Zapalenie mięśni – czym jest? Objawy i leczenie

Zapalenie mięśni – powszechna, czasem bagatelizowana dolegliwość, która może znacząco wpłynąć na jakość życia. W tym artykule dowiesz się więcej o tym schorzeniu – czym jest, jakie są jego objawy oraz jakie możliwości leczenia oferuje współczesna medycyna.

Czym jest zapalenie mięśni?

Zapalenie mięśni, znane również jako miopatia zapalna, to schorzenie dotykające tkanki mięśniowej. Charakteryzuje się stanem zapalnym. Ma różne podłoże i objawy, ale jednym z jej głównych elementów jest obecność stanu zapalnego w tkance mięśniowej. Zapalenie mięśni nierzadko wywołuje ból, osłabienie mięśni, a także prowadzi do innych nieprzyjemnych objawów, znacząco wpływających na jakość życia pacjentów. Objawy często są podobne do zapalenia stawów u dzieci i dorosłych.

• Przeczytaj również: Zapalenie mięśnia sercowego – czym jest? Co warto o nim wiedzieć?Link otwiera się w nowej karcie

Jednym z czynników ryzyka rozwoju zapalenia mięśni jest zakażenie, zarówno wirusowe, jak i bakteryjne. Choroby takie jak grypa, zapalenie gardła czy zapalenie płuc mogą wywoływać reakcje zapalne w mięśniach, co prowadzi do bólu i osłabienia. Ponadto urazy, kontuzje i nadmierny wysiłek fizyczny mogą uszkodzić włókna mięśniowe, co również może doprowadzić do zapalenia mięśni.

• Dowiedz się, czym jest renina i jak działa układ renina-angiotensyna-aldosteron (RAA)Link otwiera się w nowej karcie i poznaj zastosowanie i korzyści ze stosowania betainyLink otwiera się w nowej karcie.

Autoimmunologiczne schorzenia stanowią kolejny ważny czynnik ryzyka. W przypadku chorób autoimmunologicznych, układ odpornościowy atakuje własne tkanki, w tym mięśnie. Jednym z przykładów jest zapalenie skórno-mięśniowe – rzadka choroba autoimmunologiczna, charakteryzująca się zapaleniem mięśni i zmianami skórnymi. Inne schorzenia autoimmunologiczne, takie jak toczeń rumieniowaty układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów, również mogą prowadzić do zapalenia mięśni.

Jeśli podejrzewasz u siebie zapalenie mięśni, w pierwszej kolejności skonsultuj się z lekarzem, który dokładnie oceni objawy i przeprowadzi odpowiednie badania diagnostyczne. Wczesna diagnoza i skuteczne leczenie ułatwią kontrolowanie choroby i zminimalizują jej wpływ na życie codzienne.

Rodzaje zapalenia mięśni

Zapalenie mięśni przybiera różne formy i podziały, zależnie od przyczyny, nasilenia i charakterystyki objawów. Wyróżnia się między innymi:

• zapalenie mięśni idiopatyczne – najczęstsza forma zapalenia mięśni, nie spowodowana żadnym konkretnym czynnikiem zewnętrznym. Wyróżnia się tutaj takie choroby jak zapalenie skórno-mięśniowe (dermatomyositis) oraz zapalenie wielomięśniowe (polymyositis). Te schorzenia mają charakter autoimmunologiczny, co oznacza, że układ odpornościowy atakuje własne mięśnie i powoduje stan zapalny;

• zapalenie mięśni spowodowane infekcjami – wirusowe lub bakteryjne infekcje mogą wywołać stan zapalny w mięśniach. Przykłady to: grypa, zapalenie gardła czy infekcje układu moczowego. W przypadku tej formy zapalenia mięśni, leczenie często skupia się na zwalczaniu infekcji przy pomocy odpowiednich antybiotyków lub leków przeciwwirusowych;

• zapalenie mięśni związane z urazami lub przeciążeniem – w wyniku kontuzji, nadmiernego wysiłku fizycznego lub mikrourazów, mięśnie mogą ulec stanowi zapalnemu. To częste w sporcie, zwłaszcza przy braku odpowiedniej rozgrzewki lub nadmiernego obciążenia mięśni. W takim przypadku leczenie obejmuje odpoczynek, fizjoterapię oraz łagodzenie bólu;

• zapalenie mięśni związane z lekami – niektóre leki, takie jak statyny stosowane w leczeniu wysokiego cholesterolu, mogą wywoływać zapalenie mięśni jako skutek uboczny. Jeśli pojawią się pierwsze objawy, skonsultuj się z lekarzem – on zmodyfikuje leczenie lub wybierze alternatywne leki;

• zapalenie mięśni związane z chorobami układowymi – choroby układowe, takie jak toczeń rumieniowaty układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów mogą również prowadzić do zapalenia mięśni. W takim przypadku leczenie skupia się na kontrolowaniu choroby podstawowej.

