Na czym polega światłowstręt i o czym świadczy?

Światłowstręt jest objawem, który polega na odczuciu pieczenia i bólu oczu podczas przebywania w nasłonecznionych lub nadmiernie oświetlonych pomieszczeniach czy na zewnątrz. Sam w sobie nie jest chorobą, ale może być symptomem różnych schorzeń, takich jak zapalenie spojówek lub migrena. Przeczytaj i dowiedz się, czym dokładnie jest światłowstręt i jakie są przyczyny jego występowania. Przeczytasz również, w jaki sposób objawia się światłowstręt, jak można go wykryć i leczyć.

Czym jest światłowstręt?

Światłowstręt, nazywany inaczej fotofobią, to nadwrażliwość oczu na światło, która objawia się odruchowym mrużeniem powiek. Może on być spowodowany zarówno naturalnym światłem słonecznym, jak i sztucznym. Mając światłowstręt, możesz odczuwać ból, łzawienie, pieczenie lub mieć dodatkowo czerwone oczy. Warto wiedzieć, że światłowstręt nie jest niezależną jednostką chorobową, a objawem innych schorzeń dotyczących nie tylko oczu.

Jakie są przyczyny wystąpienia światłowstrętu?

Przyczyny wystąpienia nadwrażliwości na światło są różne. W większości przypadków to wynik rozwijającej się choroby oczuLink otwiera się w nowej karcie. Nie ma się co dziwić, ponieważ w obecnych czasach często wykonujemy swoje obowiązki, siedząc przed ekranem komputera. W wolnym czasie korzystamy ze smartfonów, oglądamy telewizję. Pracujemy też w klimatyzowanych i ogrzewanych pomieszczeniach ze światłem sztucznym. Nasze oczy nie są obojętne na takie warunki. Reagują bólem, łzawieniem, przekrwieniem i kłuciem.

Najczęstszą przyczyną światłowstrętu jest zespół suchego oka. W jego przebiegu dochodzi do niewystarczalnego nawilżenia oczu. Osoba chora odczuwa bóle oczu i kłucie pod powiekami.

Do innych chorób, w przebiegu których może pojawić się światłowstręt, zaliczamy:

• bakteryjne, wirusowe lub alergiczne zapalenie spojówek.Link otwiera się w nowej karcie Schorzenie to może objawiać się dodatkowo obecnością ropnej wydzieliny, nadmiernym łzawieniem, przekrwieniem spojówek oraz obrzękiem powiek;

• choroby rogówki, wśród których wymienić można erozję, owrzodzenie, zapalenie i obecność ciała obcego w rogówce;

• zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego, które objawia się zaburzeniem ostrości widzenia i pogorszeniem wzroku;

• oparzenie słoneczne oczu, spowodowane zbyt długim przebywaniem w nasłonecznionym miejscu bez odpowiedniej ochrony oczu;

• migrenę objawiającą się m.in. silnym bólem głowy i nadwrażliwością na dźwięki;

• schorzenia tarczycy, takie jak choroba Gravesa-Basedowa;

• choroby autoimmunologiczne (z autoagresji), wśród których wymienić można zespół Reitera i zespół Sjögrena;

• choroby infekcyjne takie jak półpasiec, odra, grypa, wścieklizna.

Inne choroby przebiegające z nadwrażliwością oczu na światło to:

• udar mózgu,

• jaskra,

• bielactwo,

• bezsoczewkowość,

• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

• nowotwory ośrodkowego układu nerwowego.

Światłowstręt może również pojawić się u osób:

• z niedoborem witamin na wzrokLink otwiera się w nowej karcie, m.in. B2 lub B6,

• nadużywających alkoholu,

• z krwawieniem podpajęczynówkowym,

• zażywających leki, w szczególności rozszerzające źrenice,

• przebywających w zadymionych pomieszczeniach.

W jaki sposób objawia się światłowstręt?

Do charakterystycznych objawów światłowstrętu zaliczamy:

• ból oczuLink otwiera się w nowej karcie i dyskomfort obserwowany podczas patrzenia na światło,

• mrużenie oczu,

• zamykanie i zasłanianie oczu w odpowiedzi na kontakt ze światłem,

• nadmierne łzawienie oczu,

• ból głowy,

• uczucie suchości oka (np. wrażenie obecności piasku pod powiekami),

• rozdrażnienie i płaczliwość u małych dzieci.

Diagnoza światłowstrętu

Osoby dorosłe nie mają problemu z zaobserwowaniem u siebie nadwrażliwości na światło. Inaczej sprawa wygląda u dzieci, które rzadko kiedy potrafią nazwać objawy światłowstrętu i dokładnie je opisać. Zazwyczaj najmłodsi, u których pojawia się ta przypadłość, są płaczliwi i drażliwi. Rodzice widzą, że dziecko mruży i zasłania oczy, unika patrzenia na światło oraz płacze po włączeniu światła. Oczy dziecka są też zaczerwienione, przekrwione i może pojawić się w nich ropna wydzielina. Widząc takie objawy, koniecznie skontaktuj się z lekarzem pediatrą.

Światłowstręt – jak można go leczyć?

Ponieważ światłowstręt nie jest chorobą, a jedynie objawem, jego leczenie zależy głównie od przyczyny nadwrażliwości na światło. Jeśli zauważasz u siebie bądź u członków najbliższej rodziny objawy nadwrażliwości na światło, nie czekaj. Skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu. Przeprowadzi on dokładne badania i przeanalizuje objawy. W przypadku wątpliwości skieruje Cię na konsultację z lekarzem okulistą.

Leczenie światłowstrętu polega na leczeniu przyczyny, która wywołała ten objaw. Jeśli problem spowodowany jest bakteryjnym zapaleniem spojówek, konieczna okaże się miejscowa antybiotykoterapia. Problem związany z zespołem suchego oka wymaga natomiast zastosowania preparatów nawilżających gałkę oczną.

Co można zrobić, gdy wystąpi światłowstręt?

Najważniejsze jest, aby ustalić przyczynę wystąpienia nadwrażliwości na światło i zastosować leczenie. Jest to zadanie lekarza. Można jednak wspomagać leczenie światłowstrętu domowymi sposobami. Bardzo ważne, by zadbać o higienę oczu i często myć ręce. Jest to szczególnie istotne u dzieci, które nadmiernie pocierają oczy. Rodzice mogą zastosować roztwór soli fizjologicznej i przemywać oczy malucha.

Mając wrażliwe oczy, trzeba też pamiętać o ich ochronie. Uczucie dyskomfortu minie, jeśli będziesz nosić okulary przeciwsłoneczne i unikać długiej ekspozycji na światło. W miarę możliwości ogranicz też czas spędzany przed ekranem komputera i smartfona.

Osoby, które cierpią na światłowstręt, powinny też często wietrzyć pomieszczenia, w których przebywają, a w okresie letnim zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. H. Małecka, Zapalenie spojówek, Medycyna Rodzinna, 2007, nr 1.

2. J.K. Bradley i in., Diagnosis, pathophysiology, and treatment of photophobia, „Survey of Ophthalmology” 2016, vol. 61, no. 4, s. 466–477.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.