Na czym polega synowektomia kolana? Kiedy jest wskazana?

Synowektomia usprawnia funkcjonalność stawu, łagodzi ból, a także opóźnia procesy destrukcyjne struktur stawu. Najczęściej jest zalecana przy tzw. RZS kolan, ale bywa wykonywana także na innych stawach. Sprawdź, na czym polega ten zabieg, kto go zaleca i jak się do niego przygotować!

Co to jest synowektomia?

Stanowi ona rodzaj operacji chirurgicznej polegającej na usunięciu zmienionej chorobowo i przerośniętej błony maziowej w obrębie stawu. W zależności od stopnia zniszczeń struktur synowektomia może mieć charakter zamknięty, tzw. artroskopowy, bądź otwarty.

Artroskopowy rodzaj zabiegu przeprowadza się, wykorzystując wykonane niewielkie otwory w skórze, tzw. porty, które umożliwiają operatorowi wprowadzenie odpowiednich narzędzi operacyjnych i przeprowadzenie całej procedury usunięcia zmienionych patologicznie tkanek.

Przeczytaj również: Artroza – przyczyny, objawy i metody leczeniaLink otwiera się w nowej karcie

W przypadku dużych zmian w błonie maziowej, takich jak znaczny przerost i obfitość naczyń krwionośnych, niezbędna jest synowektomia otwarta, czyli przebiegająca za pośrednictwem wykonania cięcia w stawie umożliwiającego pełne dojście do jego wnętrza.

Zdarza się także, że synowektomia przebiega nie tylko z usunięciem błony maziowej. Kiedy struktury stawu obejmują także zmiany zwyrodnieniowo-wytwórcze (w postaci osteofitów, czyli wyrośli kostnych), synowektomia bywa uzupełniana o debridement. To zabieg kompleksowo oczyszczający staw zarówno z błony maziowej, jak i osteofitów.

Wskazania do synowektomii

Synowektomia może zostać Ci zaproponowana, jeśli dotychczasowe metody zachowawcze na bolące stawyLink otwiera się w nowej karcie i ich sztywność poranną czy postępujące deformacje utrudniające wykonywanie codziennych czynności nie przyniosły skutecznych rezultatów.

Synowektomia kolana i nadgarstków (bo najczęściej jest przeprowadzana w obszarach tych stawów) sprzyja odzyskaniu funkcjonalności stawu, a przede wszystkim łagodzi, a nawet zupełnie usuwa nieprzyjemne dolegliwości bólowe. Opóźnia także postępujące procesy destrukcyjne, które niekorzystnie wpływają na mechanikę stawu.

Z zabiegu możesz skorzystać przede wszystkim wtedy, gdy zmagasz się z zaawansowanym RZSLink otwiera się w nowej karcie, czyli reumatoidalnym zapaleniem stawów, ale nie tylko. Wskazaniem mogą być także innego rodzaju stany destrukcyjne stawu, np. powodujące obluzowanie endoprotezy lub jej złamanie, a także poważne stany zapalne w obrębie ścięgien.

Zobacz też: Problemy ze stawami – do jakiego lekarza się udać?Link otwiera się w nowej karcie

Zanim pójdziesz na synowektomię

O zasadności operacji zdecyduje Twój lekarz prowadzący. Po otrzymaniu informacji na temat dolegliwości, z jakimi się zmagasz w wyniku choroby reumatycznej, może skierować Cię na badania, aby sprawdzić zaawansowanie problemu. Istotne są tu morfologia i inne testy laboratoryjne. Często konieczne jest też prześwietlenie, czyli RTG danego stawu. Taki zestaw badań na reumatoidalne zapalenie stawów lekarz może zalecać regularnie, aby monitorować postęp choroby, a także skuteczność dotychczasowego leczenia.

Synowiorteza

Synowektomia to procedura o charakterze mechanicznym. To znaczy, że lekarz wykonuje zabieg za pomocą odpowiednich narzędzi, np. służących do rozcięcia skóry, odsunięcia pewnych struktur, aby poprawić sobie widoczność czy polepszyć dostęp do błony maziowej, albo w końcu do usunięcia błony maziowej i zamknięcia rany.

