Jakie są domowe sposoby na zatwardzenie?

Zatwardzenie to zbyt rzadkie lub utrudnione wydalanie stolca powodujące niekiedy ból i dyskomfort. Występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Czasami występowanie zatwardzeń świadczy o złej diecie, innym razem może wiązać się ze schorzeniami układowymi. O tym, czym dokładnie są zaparcia, czym są spowodowane oraz jak je leczyć przy pomocy domowych sposobów, przeczytasz w poniższym artykule.

Czym jest zatwardzenie i jakie są jego przyczyny?

Zatwardzenie, czyli zaparcie, to oddawanie stolca rzadziej niż 2 razy w tygodniu lub obecność stolca o twardej konsystencji. Zaparcia są często efektem niewłaściwej diety i braku aktywności fizycznej. Na ich wystąpienie ma też wpływ stresujący tryb życia oraz długotrwałe siedzenie.

Jako przyczynę zaparć wymienić można:

• zaparcie idiopatyczne (bez stwierdzonej choroby organicznej), w tym zaparcia czynnościowe, które może być wywołane nieprawidłową dietą i zbyt małą ilością wypijanych płynów. Mają na nie wpływ siedzący tryb życia i stres,

• przyjmowanie niektórych leków,

• stres,

• zespół jelita drażliwego i inne choroby jelitLink otwiera się w nowej karcie,

• endometriozę,

• choroby odbytnicy, okrężnicy i odbytu,

• choroby układu nerwowego,

• choroby psychiczne.

Jakie są objawy zatwardzenia?

Wśród najczęściej występujących objawów zaparć wymienić można:

• wydalanie twardego stolca,

• długotrwałe wydalanie stolca,

• uczucie niepełnego wydalenia stolca,

• ból przy oddawaniu stolca.

Niepokojące objawy towarzyszące, które mogą wymagać pilnej konsultacji to:

• bóle brzucha odczuwalne przede wszystkim w nocy,

• zawroty głowy,

• gorączka,

• spadek masy ciała,

• wzdęcia,

• mdłości.

Dzieci zazwyczaj przez bardzo długi czas nie zgłaszają problemu zaparć. 

W ich przypadku do objawów zatwardzenia należą:

• wzdęcia brzucha,

• ostre, przechodzące po wypróżnieniu bóle brzucha,

• niechęć do wizyt w toalecie,

• twardnienie brzucha.

Jak leczy się zatwardzenie?

Lekarz, do którego trafiamy z nawarstwiającym się problemem zatwardzeń i niestrawności, zazwyczaj przeprowadza wnikliwy wywiad, pytając o dietę, styl życia, aktywność fizyczną oraz narażenie na stres. Jeśli nie stwierdza odchyleń w badaniu przedmiotowym i nie ma objawów alarmowych do pierwszych jego zaleceń, należy zmiana diety. Jeśli po 2–3 miesiącach leczenia dietetycznego zaparcia nie ustąpią, lekarz zleca panel badań diagnostycznych. Po konsultacji z lekarzem leczenie zaparć możemy wspomagać domowymi sposobami, które nie powinny nam zaszkodzić. 

Jakie są domowe sposoby na pozbycie się zatwardzeń?

Istnieje bardzo wiele domowych sposobów na zatwardzenia. Mogą być one stosowane jako dodatek do leczenia zaleconego przez lekarza. Najczęściej wskazana jest zmiana nawyków żywieniowych lub wykorzystanie produktów ułatwiających wypróżnienia.

Kompot z suszonych śliwek

Suszone śliwki, które wcześniej namoczono w wodzie, a następnie rozgotowano, to świetny sposób na pozbycie się zatwardzeń. Zawierają one bowiem bardzo dużo błonnika wzmagającego pasaż jelitowy. Pektyny występujące w śliwkach przyczyniają się do łagodnego i częstego wypróżniania sięLink otwiera się w nowej karcie. Wchłaniają one wodę, powodując, że treść jelitowa jest bardziej miękka i plastyczna. W rezultacie objętość masy kałowej się zwiększa i szybciej następuje wypróżnienie.

