Osteopatia – co to jest i jakie ma zastosowanie?

Osteopatia to metoda terapeutyczna mająca na celu diagnostykę i leczenie chorób układu ruchu, układu współczulnego i narządów wewnętrznych. Głównym założeniem osteopatii jest wprowadzenie w ciele balansu, żeby organizm sam wszedł w proces leczniczy. Sprawdź, jakie techniki wykorzystuje osteopata.

Osteopatia – co to jest?

Osteopatia to metoda terapeutyczna zaliczana do paramedycyny, która opiera się na różnorakich formach dotyku i ucisku tkanek mięśniowych lub pośrednio kości przy użyciu dłoni osteopaty. Wykorzystuje ona serię technik manualnych, które mogą być połączone z innym leczeniem czy ze zmianami dotyczącymi stylu życia. Pojęcie osteopatii składa się z dwóch starogreckich słów: osteon oznaczającego kości i pathos oznaczającego cierpienie. Za twórcę osteopatii uważa się amerykańskiego lekarza Andrew Taylora Stilla. W 1892 roku założył on w Kirksville w stanie Missouri American School of Osteopathy (obecnie: Kirksville College of Osteopathic Medicine) jako pierwszą w historii placówkę szkolenia w tej dziedzinie. W 1917 roku w Londynie John Martin Littlejohn, uczeń Stilla, otworzył British School of Osteopathy Istnieje ona do dzisiaj, choć zmieniła nazwę na University College of Osteopathy. Osteopatami w Polsce mogą zostać lekarze lub fizjoterapeuci po ukończeniu dodatkowych szkoleń. Instytucją zrzeszającą osteopatów w naszym kraju jest Towarzystwo Osteopatów Polskich (TOP), przynależące do Europejskiej Federacji Osteopatów (EFO).

Główne założenia osteopatii

Do powstania osteopatii doprowadziły poszukiwania nowego rozumienia zdrowia i choroby człowieka traktowanego jako jedność ciała, umysłu i duszy zdolnych do samouzdrawiania. Andrew Taylor Still opisywał osteopatię jako umiejętność wyczuwania dotykiem dłoni ograniczeń ruchowych w tkance organizmu pacjenta i ponowne uzyskanie lepszej ruchomości tkanki, a przez to umożliwienie wyzdrowienia. Oznacza to, że osteopatia zawiera koncepcję jedności struktury (anatomia) i funkcji (fizjologia) poszczególnej jednostki, w której pacjent, a nie choroba, jest w centrum zainteresowania. 

Główne zasady osteopatii są następujące:

• Ciało ma mechanizmy samoregulujące, ukierunkowane na samouzdrawianie.

• Struktura i funkcja są współzależne na każdym poziomie.

• Istota ludzka jest dynamiczną jednostką funkcjonalną, na której zdrowie wpływa zarówno ciało, jak i umysł.

• Osteopatia składa się z trzech nierozdzielnych partii leczenia: ciemieniowej (kości, tkanka łączna, mięśnie), trzewiowej (narządy wewnętrzne), czaszkowo-krzyżowej (mózg, centralny układ nerwowy, opony rdzenia kręgowego).

Jakie choroby leczy osteopatia?

Trudno jednoznacznie określić, z jakimi dolegliwościami można zgłaszać się do osteopaty. Osteopatia skupia się bowiem na pacjencie, a nie na chorobie. Zgodnie z założeniami tej metody usunięcie czynnika generującego problem zdrowotny sprawi, że ciało wyleczy się samo. Można jednak zwrócić uwagę na to, że osteopaci specjalizują się w diagnostyce i leczeniu zaburzeń układu ruchu, narządów wewnętrznych oraz układu współczulnego.

