Kiedy warto wykonać badanie HIV Ag/Ab?

Zakażenie wirusem HIV powinno być jak najszybciej wykryte w celu zastosowania odpowiedniego leczenia. Niestety, pierwsze objawy są niespecyficzne, przypominają przeziębienie i bardzo łatwo je zlekceważyć. Badanie HIV Ag/Ab polega na wykryciu w bardzo wczesnej fazie rozwoju zakażenia antygenu białka p24 oraz przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom otoczki wirusa. Dodatni wynik uprawnia lekarza do zastosowania leczenia antyretrowirusowego. Czytaj dalej i dowiedz się, czym dokładnie jest badanie HIV Ag/Ab oraz kto powinien je wykonać. Dowiesz się również, co zrobić, kiedy wynik okaże się dodatni.

Czym jest wirus HIV?

Ludzki wirus nabytego niedoboru odporności (HIV) wywołuje zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS). Zakażenia powodują dwa typy wirusa – HIV1 i HIV2. W wyniku namnażania się wirusa w organizmie zmniejsza się odporność chorej osoby. Coraz częściej cierpi ona z powodu infekcji bakteryjnych i grzybiczych. Dochodzi do rozwoju chorób nowotworowych, a nawet do śmierci. Obecnie dostępnych jest wiele leków, które hamują replikację wirusa. U odpowiednio leczonych osób objawy AIDS mogą nie występować przez wiele lat. Aby uzyskać jednak dobre wyniki leczenia, konieczne jest odpowiednio wczesne wykrycie zakażenia.

Kto jest narażony na zakażenie HIV?

Na zakażenie wirusem HIV narażone są wszystkie osoby aktywne seksualnie oraz mające bezpośredni lub pośredni kontakt z krwią, czyli osoby wykonujące zawody medyczne oraz uzależnione od narkotyków podawanych dożylnie. Warto pamiętać, że poprzez kontakt seksualny można się zarazić nie tylko wirusem HIV, ale też chorobami wenerycznymiLink otwiera się w nowej karcie. Zakażenie wirusem HIV może być również przekazane przez matkę dziecku podczas porodu, ciąży lub karmienia piersią.

Jakie są objawy zakażenia HIV?

Pierwsze objawy zakażenia są niespecyficzne i w pierwszej chwili nie kojarzą się nam z zakażeniem wirusem HIVLink otwiera się w nowej karcie. Chory zwykle interpretuje pierwsze objawy zakażenia jako przeziębienie. 

Do początkowych objawów zakażenia wirusem HIV należą:

1. wysoka gorączka,

2. dreszcze,

3. bóle mięśni i stawów,

4. wymioty,

5. nudności,

6. bóle brzucha

7. powiększenie węzłów chłonnych.

Niekiedy na ciele osoby chorej można zaobserwować wysypkę grudkowo-plamistą. Zauważalna jest ona na dłoniach, tułowiu i twarzy. Niespecyficzne dolegliwości zakażenia wirusem HIV zazwyczaj ustępują samoistnie po 2–3 tygodniach.

Kolejnym etapem zakażenia wirusem HIV jest przewlekła uogólniona limfadenopatia, czyli inaczej powiększenie węzłów chłonnych. Trwa ona zazwyczaj około 3 miesięcy. Po tym czasie pacjent wchodzi w etap bezobjawowego nosicielstwa. Wirus znajduje się w jego organizmie i może zarażać inne osoby. Po kilku latach osoba zakażona będzie zauważać u siebie spadek odporności. Dużo częściej niż wcześniej będzie zapadać na przeziębienia, infekcje bakteryjne, grzybicze. Może również cierpieć na nawracające zapalenia płuc.

Postępujące osłabienie odporności u osób zakażonych wirusem HIV prowadzi do wystąpienia schorzeń, takich jak:

1. gruźlica płuc,

2. chłoniaki,

3. rak szyjki macicy,

4. mięsak Kaposiego,

5. zakażenie cytomegalowirusem,

6. grzybica oskrzeli,

7. grzybica przełyku,

8. grzybica przełyku

9. toksoplazmoza mózgu,

10. zakażenia pasożytnicze.

