Czym jest zwapnienie kości? Przyczyny, objawy, leczenie

Zwapnienie kości to inaczej odkładanie się soli wapnia w tkance kostnej. Proces ten najczęściej zachodzi w tkankach obumierających, pourazowych oraz o nieprawidłowej budowie. Jest to zwykle spowodowane niedoborem witamin K i D. Zwapnienie kości ma charakter łagodny, ale bywa też złośliwe.

Czym jest zwapnienie kości?

Wapń to niezbędny pierwiastek do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu człowieka. Niestety, zarówno jego nadmiar, jak i niedobór może doprowadzić do problemów zdrowotnych. Zwapnienie kości polega na odkładaniu się soli wapnia w tkance kostnej. Występuje najczęściej w tkankach martwych, obumierających lub o nieprawidłowej budowie. Może również towarzyszyć urazom. Zmiany pojawiają się najczęściej w kościach długich (biodrowej, promieniowej, piszczelowej), w okolicach kręgosłupa, w kościach barku, kolana oraz stopy. 

Sprawdź: Zwapnienia w płucach – co to jest i o jakich chorobach mogą świadczyć?Link otwiera się w nowej karcie

Zwapnienie kości na ogół występuje u osób starszych i ma związek z procesem obumierania tkanek. Wbrew pozorom jest to naturalny proces, podczas którego zachodzą zmiany biologiczne i często występują choroby reumatyczne. Do zwapnienia dochodzi głównie w okolicach barku, kręgosłupa, kolan i stopy. Jeśli zwapnienie kości pojawia się u młodszych osób, w tym u dzieci, najczęściej wynika ze złej diety ubogiej w wapń. W dodatku częste bóle kości lub złamania mogą być spowodowane nieprawidłowym poziomem witaminy K w organizmie. 

Objawy zwapnienia kości są różne, w zależności od lokalizacji tkanki objętej zmianą. Przede wszystkim zmienia się odporność kości na urazy mechaniczne, w wyniku czego powstają nietypowe złamania. Częstym objawem jest ból, szczególnie doskwierający podczas wysiłku fizycznego. Czasami pojawia się drętwienie opuszek palców i kończyn. W przypadku dzieci objawem jest zaburzenie wzrostu.

Dowiedz się, czym jest i czym grozi jałowa martwica kościLink otwiera się w nowej karcie.

Czy zwapnienie kości to rak?

Zwapnienie kości ma często charakter łagodny i wystarczy wdrożyć odpowiednie leczenie, połączone z suplementacją i dietą, aby zatrzymać lub spowolnić proces. Niestety, zdarza się, że zmiany zachodzące w tkance kostnej mają charakter złośliwy. Najczęściej nowotwór kości pojawia się w nieuszkodzonej i nieobumierającej kości. Z tego powodu osoby młode, zdrowe, które nie doznały żadnych urazów, a czują nasilający się ból kości, powinny niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Musisz pamiętać, że przeważnie zwapnienie kości nie wiąże się ze zmianami złośliwymi, jednak nie lekceważ żadnych objawów. Zarówno zwapnienie kości, jak i rak można wyleczyć, jeśli diagnostyka nastąpi szybko i wdrożone zostanie prawidłowe leczenie. 

Dowiedz się więcej: Wyrośl – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenieLink otwiera się w nowej karcie

Zwapnienie kości barku

Jedną z najczęstszych lokalizacji, gdzie odkładają się sole wapnia, jest bark. Wówczas mamy do czynienia z chorobą o nazwie „zapalenie ścięgien stożka rotatorów”. Schorzenie występuje zwykle u osób między 30. a 60. rokiem życia, pojawia się nagle i niespodziewanie. Jego przyczyna nie jest do końca znana, ale przypuszcza się, że ma ono związek z odkładaniem się soli wapnia w miejscu konfliktu podbarkowego, czyli zwężenia przestrzeni podbarkowej. Występuje wówczas niespecyficzny ból w całym ramieniu, nasilający się podczas wykonywania czynności ponad głową, ból w czasie ruchów odwodzenia oraz nawet niedowład ręki. 

Diagnostyka zwapnienia kości barku odbywa się dzięki badaniom obrazowym, takim jak RTG i rezonans magnetyczny. W większości przypadków, szczególnie u osób młodych, zwapnienie ustępuje samoistnie lub dzięki odpowiednim ćwiczeniom. Jeśli dzieje się inaczej, wówczas wdraża się odpowiednie kroki w postaci:

1. zabiegów polegających na nakłuwaniu i wypłukiwaniu wapnia,

2. zastrzyków z lekami sterydowymi,

3. rehabilitacji,

4. leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych.

Jeśli brak efektów, ostateczną metodą jest leczenie operacyjne. Zabieg wykonuje się zazwyczaj metodą artroskopową, polegającą na wprowadzeniu narzędzia przez małe nacięcie wielkości dziurki od guzika. Dzięki temu zabieg jest małoinwazyjny, a okres rekonwalescencji krótszy.

Tabletki na zwapnienie kości

Leczenie zwapnienia kości polega przede wszystkim na odpowiedniej suplementacji. O ile nie ma stanu zapalnego, lekarze zalecają przyjmowanie odpowiedniej dawki magnezu, witamin K i D oraz ograniczenie jedzenia produktów z dużą zawartością wapnia. Choć terapia jest o wiele trudniejsza w przypadku osób starszych, ścisła kontrola lekarska i stosowanie się do zaleceń medycznych pomoże spowolnić proces zwapnienia kości. Czasami zalecane jest przyjmowanie leków z grupy bisfosfonianów, które stymulują mineralizację kości i odbudowę chrząstki stawowej.

Dieta na zwapnienie kości

Dieta przy zwapnieniu kości musi być zdrowa i zbilansowana. Powinna zawierać duże ilości witaminy K, która reguluje gospodarkę wapniową, a dodatkowo pełni istotną funkcję w spowalnianiu rozwoju chorób nowotworowych i wspomaga układ sercowo-naczyniowy. Jej źródłem są warzywa zielone, takie jak:

1. jarmuż,

2. brukselka,

3. brokuł,

4. szpinak, 

5. sałata,

6. kapusta,

7. szparagi. 

Ważne jest, aby jeść produkty bogate w witaminę D, takie jak tłuste ryby oraz jajka. Najwięcej witaminy D pochodzi z syntezy skórnej, dlatego nazywana jest ona witaminą słońca. Podczas kontaktu ze słońcem promienie UVB powodują konwersję 7-dehydrocholesterolu do prewitaminy D, która pod wpływem ciepła jest przekształcana w witaminę D3.

Źródła:

1. E. Anuszewska, Rola witaminy K w zapobieganiu osteoporozie, „Gazeta Farmaceutyczna” 2011, nr 06, s. 40–42.

2. M. Szaciłło, K. Szaciłło, Leczenie, które leczy, Wydawnictwo Zwierciadło, Warszawa 2021.

3. L. Pizzorno, Zdrowe kości, tłum. A. Gąsowska, Wydawnictwo Vital, Białystok 2013.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.