Co należy wiedzieć o dobrych bakteriach jelitowych?
Pierwszy kontakt z bakteriami ma dziecko podczas porodu. Następnie na kształtowanie się flory bakteryjnej wpływa wiele czynników, takich jak: dieta, stres czy stosowane leki. Dla utrzymania homeostazy bakteryjnej, czyli odpowiedniego stosunku dobrych bakterii do złych, konieczne jest przyjmowanie probiotyków i stosowanie odpowiedniej diety. Dowiedz się, dlaczego jest to ważne.
Rola flory bakteryjnej jelit
Jelita zasiedla ponad 1500 różnych rodzajów bakterii. Wśród nich można wyróżnić dobre bakterie, komensalne (czyli takie, które nie są patogenamiLink otwiera się w nowej karcie i chronią przed chorobotwórczymi bakteriami) oraz chorobotwórcze. Skład mikrobioty jelitowej poszczególnych ludzi się różni. Ponadto u każdego może się ona zmienić pod wpływem różnych czynników. Kiedy jesteśmy zdrowi, w jelitach panuje równowaga. Sytuacja ta zmienia się, gdy w organizmie dochodzi do zaburzenia homeostazy (naturalnego stanu równowagi) flory bakteryjnej. Dzieje się tak w wyniku:
przyjmowania antybiotyków,
diety obfitującej w przetworzoną żywność, czerwone mięso, cukier,
stresu,
zażywania niektórych leków,
nadużywania alkoholu,
operacji,
długotrwałych biegunek i zaparć,
nadmiernego wysiłku fizycznego.
Przewaga chorobotwórczych bakterii jelitowychLink otwiera się w nowej karcie może wywoływać szereg dolegliwości, a także prowadzić do rozwoju różnych chorób, dlatego bardzo ważne jest dbanie o cały układ pokarmowy. O nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu pokarmowego mogą świadczyć bóle brzucha, uczucie pełności, wzdęcia czy biegunki wymagające zmiany diety i włączenia odpowiedniego leczenia.
To warto wiedzieć: Oczyszczanie jelit – jakie są skuteczne sposoby?Link otwiera się w nowej karcie
Prawidłowy skład bakterii pozytywnie wpływa na organizm, a w szczególności:
bierze udział w fermentacji niestrawionych pokarmów,
bierze udział w syntezie witamin, głównie z grupy B oraz witaminy K,
wchłania elektrolity,
pozytywnie wpływa na układ odpornościowy,
chroni przed namnażaniem się bakterii,
odżywia komórki jelit.
Odpowiednia ilość dobrych bakterii w jelitach wpływa na obniżenie poziomu złego cholesterolu, zmniejsza ryzyko chorób nowotworowych, redukuje dolegliwości alergiczne, zmniejsza ryzyko chorób układu płciowego i moczowego. Równowaga bakterii jelitowych jest także ważna dla kobiet w okresie menopauzalnym, ponieważ zmniejsza ryzyko osteoporozy.
Jak zmienia się skład flory bakteryjnej?
Flora bakteryjna w ciągu życia zmienia się wielokrotnie. Nie zawsze są to zmiany korzystne dla organizmu. Duży wpływ na jelita ma antybiotykoterapia. Podczas jej stosowania zabijane są bakterie, również te pożyteczne. Pamiętaj, by przyjmując antybiotyki, stosować również probiotyki. Dzięki nim flora bakteryjna nie zostanie całkowicie zniszczona, a ponadto takie preparaty dostarczają jelitom pożytecznych bakterii.
Duży wpływ na jelita mają przyjmowane na stałe leki. Mogą one zmieniać skład flory bakteryjnej. Jeśli zażywasz leki przeciwzapalne oraz inhibitory pompy protonowej, zwróć uwagę na jelita. Warto je w tym czasie wspomóc, stosując naturalne probiotyki. Dolegliwości ze strony układu pokarmowego mogą również powodować niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Sprawdź: Przeszczep kału – wskazania, przebieg zabiegu, korzyściLink otwiera się w nowej karcie
Przywrócenie homeostazy jelitowej jest bardzo istotne. Poza probiotykami warto przyjmować krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe. Maślan sodu jest jednym z takich produktów, który warto włączyć do swojej codziennej suplementacji. Pomaga on w przebiegu wielu chorób układu pokarmowego, takich jak: zespół jelita drażliwego, wrzody żołądka i dwunastnicy czy zaparcia.