Są to już objawy charakterystyczne dla AIDS.

Czym jest test HIV Ag/Ab?

HIV Ag/Ab jest nowoczesnym badaniem laboratoryjnym, które pozwala na oznaczenie antygenu białka p24 oraz przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom otoczki wirusa HIV1 i HIV2. Badanie to pozwala na szybką diagnostykę zakażenia na bardzo wczesnym etapie. Uwzględnienie w badaniu wirusowego antygenu p24 pozwala na wczesne rozpoznanie wirusa, gdyż jego obecność stwierdzana jest we krwi pacjenta już między 2. a 8. tygodniem po zakażeniu i wyprzedza przeciwciała anty-HIV. Te wykrywane są od 4 do 12 tygodni po zakażeniu. Wykonanie testu łączącego oznaczenie antygenu wirusa i przeciwciał wytworzonych w wyniku kontaktu z wirusem pozwala na zwężenie okienka diagnostycznego (okres od zakażenia do wykrycia wirusa) i wcześniejsze wykrycie zakażenia w porównaniu do testów oznaczających wyłącznie przeciwciała.

Kiedy należy wykonać test HIV Ag/Ab?

Badanie HIV Ag/Ab należy wykonać po 14 dniach od potencjalnego momentu zakażenia. Jeśli jednak uzyskasz wynik ujemny, musisz zdawać sobie sprawę, że może on nie mieć wartości diagnostycznej. Aby wynik był wiarygodny, koniecznie powtórz badanie po kilku tygodniach.

Kto powinien wykonać badanie HIV Ag/Ab?

Oprócz osób z grup ryzyka opisanych powyżej badaniu HIV Ag/Ab powinny się poddać:

1. osoby, które mają objawy charakterystyczne dla AIDS,

2. kobiety w ciąży,

3. osoby, które cierpią na schorzenia związane z nierozpoznanym zakażeniem wirusem HIV.

Dodatkowo badanie HIV Ag/Ab powinno być wykonane u osób z najbliższego otoczenia zakażonego. Badanie to również trzeba przeprowadzić u pracowników szpitali czy przychodni w razie przypadkowego kontaktu z krwią.

Zobacz także: Na czym polega profilaktyka HIV?Link otwiera się w nowej karcie

Co zrobić, kiedy uzyskasz wynik dodatni w teście HIV Ag/Ab?

Uzyskanie wyniku dodatniego w teście HIV Ag/Ab wymaga potwierdzenia inną metodą diagnostyczną, jaką jest Western Blot. Jeśli drugi wynik również okaże się dodatni, to jak najszybciej zgłoś się do poradni konsultacyjnej. Lekarz udzieli Ci tam wszystkich niezbędnych informacji o zakażeniu wirusem HIV i zleci dodatkowe badania w celu określenia poziomu limfocytów CD4 i wiremii (ilości molekuł wirusa znalezionej w 1 mm3 krwi).

Na podstawie oznaczeń lekarz podejmie decyzję odnośnie do leczenia. Obecnie jest dostępnych wiele leków antyretrowirusowych, które obniżają wiremię i nie pozwalają na progresję zakażenia wirusem HIV do AIDS.

Każda osoba, u której stwierdzono zakażenie wirusem HIV, powinna dbać o swoją odporność. System immunologiczny można wspomóc różnymi sposobami. Jednym z nich jest zastosowanie ziół na odporność.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. K. Winek i in., Postępy w leczeniu zakażenia HIV, „Postępy Nauk Medycznych”, 2010, nr 10, s. 800–804.

2. M. Sobolewska-Pilarczyk i in., Zakażenie HIV w praktyce lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, „Forum Medycyny Rodzinnej”, 2016, t. 10, nr 1, s. 42–44.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.