Jaki jest wpływ hałasu na zdrowie człowieka?

Wpływ hałasu na zdrowie człowieka nie ogranicza się tylko do problemów ze słuchem. Hałas może negatywnie wpływać na twoje zdrowie na wiele sposobów: zakłóca sen, utrudnia komunikację, powoduje rozkojarzenie, pogarsza koncentrację, uniemożliwia odpoczynek. Poza tym hałas jest jednym z bardziej rozpowszechnionych stresorów.

Hałas towarzyszy nam obecnie nieprzerwanie – możesz doświadczać go zarówno w pracy, jak i w domu. Negatywnie wpływa na narząd słuchu oraz na układy: krążenia, wewnątrzwydzielniczy, nerwowy, pokarmowy. Hałas oddziałuje na kondycję psychiczną i nasila starzenie się organizmu. Przeczytaj, co robić, aby ograniczyć negatywny wpływ hałasu.

Czym jest hałas?

Rozważania na temat wpływu hałasu na zdrowie człowieka należy rozpocząć od zdefiniowania samego pojęcia. Hałasem nazywa się dźwięki o zbyt dużym natężeniu, czyli za głośne, które są przez to uciążliwe, dokuczliwe, przykre, a w skrajnych przypadkach szkodliwe. Norma intensywności hałasu wynosi 85 dB.

1. Przeczytaj też, cym zajmuje się audiologia i foniatriaLink otwiera się w nowej karcie.

Poza intensywnością dźwięku negatywny wpływ hałasu na organizm zależy też od czasu trwania narażenia. Oba te czynniki dają razem tzw. dawkę hałasu. Mniejsze natężenie hałasu, ale za to utrzymujące się przez długi czas, a na dodatek drażniące, np. o nieodpowiednim akustycznym widmie (dźwięki za niskie lub za wysokie), jednostajne, przenikliwe itd., też może wpływać negatywnie na twoje zdrowie.

Wpływ hałasu na narząd słuchu

Wpływ hałasu na organizm człowieka kojarzy się przede wszystkim z konsekwencjami dla słuchu. Powstałe w jego wyniku zmiany mogą przybrać przejściowy lub trwały charakter. W zależności od skali nasilenia mogą rozwinąć się u ciebie ubytki słuchu lub jego kompletna utrata.

Jak natężenie hałasu przekłada się na zaburzenia słuchu? Uważa się, że hałas o poziomie 90 dB może powodować osłabienie i ubytek słuchu. Od 120 dB wiąże się z niebezpieczeństwem mechanicznego uszkodzenia, a wartość większa o 10 jednostek, to tzw. granica bólu i trwałe uszkodzenie narządu słuchu.

1. Przeczytaj, jak dobrać aparat słuchowyLink otwiera się w nowej karcie.

Hałas wpływa niekorzystnie na zdolność odbioru dźwięków, powodując uszkodzenie komórek rzęskowych, które są zlokalizowane w ślimaku. Efektem tego jest przesunięcie progu słyszenia, które sprawia, że część odbieranych sygnałów dźwiękowych jest poza obszarem dźwięków słyszalnych. W miejsce dźwięków, które przestają być słyszalne, pojawić mogą się u ciebie nieprzyjemne doznania, jak szumLink otwiera się w nowej karcie, pisk czy dzwonienie. Towarzyszą temu czasem problemy z określeniem kierunku pochodzenia dźwięku, oceną jego głośności czy wysokości.

1. Dowiedz się, jakie są rodzaje niedosłuchuLink otwiera się w nowej karcie (np. niedosłuch odbiorczyLink otwiera się w nowej karcie, niedosłuch przewodzeniowyLink otwiera się w nowej karcie).

Jak hałas wpływa na nasze zdrowie?

Jaki jest wpływ hałasu na zdrowie człowieka? Możesz się zdziwić, jak na organizm wpływają za głośne dźwięki. Zagrożenie jest tym większe, że skutki hałasu nie zawsze ujawniają się od razu. Im dokuczliwość dźwięku jest większa i dłuższa, tym poważniejsze są konsekwencje.

