Czym jest torbiel pajęczynówki? Objawy, diagnostyka i leczenie

Wykrycie torbieli pajęczynówki może wzbudzić wiele obaw. Jednak nie zawsze jest to groźne schorzenie. Małe zmiany zwykle przebiegają bezobjawowo i nie wymagają leczenia. Działania terapeutyczne są podejmowane dopiero w przypadku dużych torbieli. Obejmują również metody chirurgiczne. Sprawdź, skąd się biorą torbiele pajęczynówki.

Torbiel pajęczynówki

Jest to torbielLink otwiera się w nowej karcie, która występuje w obrębie opony pajęczej. Ma postać przestrzeni, wypełnionej płynem mózgowo-rdzeniowym. To struktura patologiczna, czyli nieprawidłowa. Zmiana tego typu nie ma charakteru nowotworowego. Torbiele pajęczynówki występują rzadko. Mogą zostać wykryte w każdym wieku – również u noworodków. Częściej obserwuje się je u mężczyzn.

Torbiel pajęczynówki może wystąpić w każdym miejscu, w którym jest obecna opona pajęcza – wewnątrz czaszki lub w kanale kręgowym. Zmiany w kręgosłupie pojawiają się bardzo rzadko. Zdecydowanie częściej obserwuje się torbiele w głowieLink otwiera się w nowej karcie.

Wewnątrzczaszkowa torbiel pajęczynówki najczęściej jest zlokalizowana w środkowym lub tylnym dole czaszki. Zdarzają się też zmiany nasiodłowe, na sklepieniu czaszki, w przestrzeni śródkomórkowej oraz w kącie mostowo-móżdżkowym. W większości przypadków torbiele występują pojedynczo.

Jakie są przyczyny torbieli pajęczynówki?

Torbiele pajęczynówki dzieli się na:

• rozwojowe – powstają na skutek nieprawidłowości w czasie rozwoju,

• wtórne – są skutkiem stanu zapalnego lub urazu (np. wstrząsu mózgu).

Dokładna przyczyna powstawania torbieli pajęczynówki nie została poznana. Prawdopodobnie zmiany rozwojowe są skutkiem nieprawidłowego rozszczepienia pajęczynówki w czasie rozwoju zarodkowego. Inna hipoteza mówi o obecności jednokierunkowych zastawek, które powodują przepływ płynu mózgowo-rdzeniowego z przestrzeni podpajęczynówkowej do innych tkanek. Są badacze, którzy uznają, że przyczyną torbieli pajęczynówki jest obecność komórek mających zdolność do wytwarzania płynu mózgowo-rdzeniowego. Z tego powodu powstają nieprawidłowe przestrzenie, które są nim wypełnione.

Objawy torbieli pajęczynówki

W większości przypadków torbiele pajęczynówki nie dają żadnych objawów. Zmiany są wykrywane przy okazji badań wykonywanych z innego powodu. Bezobjawowo przebiegają małe torbiele oraz te umiejscowione w typowych lokalizacjach.

Zdarza się, że małe torbiele pajęczynówki przebiegają z objawami. Nie są one jednak charakterystyczne i często są bagatelizowane.

Objawy pojawiają się zwykle, gdy torbiel pajęczynówki rośnie. Dolegliwości nie wskazują jednoznacznie na tego typu zmianę. Podobne występują przy innych schorzeniach. Dlatego ważne jest wykonanie badań, które pozwalają na ustalenie przyczyny objawów.

Objawy torbieli pajęczynówki to:

• ogólne osłabienie i zmęczenie,

• senność,

• ból głowy,

• zawroty głowy,

• nudności,

• wymioty.

Zdarza się, że dolegliwości są dużo bardziej poważne. Z powodu torbieli może dojść do wzrostu ciśnienia śródczaszkowego, zaburzeń czucia, niedowładów, zmiany zachowania, drgawek. Niekiedy obecne są też zaburzenia równowagi, splątanie i inne objawy neurologiczne.

Torbiel pajęczynówki w rdzeniu kręgowym może objawiać się bólem pleców oraz trudnościami z poruszaniem się. Zdarzają się również zaburzenia czucia, nietrzymanie moczu, porażenie mięśni.

Diagnostyka torbieli pajęczynówki

Jeżeli zaobserwujesz objawy torbieli pajęczynówkowej, powinieneś udać się do lekarza. Konieczne jest wykonanie badań obrazowych. Najczęściej zalecana jest tomografia komputerowa. W obrazie można zobaczyć wyraźnie odgraniczoną przestrzeń, wypełnioną płynem. W razie potrzeby wykonywany jest również rezonans magnetyczny.

Leczenie torbieli pajęczynówki

Nie wszystkie torbiele pajęczynówki wymagają leczenia. Do obserwacji pozostawia się małe zmiany. Powinieneś jednak pamiętać, że każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny lekarza. Torbiele mogą się powiększać, jak również zmniejszać i zanikać. Dlatego ważne są regularne badania obrazowe.

Możliwe jest farmakologiczne leczenie torbieli pajęczynówki. Podawane są leki, które łagodzą objawy (np. leki przeciwdrgawkowe). W niektórych przypadkach może być konieczna interwencja chirurgiczna. Decyzja o operacji i metoda zabiegu zależą od tego, czy torbiel jest łatwo dostępna.

Czy torbiel pajęczynówki jest groźna?

Torbiel pajęczynówki nie jest zmianą nowotworową. Wymaga jednak regularnej obserwacji. Zmiany mogą powodować objawy, które utrudniają codzienne funkcjonowanie oraz stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia. Szczególnie niebezpieczny jest wzrost ciśnienia śródczaszkowego.

Źródła:

1. G. Wójcik, Wewnątrzczaszkowe torbiele pajęczynówki w aspekcie klinicznym i radiologicznym, „Wiadomości Lekarskie” 2016, t. 69, nr 3, s. 560–564.

2. M.L. White, J.M. Das, Arachnoid Cyst, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK563272/ (dostęp 10.02.2022).

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.