Synowiorteza z kolei to rodzaj synowektomii, lecz ma ona charakter chemiczny. To mało inwazyjna procedura, ponieważ polega na wstrzyknięciu do stawu związku chemicznego. Jest on toksyczny dla błony maziowej i niszczy jej komórki poprzez wywołanie ich stopniowego włóknienia. Ból stawów dłoni czy kolan (w zależności od miejsca niepoprowadzenia synowektomii tego typu) możesz zauważyć po kilku tygodniach od zabiegu.

Związki wykorzystywane do iniekcji to często substancje izotopowe. Roztwory te nie stwarzają zagrożenia radiacją dla Twojego organizm ani innych osób i środowiska. Z powodzeniem można je stosować w trybie ambulatoryjnym.

Synowektomia izotopowa

Zwana także radiosynowektomią jest metodą z zakresu technik nuklearnych, ponieważ polega na dostawowym podaniu radiofarmaceutyku. Jego zadaniem jest wywołanie martwicy błony maziowej i stworzenie warunków do powrotu sprzed stanu jej aktywnego zapalenia i powstania zwłóknień.

Kiedy zmianom błony maziowej towarzyszy wysięk, przed podaniem izotopu lekarz najpierw musi usunąć płyn ze stawu. Najczęściej dokonuje tego również za pomocą nieinwazyjnych metod.

Synowektomia izotopowa ma szersze spektrum zastosowania niż synowektomia zwykła, mechaniczna. Jest cenna np. przy artropatii hemofilowej. To schorzenie polegające na powstaniu zwyrodnień w obrębie stawu, które powoduje hemofilia.

Radiosynowektomia może być stosowana w leczeniu nie tylko kolan i nadgarstków. Zabieg można wykonywać na każdym stawie, ale warunkiem jest zachowana ciągłość torebki stawowej. Nieprzerwana jej struktura uniemożliwia bowiem wylew izotopu na zewnątrz i zatrucie innych tkanek.

Co dalej po synowektomii?

Synowektomia izotopowa przewiduje nie tylko wstrzyknięcie radiofarmaceutyku do stawu. Po zabiegu konieczne jest dwudniowe unieruchomienie danego stawu. Jest to ważny etap leczenia, ponieważ pozwala substancji dokładnie rozejść się po błonie maziowej i rozpocząć swoje działanie. Poza tym unieruchomienie stawu zabezpiecza rozlanie się izotopu poza staw, co mogłoby spowodować martwicę innych tkanek podskórnych, a nawet skóry, i skomplikować proces leczenia stawu. Stabilizacja sprzyja ponadto wygaszaniu ognisk zapalnych w stawie.

Jeśli synowektomia była zastosowana u Ciebie ze względu na reumatoidalne zapalenie stawów, to po zabiegu, mimo że wykazuje on dużą skuteczność w łagodzeniu dolegliwości i poprawie funkcjonalności stawu, wskazana jest rehabilitacja zachowawcza. Dzięki ćwiczeniom i fizykoterapii zmniejszysz tempo postępu zmian destrukcyjnych stawu, a także wydłużysz okres remisji objawów choroby.

Agata Oleszkiewicz

Fizjoterapeutka z wieloletnim doświadczeniem w rehabilitacji zdrowotnej dzieci i osób starszych, a także rehabilitacji społeczno-zawodowej osób niepełnosprawnych w warsztacie terapii zajęciowej. Jako oligofrenopedagog zajmuje się usprawnianiem psychoruchowym, kierowaniem podopiecznych na chronionym i otwartym rynku pracy, a także promocją zdrowia i aktywnego wypoczynku.

Agata OleszkiewiczZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. K. Łuka i in., Zastosowanie synowektomii izotopowej w leczeniu przewlekłego, wysiękowego zapalenia stawów, „Ortopedia, Traumatologia, Rehabilitacja” 2005, nr 4.

2. S. Wisławski i in., Ocena skuteczności synowektomii izotopowej w nawracających samoistnych wylewach do stawów kolanowych u chorych na hemofilię, „Postęp Nauk Medycznych” 2007, nr 8.

3. R. Zwolak, Radiosynowiorteza w codziennej praktyce, „Przegląd Reumatologiczny” 2008, nr 3–4.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.