Zespół Wallenberga – co to za choroba? Objawy i sposoby leczenia
Zespół Wallenberga to jeden z częściej występujących zespołów naprzemiennych pnia mózgu. Ma bogaty obraz kliniczny – towarzyszy mu wiele rozmaitych objawów. Dowiedz się, jakie badania pozwalają zdiagnozować zespół Wallenberga i na czym polega jego leczenie.
Zespół Wallenberga – co to za choroba?
Zespół Wallenberga spotkać możesz też pod nazwą „zespół boczny opuszki”. To zespół neurologiczny, do którego dochodzi w wyniku zaburzenia drożności tętnicy móżdżkowej tylnej dolnej lub tętnicy kręgowej. Opis tego schorzenia po raz pierwszy przedstawił szwajcarski lekarz Gaspard Vaisseaux w 1808 r. jako przypadek własnej choroby. Z czasem pojawiły się opisy kliniczne i neuropatologiczne zespołu Wallenberga, dokonane przez Adolfa Wallenberga. To polski neurolog i internista, od którego nazwiska przedstawiane schorzenie wzięło swoją nazwę.
Przyczyny zespołu Wallenberga
Zespół Wallenberga jest w większości, bo w około 80% przypadków, konsekwencją zakrzepu powodującego niedrożność tętnicy kręgowej lub tętnicy tylnej dolnej móżdżku. Głównymi czynnikami ryzyka powstania zakrzepu są: palenie tytoniu, cukrzyca i nadciśnienie tętnicze krwi. Możliwą przyczyną zespołu Wallenberga jest zawał mózgu spowodowany zatorem mózgu. Do zespołu Wallenberga może też dojść w wyniku rozwarstwienia tętnicy kręgowej, czemu sprzyjają m.in.: zespół Marfana, dysplazja włóknisto-mięśniowa tętnic, zespół Ehlersa-Danlosa. Zespół Wallenberga może być skutkiem innych patologii układu naczyniowego, które nie pozwalają na prawidłowy przepływ krwi przez naczynia.
Dowiedz się więcej na temat zespołu PandasLink otwiera się w nowej karcie. Co warto wiedzieć o tej chorobie?
Objawy zespołu Wallenberga
Chorzy na zespół Wallenberga doświadczyć mogą wielu objawów. Stwierdza się u nich niedosłuch i oczopląs, czyli mimowolne, rytmiczne ruchy gałek ocznych, spowodowane zaburzeniem równowagi w napięciu mięśni ocznych. Chorzy skarżą się na częste bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, chrypkę, czkawkę, ból twarzy. Charakterystyczne jest naprzemienne występowanie pozostałych dolegliwości.
Po stronie ogniska choroby stwierdza się:
ataksję, czyli niezborność ruchów, obniżoną koordynację ruchów i trudności z utrzymaniem równowagi,
zaburzenia czucia ciepła i bólu na twarzy,
niedowład podniebienia, który powoduje problemy z przełykaniem ślinyLink otwiera się w nowej karcie, dyzartrię (zaburzenie mowy) i dysfagię (utrudnione przechodzenie pokarmu z jamy ustnej przez przełyk do żołądka),
jednostronny niedowład gardła,
dysfunkcję górnego zwieracza przełyku, związaną z niedostatecznym uniesieniem krtani,
zespół Hornera, na który składają się: zwężenie szpary powiekowej, zwężenie źrenicy oka, niedobarwliwa różnobarwność tęczówek, bardzo powolne rozszerzanie się źrenicy,
drżenie zamiarowe, czyli mimowolne, nierytmiczne ruchy o zmiennej amplitudzie, obejmujące przeważnie kończyny górne, które pojawiają się podczas zbliżania kończyny do celu,
porażenie nerwów V, IX i X.
Po stronie przeciwnej do uszkodzenia dochodzi do niedowładu połowiczego. To tzw. hemipareza, która charakteryzuje się upośledzeniem siły mięśniowej i zakresu ruchów kończyny górnej i dolnej po tej samej stronie ciała. Dodatkowo rozwijają się zaburzenia czucia bólu i ciepła w obrębie kończyn i tułowia.