Wpływ hałasu na zdrowie człowieka dotyczy w dużym stopniu psychiki i układu nerwowego. Może przyczynić się do uczucia napięcia, zdenerwowania, rozdrażnienia, poirytowania, nadmiernej pobudliwości, czasem nawet agresywności. Uniemożliwiając odpoczynek i regenerację organizmu, hałas wpływa na kumulację zmęczenia. Objawia się to osłabieniem uwagi, zaburzeniem koncentracji, kłopotami z pamięcią, nieefektywnym uczeniem się, problemami z logicznym myśleniem i nieprawidłowościami w innych procesach poznawczych.

Hałas obniża ponadto sprawność i chęć działania, efektywność wykonywanej pracy, zwiększa ryzyko popełniania błędów, utrudnia zrozumiałość mowy i percepcję sygnałów ostrzegawczych. Bywa na tyle uciążliwy, że wymieniany jest jako jeden z czynników predysponujących do rozwoju zaburzeń psychicznych, zwłaszcza depresji. Długotrwały hałas może też przyczynić się do zaburzenia rozwoju umysłowego u dzieci.

Wpływ hałasu na poszczególne układy organizmu

Jak hałas wpływa na organizm człowieka? Bodziec ten odpowiada za zmiany ogólnoustrojowe i zaburza funkcjonowanie wielu układów. Oto, do czego może doprowadzić hałas w twoim organizmie.

Oddziałuje negatywnie na układ krążenia. Może spowodować zaburzenia naczyniowe – zwężenie drobnych obwodowych naczyń krwionośnych, co wpływa na zmniejszenie dopływu krwi do tkanek. Konsekwencją jego działania bywa także zmniejszenie objętości wyrzutowej i minutowej serca. Poza tym hałas powoduje wzrost ciśnienia tętniczego, a ten stan jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób krążenia. Hałas ma też destruktywny wpływ na układ pokarmowy. Sprzyja rozwojowi choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Konsekwencją jego działania bywają ponadto problemy z metabolizmem.

Jak jeszcze hałas wpływa na zdrowie człowieka? Niestety przyczynia się do przedwczesnego starzenia się organizmu. Nie pozostaje także obojętny dla układu wewnątrzwydzielniczego – może doprowadzić do powstania ilościowych zmian hormonalnych. Jest czynnikiem stresogennym, który pobudza układ wydzielniczy do produkowania hormonów stresu, czyli kortyzolu, adrenaliny i noradrenaliny. Z powodu nadmiernego hałasu może ponadto dojść do obniżenia odporności organizmu, co wiąże się z większym ryzykiem infekcji.

W jaki sposób ograniczać negatywny wpływ hałasu na zdrowie człowieka?

Istnieją rozmaite sposoby redukcji hałasu. W domu pomóc ci mogą m.in. dźwiękoszczelne okna, cicho pracujący sprzęt AGD RTV. Barierą akustyczną jest też roślinność. Jeśli jesteś narażony na hałas w pracy, stosuj odpowiednie ochronniki akustyczne, takie jak wkładki wewnątrzuszne, słuchawki czy hełmy. Korzystaj też z obudowy dźwiękochłonnej na hałaśliwe urządzenia i maszyny.

Warto zastanowić się również nad tym, jakie działania przyczynią się ogólnie do redukcji hałasu. Można ograniczyć ruch pojazdów, poprawić nawierzchnię dróg, budować ekrany dźwiękochłonne.

Jak widzisz, jest kilka skutecznych sposobów ograniczania hałasu. Eliminuj jego nadmierne natężenie już dziś i zmniejsz ryzyko jego przykrych konsekwencji.

1. Przeczytaj też, na czym polega centralne zaburzenie przetwarzania słuchowego.Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. M. Basner, W. Babisch, A. Davis i in., Auditory and non-auditory effects of noise on health, „Lancet”, 2014, t. 383, nr 9925, s. 1325–1332.

2. H. Ising, B. Kruppa, Health effects caused by noiseevidence in the literature from the past 25 years, „Noise Health”, 2004, t. 6, nr 22, s. 5–13.

3. I. Vanek, Negatywne skutki hałasu komunikacyjnego, „Magazyn Autostrady”, 2009, nr 8–9, s. 32–34

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.