Niedosłuch – czym jest? Jakie są jego rodzaje?

Niedosłuch to problem, z którym boryka się coraz więcej osób. Wynika to z wielu przyczyn, takich jak hałas czy procesy starzenia. Niedosłuch może wpłynąć na jakość życia, ale wczesne rozpoznanie i leczenie mogą pomóc w zapobieganiu poważniejszym problemom. Czym jest niedosłuch, jakie są jego rodzaje, przyczyny i objawy? Jakie są sposoby leczenia niedosłuchu?

Niedosłuch – co to takiego?

Niedosłuch to zaburzenie słuchu, które może wpłynąć na jakość życia. Polega na ograniczeniu zdolności słyszenia dźwięków lub trudności w rozumieniu mowy. Niedosłuch może mieć różne przyczyny, takie jak długotrwałe przebywanie w hałasieLink otwiera się w nowej karcie (np. w związku ze szkodliwymi warunkami pracy), choroby lub procesy starzenia. Istnieją różne rodzaje niedosłuchu, w tym przewodzeniowy, mieszany i odbiorczy. Jednym z pierwszych objawów jest zwykle głośniejsza mowa osoby, która ma ubytki w słuchu, czy zwiększenie głośności telewizora lub radia, a także problemy ze słyszeniem dzwonka lub sygnału alarmowego. Wczesne rozpoznanie i leczenie niedosłuchu mogą pomóc zatrzymać postępująca utratę słuchu a tym samym poprawić jakość życia. Jeśli obserwujesz u siebie objawy niedosłuchu, skonsultuj się z lekarzem audiologiemLink otwiera się w nowej karcie, który przeprowadzi odpowiednie badania i zleci leczenie.

Jakie są rodzaje niedosłuchu?

Niedosłuch to zaburzenie słuchu, które może występować z różnym nasileniem i z różnych przyczyn. W zależności od rodzaju niedosłuchu objawy i leczenie mogą się różnić. Najczęstsze rodzaje niedosłuchu to:

1. Niedosłuch przewodzeniowyLink otwiera się w nowej karcie – jest to najczęstszy rodzaj niedosłuchu, który powstaje w wyniku problemów z przewodzeniem dźwięków z ucha zewnętrznego do ucha wewnętrznego. Przyczynami mogą być np. uszkodzenia błony bębenkowej, zatkanie przewodu słuchowego lub choroby zakaźne.

2. Niedosłuch odbiorczyLink otwiera się w nowej karcie – to niedosłuch, który powstaje w wyniku problemów z przekazywaniem dźwięków z ucha wewnętrznego do mózgu. Może być spowodowany uszkodzeniem narządu słuchu lub nerwu słuchowego.

3. Niedosłuch mieszany – to połączenie niedosłuchu przewodzeniowego i odbiorczego, czyli problemów zarówno z przewodzeniem dźwięków, jak i ich odbiorem.

4. Niedosłuch centralny – to niedosłuch spowodowany problemami w obrębie mózgu i układu nerwowego odpowiedzialnego za przetwarzanie dźwięków.

5. Niedosłuch wibracyjny – to niedosłuch związany z uszkodzeniem kości czaszki lub błony bębenkowej.

6. Niedosłuch mieszany wibracyjno-przewodzeniowy – to połączenie niedosłuchu przewodzeniowego i wibracyjnego.

7. Niedosłuch neurosensorialny – to niedosłuch spowodowany uszkodzeniem ucha wewnętrznego lub nerwu słuchowego.

Najczęstszym rodzajem niedosłuchu jest niedosłuch przewodzeniowy oraz odbiorczy.

Niedosłuch przewodzeniowy a odbiorczy – różnice i sposób leczenia

Niedosłuch przewodzeniowy powstaje w wyniku nieprawidłowości w mechanicznym przewodzeniu fali dźwiękowej (w uszkodzeniu lub w dysfunkcji przewodu słuchowego zewnętrznego, błony bębenkowej lub kosteczek słuchowych), a niedosłuch odbiorczy jest konsekwencją zaburzeń w funkcjonowaniu ślimaka w uchu środkowym, nerwu słuchowego lub ośrodkowego układu nerwowego.

W zależności od przyczyny niedosłuchu przewodzeniowego jego leczenie może obejmować metody zabiegowe (usunięcie czopu woskowinowego, ciała obcego z ucha), farmakologiczne (np. antybiotykoterapię w ostrym zapaleniu ucha środkowego) lub dobranie odpowiedniego aparatu słuchowego. Leczenie niedosłuchu odbiorczego polega na zastosowaniu aparatu słuchowego.

Przyczyny niedosłuchu u dzieci

Niedosłuch u dzieci może mieć różne przyczyny – od wrodzonych problemów słuchowych po urazy, infekcje lub choroby.