Sprawdź, jakie mogą być przyczyny obrzęku językaLink otwiera się w nowej karcie i co robić, kiedy się on pojawi
Do jakiego lekarza się zgłosić?
Leczeniem zespołu Wallenberga zajmuje się neurolog. Jednak z uwagi na złożony obraz kliniczny tego schorzenia, konieczna jest współpraca ze specjalistami z zakresu innych dziedzin medycyny.
Rozpoznawanie zespołu Wallenberga
W rozpoznaniu zespołu Wallenberga wykorzystywane są przede wszystkim:
dokładne badanie podmiotowe, czyli wywiad medyczny,
badanie przedmiotowe, czyli badanie fizykalne, w tym neurologiczne,
badania obrazowe – tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny, który zdaniem ekspertów wykazuje większą czułość w przypadku zespołu Wallenberga,
angio-MR – to badanie rezonansem magnetycznym układu naczyniowego, które pozwala na uwidocznienie tętniaków, malformacji tętniczo-żylnych, zwężeń i niedrożności naczyń krwionośnych, naczyniaków żylnych,
angiografia DSA, czyli cyfrowa angiografia subtrakcyjna – polega na wykonaniu zdjęć radiologicznych po podaniu do układu naczyniowego środka cieniującego, jedyną rzeczą widoczną na zdjęciach będzie kontrast w naczyniach krwionośnych, wszelkie pozostałe elementy zacierające obraz, w tym nawet kości, pozostaną szare,
dokładne badanie wszystkich nerwów czaszkowych.
Jeśli lekarz uzna to za stosowne, to poszerza diagnostykę o dodatkowe badania.
Zespół Wallenberga – leczenie
Leczenie zespołu Wallenberga jest zazwyczaj zachowawcze. Obejmuje ono zwłaszcza farmakoterapię i rehabilitację. Niekiedy w początkowym okresie konieczne okazuje się karmienie i pojenie sondą dożołądkową oraz pomoc w poruszaniu się i codziennym funkcjonowaniu. W leczeniu zachowawczym ważna jest kontrola wartości ciśnienia tętniczego krwi i zapobieganie nadmiernej agregacji, czyli zlepianiu się płytek krwi. Rehabilitant ustala zindywidualizowany plan leczenia, który zależny jest od stanu i możliwości chorego, czyli od deficytów, jakie on prezentuje. Niemniej kluczowymi elementami rehabilitacji w zespole Wallenberga są terapia logopedyczna, która skupia się na zaburzeniu mowy, funkcji języka i trudności połykania, oraz zwalczanie zaburzeń równowagi, koordynacji i spadku siły mięśni. W przypadku rozerwania naczynia krwionośnego konieczne okazać się może leczenie chirurgiczne.
Dbamy o Twoje zdrowie – także poprzez rzetelne informacje. Dlatego artykuły na naszej stronie są tworzone przez zespół specjalistów: lekarzy, fizjoterapeutów, dietetyków oraz doświadczonych redaktorów medycznych.
Nasi eksperci nie tylko dzielą się wiedzą teoretyczną – przekazują też praktyczne wskazówki oparte na swoim doświadczeniu zawodowym. Piszą o tym, co naprawdę ważne dla Twojego zdrowia: od profilaktyki, przez diagnostykę, po metody leczenia.
Stawiamy na przejrzystość, dlatego pod każdym artykułem znajdziesz bibliografię i źródła. W ten sposób wspieramy Cię w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących Twojego zdrowia.
Redakcja NNZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
W. Kozubski, P.P. Liberski, Neurologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
M. Litwin, Dysfagia neurogenna, „Neurologia po Dyplomie” 2013, t. 8, nr 4, s. 43–50.
A. Prusiński, Zawroty głowy. Wybrane aspekty neurologiczne, „Medycyna po Dyplomie” 2009, t. 18, nr 2, s. 105–111.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
