Czym jest choroba Hashimoto? Jak ją leczyć?

Choroba Hashimoto nie musi oznaczać wyroku. Szybkie rozpoczęcie przyjmowania odpowiednich leków, a także zmiana stylu życia, w tym diety, pozwalają na zmniejszenie uciążliwych symptomów oraz unormowanie zaburzeń hormonalnych.

Na chorobę HashimotoLink otwiera się w nowej karcie chorują głównie kobiety między 45. a 65. rokiem życia. Nie oznacza to jednak, że schorzenie nie występuje u mężczyzn. Choroby tarczycy diagnozuje się u tej płci znacznie rzadziej. Podstawowa wiedza na temat samej choroby oraz odpowiednie postępowanie sprawiają, że z chorobą Hashimoto da się żyć.

Czym jest choroba Hashimoto?

Choroba Hashimoto, a precyzyjniej – przewlekłe, limfocytarne zapalenie tarczycy, to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym, czyli odpowiedzialny za nie jest układ odpornościowy. W zależności od danych szacuje się, że na świecie choruje na nią od 4% do 25% populacji, w tym głównie kobiety. Takie statystyki sprawiają, że choroba Hashimoto jest najczęściej występującym schorzeniem autoimmunologicznym, zwłaszcza na obszarach z niewłaściwą podażą jodu.

Wyróżnia się dwie postaci choroby Hashimoto: pierwotną i wtórną. Pierwsza występuje najczęściej i objawia się powiększeniem gruczołu tarczowego z niedoczynnością tarczycy lub bez niej. Ponadto w obrazie histopatologicznym pojawia się naciek limfocytarny. W większości przypadków pierwotnej postaci choroby Hashimoto towarzyszą inne choroby przewlekłe, w tym m.in. cukrzyca typu I oraz celiakia. Warto przy tym dodać, że przyczyna powstawania pierwotnej choroby Hashimoto nie jest łatwa do jednoznacznego określenia. Drugą postać z kolei diagnozuje się jako jatrogenną, czyli będącą niekorzystną konsekwencją leczenia, np. lekami immunomodulacyjnymi (m.in. przeciwciałami monoklonalnymi lub interferonem-alfa) – czyli lekami, które mają stymulować układ odpornosciowy w organizmie. Lekarz stwierdza ją na podstawie objawów klinicznych, którym towarzyszy obecność przeciwciał anty-TPO.

Ciężko jednoznacznie powiedzieć, co przyczynia się do rozwoju choroby. Lekarze i naukowcy twierdzą jednak, że bardzo duże znaczenie mają predyspozycje genetyczne. Oznacza to, że jeśli w twojej najbliższej rodzinie występuje historia choroby Hashimoto, istnieje pewne prawdopodobieństwo, że z czasem objawy rozwiną się również u ciebie. Nie jest to jednak reguła. Równie istotne wydają się czynniki środowiskowe, a także zaburzenia układu odpornościowego.

Objawy choroby Hashimoto

Dokładny przebieg choroby jest zróżnicowany, co oznacza, że każdy pacjent może doświadczać nieco innych objawów. Niemniej dzieli się je na miejscowe oraz związane z zaburzeniem wydzielania hormonów tarczycyLink otwiera się w nowej karcie. Objawy miejscowe związane są z wyglądem tarczycy, która może być powiększona na początku choroby (wole), jednakże wraz z rozwojem schorzenia znacznie się zmniejsza. Ponadto mogą pojawiać się na niej guzki.

Do ogólnych objawów choroby Hashimoto zaliczamy:

• uczucie zmęczenia i senność,

• zaburzenia pamięci,

• nieregularne cykle miesięczne,

• niskie ciśnienie tętnicze krwi,

• zwiększenie masy ciała,

• depresję,

• ciągłe uczucie zimna,

• problemy z płodnością,

• zaparcia,

• suche włosy,

• bladą skórę.

Objawy choroby Hashimoto rozwijają się bardzo powoli, nawet latami, co związane jest z procesem niszczenia gruczołu tarczowego. Są one nasilone przy dużych zaburzeniach hormonalnychLink otwiera się w nowej karcie. Przy utajonych objawach niedoczynności tarczycy możesz nie zauważyć, a jedynym wskaźnikiem choroby są wówczas badania laboratoryjne.

Sprawdź, jakie badania wykonać, aby zdiagnozować Hashimoto.Link otwiera się w nowej karcie

Leczenie choroby Hashimoto

Z chorobą Hashimoto da się żyć. Aby jakość życia pozostawała na wysokim poziomie, a objawy nie utrudniały codziennego funkcjonowania, konieczne jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie leczenia. Niestety nie ma metody, która doprowadziłaby do zatrzymania procesu wyniszczania gruczołu tarczowego. Jeśli lekarz zdiagnozuje u ciebie chorobę Hashimoto, musisz liczyć się z koniecznością systematycznego przyjmowania hormonów. Lewotyroksyna (syntetyczny analog tyroksyny), zawarta w popularnych preparatach, pozwala na regulację stężenia i dzięki temu możliwe jest złagodzenie objawów choroby.

Równie ważna w przebiegu leczenia choroby Hashimoto jest dieta. Pamiętaj, że jest to schorzenie przewlekłe i codzienne nawyki żywieniowe mają niebagatelny wpływ na samopoczucie i stopień nasilenia objawów. Najlepiej jest spożywać od 4 do 5 posiłków dziennie w regularnych odstępach.

Przeczytaj, jak zapobiegać chorobom układu krążenia. Kiedy warto udać się do kardiologa?Link otwiera się w nowej karcie

Chorzy powinny zwrócić szczególną uwagę na to, aby ich jadłospis był bogaty w selen, żelazo, jod, witaminę D, wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (EPA i DHA – ich źródłem są przede wszystkim tłuste ryby morskie), a także antyoksydanty. Dietetycy od lat debatują nad znaczeniem glutenu w menu osób chorych na Hashimoto. Nadal jest to obiekt licznych dyskusji, jednakże ze względu na możliwość występowania celiakii warto skonsultować spożywanie produktów pszennych, żytnich i jęczmiennych z lekarzem prowadzącym i dietetykiem klinicznym. Jeśli pacjent cierpi na celiakię, spożywanie produktów zasobnych w gluten może powodować biegunki, a co za tym idzie – szybką utratę masy ciała, gorsze wchłanianie substancji odżywczych i odwodnienie.

Duże znaczenie ma suplementacja witaminą D. Aby dostarczać ją do organizmu w sposób bezpieczny, dawkę należy skonsultować wcześniej z lekarzem, który weźmie pod uwagę kilka parametrów, m.in. wagę pacjenta.

Źródła:

1. J. Luty i E. Bryl. Choroba Hashimoto – aspekt genetyczny i środowiskowy. Forum Medycyny Rodzinnej, 2017, t.11, nr 11, s. 1–6.

2. M. Broniarczyk-Czarniak. Zaburzenia psychiczne współistniejące z chorobą Hashimoto – przegląd piśmiennictwa. Psychiatria, 2017, t.14, nr 4, s. 209–216.

3. J. Wang, S. Lv, G. Chen i wsp. Meta-analysis of the association between vitamin D and autoimmune thyroid disease. Nutrients, 2015, t. 7, nr 4, s. 2485–2498.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.