Zatem z pomocy osteopaty mogą skorzystać osoby zmagające się z problemami ze strony kręgosłupa, z wadami postawy, dyskopatią, rwą kulszową, urazami lub przeciążeniami układu ruchu, ze zmianami zwyrodnieniowymi, bólem kolan. Osteopatia może też wspomagać leczenie osteoporozy.Link otwiera się w nowej karcie Dowiedz się więcej na temat badań na osteoporozęLink otwiera się w nowej karcie i objawów osteoporozy.Link otwiera się w nowej karcie Osteopatia może być pomocna przy bólach i zawrotach głowy, stanach zapalnych zatok, problemach ze słuchem czy wzrokiem. Wspomnieć trzeba o osteopatii ginekologicznej skierowanej do kobiet ze schorzeniami narządów rodnych i problemami urologicznymi. Osteopatia bywa stosowana również przy problemach z układem pokarmowym, sercowo-naczyniowym czy oddechowym. Podejście to może sprzyjać odbudowie odporności, poprawie nastroju, zwalczaniu depresji czy zaburzeń lękowych. Do osteopaty warto zgłosić się ze specyficznymi dolegliwościami u dzieci, takimi jak: kolki, wymioty, trudności z karmieniem, zaburzony odruch ssania, opóźniony rozwój, powtarzające się zapalenie ucha.

Jak widzisz, zwolennicy tej metody zgłaszają się do osteopaty z różnorakimi problemami, ale pamiętaj, że tego typu „terapia” nie może w żadnym przypadku zastępować leczenia konwencjonalnego. Dotyczy to zwłaszcza nagłego pogorszenia stanu zdrowia, ale i dolegliwości występujących przewlekle i w każdej sytuacji u dzieci. W przypadku pojawienia się jakichkolwiek problemów zdrowotnych w pierwszej kolejności zgłoś się do lekarza. Szybką i profesjonalną konsultację uzyskać możesz w ramach teleporady.

• Dowiedz się, z jakimi objawami udać się do ortopedyLink otwiera się w nowej karcie.

Jak leczy się w centrum osteopatii?

Zwolennicy osteopatii twierdzą, że stanowi ona szansę na wyleczenie bez leków, bez zabiegów, czyli ingerencji w ciało. Jeśli zdecydujesz się na wizytę u osteopaty, to możesz się spodziewać, że przeprowadzi on najpierw szczegółowy wywiad. Następnie wykona badanie fizykalne – oględziny i wstępne badanie manualne. W razie potrzeby zostaniesz skierowany na badania dodatkowe, w tym zwłaszcza obrazowe, takie jak RTG czy rezonans magnetyczny.

Podczas badania osteopata skupia się na znalezieniu przyczyny problemu zdrowotnego, jego pochodzeniu i wpływie na funkcjonowanie organizmu, uwzględniając przede wszystkim takie czynniki, jak: neurologiczny, limfatyczny, krążeniowy, hormonalny czy mechaniczny.

Po postawieniu rozpoznania rozpoczyna się etap leczenia. W osteopatii wykorzystuje się odpowiednie techniki manualne, które wpływają na biomechanikę ciała, motywując w ten sposób organizm do samoleczenia. Osteopaci posługują się wyłącznie dłońmi, aby poprawić mobilność wszystkich struktur w organizmie, usunąć blokady i uwolnić zamkniętą energię, umożliwić cyrkulację i pobudzić siły pomagające w samowyleczeniu organizmu. Wśród technik wykorzystywanych przez osteopatów wymienia się m.in.: manipulacje powięzi, terapię czaszkowo-krzyżową, techniki energetyzacji mięśni, terapie miękkotkankowe, manipulacje mięśniowo-powięziowe oraz terapię punktów spustowych, techniki równoważenia napięć więzadłowych – BLT, struktur nerwowo-naczyniowych, techniki Strain-Counterstrain.

Zadaniem osteopaty jest również promocja zdrowego stylu życia, a zatem unikanie czynników zaburzających zdrowie i popularyzowanie m.in. zdrowej diety, form aktywności np. ćwiczenia na kolana, sposobów na stres. Należy jednak podkreślić, że osteopatia nie powinna być traktowana jako alternatywa dla klasycznej medycyny czy fizjoterapii – ma być jedynie ich uzupełnieniem.

• Poznaj rodzaje zabiegów fizjoterapeutycznychLink otwiera się w nowej karcie.

Źródła:

1. M. Merkel, S. Kosik, Ćwiczenia osteopatyczne, Wydawnictwo Vital, Białystok 2018.

2. T. Pfitzer, M. Lechner, Osteopatia w domu, Wydawnictwo Vital, Białystok 2021.

3. M. Szkolnicki, Terapia osteopatyczna w zaburzeniach nerwowych i hormonalnych, Edra Urban & Partner, Wrocław 2021.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.