Tasiemiec – przyczyny, objawy, leczenie

Tasiemiec to pasożyt, który bytuje w organizmach zwierząt i może przedostać się do organizmu człowieka poprzez zjedzenie surowego mięsa lub nieodpowiednią higienę rąk. Najczęściej osiedla się w jelitach, powodując takie objawy jak ból brzucha, utrata masy ciała czy zaburzenia łaknienia (wzrost lub spadek apetytu). Niektóre postacie pasożyta mogą osiedlić się również w mięśniach, oku, a nawet mózgu. Tasiemczyca – czyli choroba wywołana obecnością tego intruza – wymaga konsultacji lekarskiej i wdrożenia odpowiedniego leczenia. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć na ten temat!

Tasiemiec – co to takiego? Jak można się zarazić?

Tasiemiec to pasożyt, który osiedla się w organizmach ludzi i zwierząt i żyje ich kosztem. W opracowaniach naukowych opisano ok. 3 tys. gatunków tasiemca, w tym m.in. tasiemca nieuzbrojonegoLink otwiera się w nowej karcie, uzbrojonego, karłowatego czy bąblowcowego. Organizmy te są doskonale przystosowane do pasożytniczego trybu życia poprzez znajdujące się na ich główkach narządy czepne – przyssawki lub haczyki – dzięki którym zakotwiczają się w jelicie żywiciela. Nie mają otworu gębowego ani układu wydalniczego, ponieważ potrafią chłonąć substancje odżywcze zawarte w treści pokarmowej całą powierzchnią swojego ciała. Nie potrzebują też układu oddechowego, ponieważ przebywają w środowisku ubogim w tlen. Mogą osiągać imponujące rozmiary – nawet do 10 m długości. Tasiemiec kojarzy się przede wszystkim z przewodem pokarmowym, jednak niektóre jego postacie – tj. tasiemiec uzbrojony – mogą zasiedlać również inne narządy, mięśnie, oczy, a nawet mózg.

Do zarażenia pasożytemLink otwiera się w nowej karcie dochodzi poprzez zjedzenie zakażonego mięsa wołowego lub wieprzowego w postaci surowej (tatar) lub niedogotowanej. Larwy dostają się do organizmu człowieka poprzez zjedzenie nieumytych owoców, niedostateczną higienę rąk oraz kontakt z zakażonymi odchodami zwierząt. Rozwój tasiemca trwa w ok. 3–4 miesiące, a po tym czasie wraz z kałem wydalane są człony wypełnione jajami, które mogą dalej zakażać środowisko. 

Pamiętaj, że na zakażenie tasiemcem szczególnie narażone są dzieci, które z reguły lubią bawić się ze zwierzętami, ale nie zawsze odpowiednio dbają o higienę rąk i w czasie zabawy mogą przypadkowo dotknąć zwierzęcych odchodów. 

Dowiedz się, czym jest bruzdogłowiec szerokiLink otwiera się w nowej karcie.

Jakie są objawy tasiemca?

W początkowej fazie zakażenie tasiemcem przebiega bezobjawowo. Gdy pasożyt osiąga postać dojrzałą, w organizmie rozwija się choroba zwana tasiemczycą. Jej główne symptomy to:

• szybka utrata wagi;

• poranne bóle brzucha;

• nudności;

• biegunka lub zaparcia;

• zaburzenia łaknienia w postaci zwiększonego lub zmniejszonego apetytu;

• apatia lub nadmierne pobudzenie.

Do innych objawów należą: wymioty, zaburzenia snu, niedokrwistość, niedobór witaminy B12, dolegliwości ze strony układu nerwowego, a także bóle głowy oraz zaburzenia widzenia, jeśli pasożyt zaatakował oczy lub mózg. Osoby zarażone często obserwują fragmenty tasiemca w kale.

• Sprawdź też, jak przebiega bąblowicaLink otwiera się w nowej karcie wywołana przez tasiemca bąblowcowego (bąblowca).

Jak zdiagnozować tasiemca?

Obecność tasiemca diagnozuje się na podstawie objawów, które zgłasza osoba chora (żywiciel), a także kilkukrotnego badania kału wraz z wydalonymi częściami pasożyta. Analiza członów macicznych – czyli tych wypełnionych jajami – pozwala określić, jaki rodzaj tasiemca osiedlił się w organizmie. 

Jak pozbyć się tasiemca?

Leczenie tasiemczycy polega na podaniu leków przeciwpasożytniczych, wśród których są takie środki jak prazykwantel czy albendazol. Farmakoterapia musi odbywać się pod ścisłym nadzorem lekarza. W przypadku zakażenia bąblowcem przeprowadza się zabieg chirurgiczny. Poważniejsza interwencja jest potrzebna również wtedy, gdy intruz bytuje w innych częściach ciała niż jelita. W trakcie leczenia musisz na bieżąco obserwować wygląd stolca, aby sprawdzić, czy wciąż znajdują się w nim fragmenty pasożyta. Dopiero ich brak przez trzy miesiące daje Ci pewność, że Twój organizm się go pozbył. 

Tasiemiec – profilaktyka

Aby nie dopuścić do zakażenia tasiemcem, unikaj spożywania surowego mięsa. Gdy przygotowujesz potrawy z wołowiny lub wieprzowiny, dbaj o to, aby zawsze były one odpowiednio ugotowane lub upieczone. Dbaj o higienę rąk i ucz dzieci ich regularnego mycia. Jeśli masz zwierzęta domowe, ostrożnie sprzątaj ich odchody i pamiętaj o ich regularnym odrobaczaniu, które zmniejsza ryzyko rozprzestrzeniania się tasiemca i wielu innych pasożytów.

Źródła:

1. A. Boroń-Kaczmarska, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.

2. J. Rzymowska i in., Diagnostyka wybranych inwazji pasożytniczych przewodu pokarmowego człowieka, Wydawnictwo MedPharm, Wrocław 2016.

3. R. Flisiak, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2020.

4. J. Gawor i in., Zagrożenie bąblowicą wielojamową (alweokokozą) dla ludzi w Polsce, „Przegląd Epidemiologiczny”, nr 58 (2004).

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.