szpitalnej. Zakażenie żółtą febrą daje dożywotnią odporność na wirusa.
Profilaktyka zakażenia żółtą febrą
Jedyną i najskuteczniejszą metodą profilaktyczną jest przyjęcie szczepienia ochronnego przeciwko wirusowi. Z tego względu szczepienie na żółtą febrę w krajach występowania choroby jest obowiązkowe, a przyjeżdżający turysta musi okazać świadectwo przyjęcia szczepionki. Należy pamiętać, że szczepionkaLink otwiera się w nowej karcie nie chroni przed zakażeniem, a jedynie zwiększa szansę na łagodne przejście zachorowania. Dlatego przebywający na obszarach występowania żółtej febry powinni pamiętać o środkach ochrony.
W miejscu spania należy stosować moskitierę, w oknach zaś siatki ochronne. Ciało należy osłonić odzieżą z długim rękawem i nogawkami. Pomocne są również środki w sprayach odstraszające komary. Zalecanym działaniem profilaktycznym jest również unikanie bezpośredniego kontaktu z małpami, które mogą być rezerwuarem wirusa. Osoby pielęgnujące chorego na żółtą febrę muszą zachować ostrożność w kontakcie z płynami ustrojowymi zarażonego. Zużyte środki higieniczne powinny być natychmiast wyrzucane, a rzeczy wielokrotnego użytku dezynfekowane i często wymieniane.
Choroby w podróży
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.
lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
M. Bociek, Gorączki krwotoczne powodowane przez wirusy z rodziny flaviviridae, „Zeszyty Studenckiego Ruchu Naukowego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach”, 2019, 28(2), s. 27–28.
K. Korzeniewski, Wirusowe gorączki krwotoczne, „Forum Medycyny Rodzinnej”, 2012, 6(25) s. 205–221.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
