Leukokoria – objawy, możliwe przyczyny białej źrenicy

Leukokoria to objaw, który polega na pojawieniu się białego odblasku w miejscu, gdzie znajduje się źrenica. Takie „kocie oko” wygląda intrygująco, jednak nie należy do fizjologicznych zjawisk i wymaga pogłębionej diagnostyki okulistycznej. Symptom ten sam w sobie nie jest chorobą ani nie musi świadczyć o konkretnej jednostce chorobowej. Czasem wskazuje na zaćmę, guzy wewnątrzgałkowe czy stany zapalne. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć o leukokorii.

Leukokoria – co to takiego? 

Leukokoria nie jest chorobą oczuLink otwiera się w nowej karcie, ale specyficznym objawem, który polega na wrażeniu białej źrenicy lub białego odblasku w miejscu, gdzie ona się znajduje. W normalnej sytuacji źrenica to otoczony tęczówką otwór w środku oka. Odbierana jest przez otoczenie jako czarna kropka, ale czasem w momencie robienia zdjęć z lampą błyskową może przybrać czerwony kolor. Dzieje się tak, gdy lampa błyskowa, aparat i oko są ustawione w jednej linii, a odblask świetlny pochodzi od naczyniówki oka, w której znajdują się liczne naczynia krwionośne. 

„Kocie oko” najlepiej widać podczas wykonywania zdjęć twarzy, jednak jest ono dostrzegalne także w codziennych sytuacjach. Nie ignoruj tego symptomu, zwłaszcza jeśli wraz z nim zaobserwujesz u siebie pogorszenie wzroku lub inne nieprawidłowości w polu widzenia. 

Jakie są możliwe przyczyny leukokorii?

Leukokoria nie jest symptomem przypisanym do konkretnej choroby, jednak wskazuje na zmiany patologiczne w obrębie oka. Biała plamka lub błysk świadczy o tym, że w środku oka znajduje się zmiana, która zaburza normalny wygląd źrenicy. Może to być guz (np. siatkówczak), stan zapalny lub zaćma. Nietypowy wygląd oka może świadczyć również o wadzie wzroku polegającej na oddzieleniu się siatkówki od naczyniówki.

Wśród możliwych przyczyn wymienia się również chorobę Coatsa. Dotyczy ona zazwyczaj jednego oka i polega na rozwoju nadmiernie rozszerzonych naczyń. Ich ściany mają zwiększoną przepuszczalność, przez co surowica krwi przedostaje się do otaczających tkanek. Odblask w oku może mieć biały lub żółtawy kolor, a dodatkowymi objawami schorzenia będzie zezLink otwiera się w nowej karcie i zmniejszenie ostrości widzenia. Obrzęk siatkówki, do którego dochodzi w późniejszym stadium choroby, może prowadzić do całkowitej utraty wzroku. 

Leukokoria – dodatkowe objawy

Biały odblask może dotyczyć obojga oczu lub tylko jednego. Niekiedy widocznym zmianom towarzyszą takie objawy jak wrażenie obecności ciała obcego w oku. Dodatkowymi symptomami, na które musisz zwrócić uwagę, są np. światłowstręt, ból gałki ocznej lub jakiekolwiek zaburzenia widzenia.

• Sprawdź również, czym są fotopsje w okuLink otwiera się w nowej karcie.

Leukokoria u dzieci – o czym może świadczyć?

Na objaw białego odblasku na źrenicy trzeba zwracać szczególną uwagę w przypadku niemowląt i małych dzieci. Nie potrafią one jeszcze poinformować o pogorszeniu wzroku lub innych dolegliwościach dotyczących oczu. W ich przypadku leukokoria może być objawem:

• Retinopatii wcześniaczej – choroba ta dotyczy najczęściej dzieci urodzonych przedwcześnie, tj. przed 32. tygodniem ciąży, lub noworodków z masą urodzeniową mniejszą niż 1500 g. Polega ona na nieprawidłowym rozwoju naczyń siatkówki, które nie zdążyły się jeszcze wykształcić. Jeśli dysfunkcja ta zostanie zidentyfikowana od razu, wdrożenie odpowiedniego leczenia powinno zapobiec trwałemu upośledzeniu lub utracie wzroku. Leukokoria należy do późnych objawów choroby, dlatego w momencie rozpoznania tego symptomu możliwości terapeutyczne są ograniczone.

• Zaćmy wrodzonej – niektóre dzieci rodzą się z „mętną” soczewką jednego lub obojga oczu. Choroba przybiera różne formy (może być częściowa lub całkowita) i niesie za sobą różny zestaw dodatkowych dolegliwości (np. oczopląs, niedowidzenie, zez). U niemowląt dotkniętych tą chorobą można zaobserwować przede wszystkim brak zainteresowania osobami lub przedmiotami, które są im pokazywane. Niektóre dzieci uciskają oczy paluszkami.

• Siatkówczak (retinoblastoma) – to diagnoza, której najbardziej obawiają się rodzice, gdy dostrzegą u swojego dziecka charakterystyczny biały odblask w oku. Jest to nowotwór wywodzący się z komórek siatkówki oka. Jeśli zostanie rozpoznany odpowiednio wcześnie, można go wyeliminować, zachowując przy tym zajęte oko oraz jego podstawowe funkcje. Nieleczony siatkówczak prowadzi do śmierci. 

• To ważne: Nowotwór oka – przyczyny i rozpoznanieLink otwiera się w nowej karcie

Leukokoria – do jakiego lekarza się zgłosić?

Leukokoria to objaw, który w każdym przypadku wymaga konsultacji lekarskiej. Jeśli niepokoi Cię wygląd Twoich źrenic lub zauważasz charakterystyczny odblask na zdjęciach wykonanych w ostatnim czasie, udaj się do okulisty. Lekarz specjalista dokładnie zbada Twoje oczy: sprawdzi ciśnienie w okuLink otwiera się w nowej karcie, pole widzenia oraz dno oka. Szczegółowa diagnostyka – w przypadku podejrzenia zaćmy lub nowotworu – będzie wymagała wykonania dodatkowych badań obrazowych (np. USG, TK).

Źródła:

1. A. Kubicka-Trząska i in., Autoimmunologiczne choroby narządu wzroku, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.

2. Z. Zagórski i in., Choroby rogówki, twardówki i powierzchni oka, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2008. 

3. M. Misiuk-Hojło, Diagnostyka i postępowanie w chorobach oczu, Wydawnictwo PWN, Wrocław 2017.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.