Jedną z najczęstszych przyczyn niedosłuchu u dzieci jest zapalenie ucha środkowego. Zapalenie ucha środkowego to stan zapalny błony śluzowej w jamie bębenkowej, który może powodować uszkodzenia błony bębenkowej, a tym samym prowadzić do utraty słuchu. Schorzenie często występuje u dzieci, zwłaszcza w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

Inną przyczyną niedosłuchu u dzieci może być niedorozwój układu słuchowego lub obecność wad wrodzonych, takich jak: niedorozwój błony bębenkowej, uszkodzenia nerwu słuchowego lub nieprawidłowości w kształcie ucha. Te wady mogą prowadzić do trwałego niedosłuchu u dziecka.

Innym powodem niedosłuchu u dzieci może być narażenie na hałas. Hałas może powodować uszkodzenie narządu słuchowego, a tym samym prowadzić do utraty słuchu. Może to nastąpić w wyniku długotrwałego narażenia na głośne dźwięki, takie jak np. głośna muzyka, hałas w miejscu pracy.

Wreszcie infekcje i choroby, takie jak różyczka, zapalenie mózgu, zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc, mogą również prowadzić do niedosłuchu u dzieci. Te choroby mogą wpłynąć na układ słuchowy, co prowadzi do trwałego lub czasowego niedosłuchu.

W przypadku podejrzenia niedosłuchu u dziecka jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem pediatrą lub audiologiem. Wczesne wykrycie i odpowiednie leczenie może pomóc w minimalizacji skutków niedosłuchu na rozwój dziecka.

Wady słuchu u dorosłych

Przyczyny niedosłuchu u osób dorosłych mogą być zróżnicowane – od naturalnego procesu starzenia się po urazy, choroby i narażenie na hałas.

Naturalne starzenie się jest jednym z głównych czynników wpływających na pojawienie się niedosłuchu u osób dorosłych. Wraz z wiekiem komórki receptorowe w uchu i nerwy słuchowe ulegają zużyciu, co prowadzi do trudności w odbieraniu dźwięków i rozumieniu mowy.

Narażenie na hałas jest kolejnym czynnikiem. Długotrwałe narażenie na głośne dźwięki, takie jak hałas w pracy lub muzyka na wysokim poziomie dźwięku, może powodować uszkodzenia ucha wewnętrznego i prowadzić do trwałego niedosłuchu.

Choroby i urazy również mogą być przyczyną niedosłuchu u dorosłych. Na przykład choroby układu krążenia, takie jak miażdżyca lub nadciśnienie tętnicze, mogą powodować niedokrwienie ucha wewnętrznego i prowadzić do wady słuchu. Innymi chorobami, które przyczyniają się do rozwoju niedosłuchu u dorosłych, mogą być: cukrzyca oraz choroby autoimmunologiczne.

Inną przyczyną niedosłuchu u dorosłych może być stosowanie niektórych leków, takich jak antybiotyki, leki przeciwbólowe i leki moczopędne. Te leki mogą wpływać na uchoLink otwiera się w nowej karcie wewnętrzne i prowadzić do trwałego lub czasowego niedosłuchu.

Leczenie niedosłuchu 

Leczenie niedosłuchu zależy od przyczyny problemu. W niektórych przypadkach, takich jak niedosłuch wynikający z naturalnego procesu starzenia się, leczenie może polegać na zastosowaniu aparatów słuchowychLink otwiera się w nowej karcie lub implantów ucha. Istnieją też domowe sposoby na poprawę słuchu. 

Jeśli niedosłuch jest spowodowany przez choroby lub urazy, leczenie będzie polegać na rozwiązaniu problemu zdrowotnego. Na przykład w przypadku niedosłuchu spowodowanego chorobami układu krążenia należy kontrolować ciśnienie krwi lub zmianę stylu życia.

W niektórych przypadkach leczenie niedosłuchu może wymagać chirurgicznej interwencji. Na przykład: w przypadku uszkodzenia błony bębenkowej chirurg może wykonać operację, aby ją naprawić i przywrócić słuch.

Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem, jeśli wystąpią objawy niedosłuchu. Diagnosta przeprowadzi badania słuchu i ustali przyczynę problemu. Dzięki odpowiedniemu leczeniu, osoby z niedosłuchem mogą poprawić swoją jakość życia i cieszyć się dźwiękami wokół siebie.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. H. Skarżyński, Prawie wszystko o słuchu, Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Warszawa 2017.

2. G.H. Saunders, T.H. Chisolm, H.B. Abrams, Guidelines for audiologic management of adult hearing impairment: clinical examples, Otolaryngology-Head and Neck Surgery 2019, 161, s.1-55.

3. M. Śliwińska-Kowalska, Audiologia kliniczna, Wydawnictwo Mediton, Łódź 2005.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.