Leptospiroza – przyczyny, objawy i leczenie

Leptospiroza to choroba zakaźna wywołana przez bakterie Leptospira. Przenoszą ją dzikie lub udomowione zwierzęta, a najłatwiej zarażają się nią osoby, które na co dzień mają z nimi kontakt – weterynarze, rolnicy czy rybacy. Często do zakażenia dochodzi także podczas czynności rekreacyjnych, takich jak np. trekking. Choroba dotyczy przede wszystkim krajów tropikalnych i subtropikalnych, gdzie styczność z bakterią miało 80% społeczeństwa. Objawy są podobne do grypy – wysoka gorączka, dreszcze, ból mięśni – a sama choroba ma zazwyczaj przebieg łagodny, choć jej powikłania mogą być bardzo poważne. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć o leptospirozie i jak ją leczyć.

Leptospiroza – co to za choroba? Gdzie występuje?

Leptospiroza to choroba zakaźna o podłożu bakteryjnym. Wywołują ją krętki Leptospira, które można spotkać we wszystkich częściach świata, z wyjątkiem strefy polarnej. Najczęściej występują w klimacie tropikalnym lub subtropikalnym, z reguły w porze deszczowej, a w strefie umiarkowanej pojawiają się stosunkowo rzadko. Potwierdzają to statystyki: w krajach egzotycznych z tą chorobą miało styczność 80% społeczeństwa, w USA ok. 15–30%, a w Polsce notowane są pojedyncze przypadki zachorowań. Oprócz klimatu znaczenie mają też warunki sanitarne – im są one gorsze, tym większe staje się ryzyko zakażenia leptospirozą.

Badacze sugerują, że w związku z ociepleniem klimatu częstotliwość zachorowań może się zwiększyć.

• Dowiedz się także czym jest listerioza Link otwiera się w nowej karciei wąglikLink otwiera się w nowej karcie.

Jak można zarazić się leptospirozą?

Leptospiroza – podobnie jak wiele innych chorób wywołanych przez bakterieLink otwiera się w nowej karcie – jest przenoszona przez zwierzęta. Jej nosicielami są przedstawiciele różnych gatunków: ssaki, ptaki, płazy i gady. Człowiek zaraża się nią poprzez uszkodzony naskórek lub błony śluzowe, które miały kontakt z płynami ustrojowymi chorego zwierzęcia lub wodą czy glebą zanieczyszczoną odchodami tych zwierząt. W wielu krajach jest to po prostu choroba zawodowa dotycząca:

• weterynarzy;

• rolników;

• rybaków;

• rzeźników;

• górników;

• żołnierzy;

• pracowników budowlanych. 

Do zakażenia może dojść także podczas czynności typowo rekreacyjnych, takich jak trekking, nurkowanie lub inne sporty wodne. Szczególną sytuacją, w której występuje ryzyko epidemii, jest powódź. 

• Dowiedz się, jak chodzi do zakażenia wściekliznąLink otwiera się w nowej karcie i pałeczkam legionellaLink otwiera się w nowej karcie.

Objawy leptospirozy

Leptospiroza to infekcja bakteryjnaLink otwiera się w nowej karcie, która rozpoczyna się w momencie, kiedy do ludzkiego organizmu przedostają się krętki drobnoustrojów Leptospira i zaczynają krążyć w krwiobiegu. To właśnie wtedy pojawiają się gorączkaLink otwiera się w nowej karcie oraz inne objawy, które na pierwszy rzut oka przypominają grypę. U 90% chorych występują następujące symptomy:

• ból głowy;

• dreszcze;

• kaszel;

• ból gardła;

• ból mięśni;

• dolegliwości ze strony układu pokarmowego – nudności, wymioty, biegunka;

• brak apetytu;

• wysypka;

• przyspieszona akcja serca;

• obniżone ciśnienie krwi.

Zazwyczaj omawiane objawy trwają 5–7 dni i ustępują samoistnie. Zdarzają się jednak sytuacje, że po okresie poprawy ma miejsce zaostrzenie i postęp choroby. Dochodzi wtedy do niewydolności nerek i wątroby, żółtaczki, krwiomoczu czy krwioplucia. Aby zidentyfikować przyczynę tych dolegliwości, lekarz zleca badanie mikrobiologiczne polegające na hodowli bakterii z krwi, moczu lub tkanek, czyli tzw. posiew. 

• Poznaj też objawy babeszjozyLink otwiera się w nowej karcie i erlichiozyLink otwiera się w nowej karcie.

Jak wygląda leczenie leptospirozy?

W przypadku leptospirozy o łagodnym przebiegu stosuje się leczenie objawowe – środki przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, tabletki na ból gardła, ziołowe płukanki czy syropy na kaszel. Leptospiroza przypominająca zwykłą infekcję wirusową nie wymaga nawet podania antybiotyku. Jeśli jednak objawy przybierają na sile, działaj szybko i zdecydowanie. Gdy pojawiają się krwotoki i niepokojące bóle w klatce piersiowej, nie czekaj, ale zgłoś się do szpitala. W placówce medycznej zostanie wykonanych wiele badań i rozpocznie się antybiotykoterapia. Jeżeli pojawiły się powikłania, konieczne będzie wdrożenie leczenia wspomagającego, które obejmuje wsparcie wątroby czy nerek, czyli organów najbardziej narażonych na uszkodzenie. Wskazane mogą okazać się też konsultacje neurologiczne lub kardiologiczne.

Pamiętaj, że doskonałym uzupełnieniem dla zaleceń lekarza będzie leczenie sprawdzonymi domowymi sposobami. Zobacz, jakie są domowe sposoby na nudnościLink otwiera się w nowej karcie.

• Sprawdź, na czym polega leczenie brucelozyLink otwiera się w nowej karcie.

Powikłania leptospirozy

Leptospiroza przypomina grypę i zazwyczaj ma przebieg łagodny, jednak jej powikłania mogą być bardzo poważne. Mowa tu przede wszystkim o chorobie Weila, w której dochodzi do niewydolności nerek, wątroby i innych narządów. Jej symptomy są bardzo poważne i obejmują m.in.: niewydolność oddechową, silne bóle brzucha, bóle w klatce piersiowej, skąpomocz. Śmiertelność w przypadku wystąpienia tych powikłań wynosi ok. 10%. Innym skutkiem ubocznym leptospirozy mogą być choroby oczu, na które wskazują zaczerwienione spojówki oraz stan zapalny w obrębie naczyniówki i siatkówki oka. 

• Sprawdź, jakie mogą być powikłania anaplazmozyLink otwiera się w nowej karcie.

Leptospiroza – czy jest na nią szczepionka? 

Jedną z metod zapobiegania leptospirozie może być szczepienie zwierząt. Powszechną praktyką jest szczepienie psów, które mogą przenosić bakterie, a ponadto same ciężko przechodzą leptospirozę. Ludzie muszą sięgać po inne metody profilaktyczne: zabezpieczać skórę i błony śluzowe w czasie kontaktu ze zwierzętami lub unikać styczności z nimi; nie korzystać z kąpielisk, które potencjalnie mogą być siedliskiem bakterii czy zachowywać szczególną ostrożność podczas wycieczek w strefie tropikalnej. Czasem stosuje się profilaktyczne dawki antybiotyku, jednak nie jest to powszechna praktyka.

Źródła:

1. M. Szewczyk, Diagnostyka bakteriologiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.

2. A. Boroń-Kaczmarska i in., Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021.

3. K. Dzierżanowska-Fangrat, Leczenie chorób infekcyjnych, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.