Ból brzucha – kiedy może wzbudzać niepokój i wymagać konsultacji lekarskiej?

Ból brzucha to jedna z najczęściej odczuwanych dolegliwości zdrowotnych. Może być objawem chorób jamy brzusznej, zaburzeń ogólnoustrojowych lub manifestacją chorób odległych narządów. Niezależnie od przyczyny, nie powinno się go bagatelizować, bo może być oznaką poważniejszych problemów zdrowotnych, nawet wymagających pilnej operacji. Kiedy zatem udać się do lekarza?

Jak określić rodzaj bólu brzucha?

Dokładne określenie charakteru bólu brzucha jest jednym z najważniejszych wskaźników diagnostycznych. Ze względu na jego nasilenie i umiejscowienie ból brzucha może być:

1. ostry/kłujący,

2. przewlekły/nawracający,

3. tępy,

4. trudny do umiejscowienia,

5. ściśle zlokalizowany.

Nasza rada: przed wizytą u lekarza zapisz na kartce czas trwania bólu, jego charakter, a także okoliczności wystąpienia i objawy towarzyszące. Zastanów się także, gdzie występuje – pojawia się po lewej czy po prawej stronie jamy brzusznej? A może promieniuje od środka?

Przeczytaj również: Problemy hormonalne – przyczyny, objawy i leczenieLink otwiera się w nowej karcie

Kolejnym ważnym aspektem diagnostycznym jest natężenie bólu. Można ocenić je za pomocą metody opisowej, gdzie wyróżnia się pięć stopni – brak bólu, ból słaby, ból umiarkowany, ból silny oraz ból nie do zniesienia. Innym sposobem jest skala numeryczna, w której 0 oznacza całkowity brak bólu a 10 – najsilniejszy ból, jaki możesz sobie wyobrazić.

Przykładowo ból przy niestrawnościach jest ostry, lecz przemijający i zazwyczaj nie towarzyszą mu żadne dodatkowe objawy. W przypadku zatrucia pokarmowego ból również jest krótkotrwały i ostry, towarzyszą mu jednak wymioty i biegunka, a niekiedy również gorączka. W obu przypadkach ból trwa względnie krótko i jest trudny do umiejscowienia.

Dowiedz się, jak zapobiegać chorobom układu krążenia i kiedy warto udać się do kardiologaLink otwiera się w nowej karcie

Ostry ból brzucha

Ostry ból brzucha zlokalizowany w ściśle określonym miejscu może być powodem do niepokoju. Zwłaszcza jeśli towarzyszy mu nagłe pogorszenie samopoczucia, gorączka, gwałtowne wymioty, biegunka, bolesność i tkliwość. Podczas wizyty lekarz będzie starał się jak najszybciej ustalić, czy konieczny jest natychmiastowy zabieg operacyjny, czy wystarczy leczenie zachowawcze. W tym celu niezbędne jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu i badanie fizykalne. Jeśli lekarz uzna to za konieczne, zleci również dodatkowe badania, takie jak: RTG klatki piersiowej, USG jamy brzusznej, EKG, morfologię czy analizę moczu.

Przeczytaj również: Ból brzucha a Helicobacter Pylori: jakie objawy mogą wskazywać na zakażenie?Link otwiera się w nowej karcie

Powracający ból brzucha

Ból brzucha, który powraca i powoduje duży dyskomfort, najlepiej skonsultować z lekarzem. Jest to ból o wielodniowym, wielotygodniowym lub dłuższym czasie trwania. W czasie wizyty lekarz będzie przede wszystkim wypytywał o umiejscowienie, nasilenie, charakter i przebieg dolegliwości bólowych. Przewlekłe bóle brzucha mogą być wynikiem jednej z przewlekłych chorób układu pokarmowego, np.:

1. zespół jelita drażliwego – charakteryzują go skurcze żołądka, wzdęcia, biegunka i zaparcia. Ból często ustępuje po pobycie w toalecie,

2. zapalna choroba jelit – przewlekłe stany zapalne jelit, w tym choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego,

3. refluks żołądkowo-przełykowy – to zespół dolegliwości, spowodowanych przez zrzucanie treści żołądkowej do przełyku. Najczęstszym objawem jest zgaga, czyli uczucie pieczenia za mostkiem,

4. przewlekłe zapalenie trzustki – w wyniku procesów zapalnych następuje nieodwracalne uszkodzenie trzustki. Objawem jest piekący, kłujący ból brzucha, bóle pleców, nudoności i wymioty.

Źródła:

1. A. Kurzeja-Mirosław, M. Słomka, K. Celiński, P. Radwan, A. Mądro, Podstawy diagnostyki różnicowej bólów brzucha, Borgis, Medycyna Rodzinna 1/2004, s. 29-32

2. Friedman H i wsp.: Problemy diagnostyki medycznej. PZWL W-wa 1995:193-200

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.