Objawy zapalenia mięśni

Objawy zapalenia mięśni mogą być różnorodne, ale warto poznać te najczęstsze. Ból mięśni jest jednym z charakterystycznych objawów i bywa odczuwany jako tępy, pulsujący lub ostro kłujący. To uczucie zwykle jest nasilone i często utrzymywać się przez dłuższy czas.

Osłabienie mięśni to kolejny istotny objaw mogący prowadzić do trudności w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak wchodzenie po schodach czy podnoszenie przedmiotów. Ponadto, obrzęk w okolicy mięśni, zaczerwienienie skóry nad nimi, drętwienie oraz uczucie sztywności są często obserwowane w przypadku zapalenia mięśni.

Gorączka może towarzyszyć innym objawom i wskazywać na nasilający się stan zapalny. Warto zaznaczyć, że objawy te mogą być łagodne lub nasilone, dlatego ważne jest, aby w przypadku ich wystąpienia skonsultować się z lekarzem w celu dokładnej diagnozy i planu leczenia.

Leczenie zapalenia mięśni

Leczenie zapalenia mięśni zawsze wymaga indywidualnego podejścia uwzględniającego przyczynę schorzenia i nasilenie objawów. Istnieją pewne ogólne zasady terapii, które pomogą Tobie w radzeniu sobie ze schorzeniem.

• Przeczytaj też: Czym jest zespół Blooma i jak można zdiagnozować tę chorobę?Link otwiera się w nowej karcie

W przypadku idiopatycznego zapalenia mięśni, czyli nie spowodowanego konkretną infekcją czy chorobą autoimmunologiczną, leczenie często opiera się na farmakoterapii. Lekarz przepisze niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) zmniejszające stan zapalny i łagodzące ból. W wybranych przypadkach, szczególnie gdy choroba jest bardziej zaawansowana, konieczne bywa zastosowanie kortykosteroidów lub leków immunosupresyjnych w celu osłabienia reakcji autoimmunologicznej.

Fizjoterapia odgrywa istotną rolę w procesie leczenia zapalenia mięśni. Specjalista fizjoterapii pomoże w przywróceniu siły mięśniowej, poprawie elastyczności i zwiększeniu zakresu ruchu. Ćwiczenia wzmacniające oraz techniki relaksacyjne mogą przynieść Ci ulgę i przyspieszyć proces zdrowienia.

Jeśli zapalenie mięśni jest spowodowane infekcją, leczenie skupia się na jej zwalczaniu za pomocą odpowiednich antybiotyków lub leków przeciwwirusowych. W przypadku, gdy zapalenie mięśni jest wynikiem stosowania pewnych leków, konieczne może być dostosowanie planu terapeutycznego i zastąpienie tych leków innymi bez tych skutków ubocznych.

Warto również podkreślić, że dieta i odpowiednie nawodnienie wspomagają proces zdrowienia. Zmiana diety ubogiej w potencjalnie drażniące składniki lub uczulające produkty spożywcze zazwyczaj pomaga w zmniejszeniu stanu zapalnego.

Leczenie zapalenia mięśni jest procesem wymagającym ścisłej współpracy z lekarzem specjalistą. Niezależnie od rodzaju zapalenia mięśni i jego przyczyny, warto skonsultować się z profesjonalistą, który dobierze odpowiednie strategie leczenia dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta. Wczesna diagnoza i skuteczna terapia pomogą w kontrolowaniu choroby i poprawie jakości życia.

Źródła:

1. D. Majewski, Diagnostyka różnicowa zapalenia mięśni, Rocznik Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, 2010, 56, supl. 1.

2. A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.

3. A. Kostera-Pruszczyk, A. Potulska-Chromik, Choroby nerwowo-mięśniowe, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2023.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.