Do kompotu z suszonych śliwek możemy dodać cytrynę, goździki, przyprawy lub skórkę pomarańczy w zależności od upodobań smakowych.

Sok z aloesu

Produkt ten wykazuje silne działanie przeczyszczające. Zapobiega wchłanianiu się wody z końcowego odcinka przewodu pokarmowego, pobudzając perystaltykę jelit. Sok z aloesu w przypadku bolesnych zaparć stosuje się doraźnie. Ulga jest odczuwalna nawet już po godzinie od jego wypicia.

Buraki

Gotowane buraki, podobnie jak kompot z suszonych śliwek, pobudzają pasaż jelitowy i zapobiegają problemowi leniwych jelitLink otwiera się w nowej karcie, przyspieszając wypróżnienie. Najlepiej spożywać je rano w postaci sałatki. 

Siemię lniane

Siemię lniane zawiera bardzo dużo prozdrowotnych związków, w tym też błonnik pokarmowy działający jak miotła w przewodzie pokarmowym. Możesz dodawać go do sałatek lub zalewać wodą i wypijać jako gęsty kleik. Siemię lniane najlepiej jest pić przed snem.

Zioła

Medycyna ludowa zna bardzo wiele ziół, które są pomocne przy problemach z wypróżnianiem się. Na zaparcia odpowiednie są napary oraz herbatki z takich ziół, jak: kminek, melisa, rumianek czy zielona herbata. Po ich wypiciu na ściankach żołądka tworzy się śluz, co sprawia, że treść pokarmowa łatwiej może się przesuwać.

Lewatywa i czopki glicerynowe

Lewatywa to sposób na oczyszczenie jelita grubego z zalegających mas kałowych. Zaleganie treści pokarmowych może prowadzić bowiem do choroby nerek, wątroby oraz jelit. 

Czopki glicerynowe można dostać w każdej aptece. Ich użycie sprawia, że wypróżnienie się zachodzi szybko. Zwiększają bowiem perystaltykę jelit, tym samym ułatwiając wypróżnienie się. Czopki glicerynowe są doskonałym rozwiązaniem stosowanym zarówno u dzieci, jak i dorosłych zmagających się z zatwardzeniami.

W jaki sposób można zapobiec powstawaniu zatwardzeń

Jeśli wiesz, że masz skłonność do zatwardzeń, to pora na zmiany w stylu życia. Zacznij od zmiany diety. Zdecydowanie bardziej niż tłuste fast foody, napoje gazowane czy białe pieczywo będą Ci służyć pełnowartościowe produkty bogate w błonnik. Można do nich zaliczyć pełnoziarniste pieczywo, surowe i gotowane owoce i warzywa oraz pestki i orzechy. Przyspieszą one perystaltykę jelit i uregulują częstość wypróżnień. Pamiętaj również o piciu dużej ilości wody. Odpowiednie nawodnienie spowoduje dużo łatwiejsze oddawanie stolca.

• Poznaj zasady diety na jelitaLink otwiera się w nowej karcie.

Drugą zmianą, którą warto wprowadzić, jest unikanie stresu. Wiele osób ma właśnie problemy z wypróżnianiem się z powodu lęków i chronicznego stresu. Postaw również na aktywność fizyczną dostosowaną do swoich możliwości. Odpowiednia dawka ruchu zniweluje stres oraz przyczyni się do uregulowania częstości wypróżnień.

Ważnym nawykiem w zapobieganiu zaparć jest unikanie pozostawania w pozycji siedzącej przez długi czas. Zaleca się częste robienie nawet krótkich przerw w celu poprawy krążenia.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. A. Dęmbińska-Kieć i in., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Podręcznik dla studentów medycyny, Elsevier Urban & Partner, 2010, s. 780–785.

2. J. Daniluk, Przewlekłe zaparcia - niedoceniany problem kliniczny, Varia Medica 2018, tom 2, s: 286-296.

3. P. Gulbicka i in. Czynniki metaboliczne jako przyczyna zaparć stolca, Forum Zaburzeń Metabolicznych 2017, tom 8, s: 55-62.

4. P. Murray i in., Mikrobiologia, Edra Urban & Partner, Wrocław 2018, s. 207–228.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.