Wpływ diety na jelita
Największy wpływ na stan jelit ma to, co jemy. Pożyteczne mikroorganizmy znajdują się w całej gamie produktów spożywczych, które należy jeść codziennie.
Dieta uboga w błonnik pokarmowy przyczynia się do zaparć i bólu brzucha. Ponadto brak dostarczania bakteriom jelitowym naturalnych włókien znajdujących się w błonniku sprawia, że żerują one na śluzie obecnym w jelitach. Prowadzi to niekiedy do zainfekowania ściany jelita przez chorobotwórcze rodzaje bakterii. Można to podsumować tak, że brak dostarczania bakteriom pożywienia powoduje to, że zaczynają one zjadać swojego żywiciela. Na szczęście błonnik pokarmowy można znaleźć w wielu produktach. Do swojego jadłospisu włącz pełnoziarniste pieczywo, brązowy ryż, makarony, płatki owsiane, a także owoce i warzywa, w szczególności jabłka, gruszki, suszone śliwki, rośliny strączkowe, warzywa kapustne.
Częste spożywanie przetworzonej żywności sprawia, że ilość dobrych bakterii w jelitach maleje, a zwiększa się udział tych chorobotwórczych. Pojawiają się stany zapalne, pogarsza się samopoczucie, wygląd skóry, włosów i paznokci. Ponadto takie odżywianie prowadzi do otyłości brzusznej, która jest niezwykle groźna. Brak podjęcia działań zmniejszających obwód brzucha jest jedną z przyczyn rozwoju cukrzycy typu II, miażdżycy, hipercholesterolemii czy innych chorób. Mogą się pojawić także dolegliwości ze strony wątroby i trzustki.
O swój mikrobiomLink otwiera się w nowej karcie powinny zadbać kobiety w ciąży. Probiotyki mogą być przyjmowane w formie suplementów, ale warto również uzupełnić dietę o ich naturalne odpowiedniki. Należą do nich kiszonki, jogurt naturalny czy kefir. Bardzo łatwo przygotować z nich pożywne dania czy szybkie przekąski.
Co robią dobre bakterie w jelitach?
Dobre bakterie w jelitach są bardzo ważne. Pomagają rozkładać niektóre węglowodany, zwiększając odżywczość spożywanego jedzenia. Ponadto rozkładają szkodliwe toksyny, które mogą być przyjmowane wraz z pokarmem. Pożyteczne bakterie probiotyczne produkują niektóre niezbędne dla organizmu witaminy i aminokwasy.
Odpowiedni stosunek dobrych bakterii do złych wykazuje działanie przeciwzapalne, uspokaja układ odpornościowy i zmniejsza zapadalność na infekcje. Dlatego ważne jest dbanie o pożyteczne bakterie probiotyczne bytujące w jelitach.
Dbamy o Twoje zdrowie – także poprzez rzetelne informacje. Dlatego artykuły na naszej stronie są tworzone przez zespół specjalistów: lekarzy, fizjoterapeutów, dietetyków oraz doświadczonych redaktorów medycznych.
Nasi eksperci nie tylko dzielą się wiedzą teoretyczną – przekazują też praktyczne wskazówki oparte na swoim doświadczeniu zawodowym. Piszą o tym, co naprawdę ważne dla Twojego zdrowia: od profilaktyki, przez diagnostykę, po metody leczenia.
Stawiamy na przejrzystość, dlatego pod każdym artykułem znajdziesz bibliografię i źródła. W ten sposób wspieramy Cię w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących Twojego zdrowia.
Redakcja NNZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
S.W. Bae, Diets for constipation, „Pediatric Gastroenterology, Hepatology & Nutrition” 2014, nr 17, s. 203–208.
M. Mosley, Jelita wiedzą lepiej: jak zrewolucjonizować sposób odżywiania i zmienić od wewnątrz swoje ciało, tłum. A. Żak, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2019.
M. Gałęcka, Dysbioza jelitowa: znaczenie, diagnostyka, terapia, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2021.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
