Jakie mogą być przyczyny krwioplucia? Diagnostyka i sposoby leczenia

Jeśli w odkrztuszanej przez Ciebie plwocinie pojawia się krew, oznacza to, że zmagasz się z krwiopluciem. Nigdy nie ignoruj tego objawu, może on bowiem świadczyć o zagrożeniu dla Twojego zdrowia i życia. Krwioplucie jest symptomem zgłaszanym przez około 0,1% pacjentów podczas wizyty w gabinecie lekarskim. U 90% z nich ma charakter samoograniczający się, zawsze jednak wymaga pogłębienia diagnostyki. Dowiedz się, jakie mogą być przyczyny krwioplucia i na czym polega jego leczenie.

Krwioplucie – co to jest?

Krwioplucie nie jest chorobą, lecz objawem, który może wystąpić w przebiegu różnych schorzeń. Mianem tym określa się wykrztuszanie krwi lub podbarwionej krwią plwociny, która pochodzi z dolnych dróg oddechowych (tchawicy, oskrzeli lub oskrzelików). Krwawienie z jamy ustnej, gardła, zatok przynosowych czy krtani (czyli górnych dróg oddechowych) nazywa się krwiopluciem rzekomym.

W większości przypadków, bo u ponad 90% pacjentów, krwioplucie ma charakter samoograniczający się i nie prowadzi do zaburzeń homeostazy (równowagi organizmu). Nie oznacza to jednak, że możesz je ignorować. Krwioplucie zawsze wymaga pogłębienia diagnostyki, gdyż może być objawem chorób groźnych dla zdrowia i życia.

U około 10% osób krwioplucie jest bardzo nasilone. Nie ma dokładnych wytycznych, które pozwoliłyby na określenie, kiedy mamy do czynienia z krwiopluciem masywnym. Najczęściej przyjmuje się jednak, że świadczy o nim odkrztuszanie 100–1000 ml krwi w ciągu doby. Nieleczone masywne krwioplucie wiąże się ze zgonem nawet co drugiej osoby, najczęściej w wyniku niedotlenienia spowodowanego obecnością krwi w drogach oddechowych.

Przyczyny krwioplucia

Krwioplucie masywne, wymagające natychmiastowego leczenia, jest najczęściej, bo aż w 90% przypadków, efektem krwawienia z tętnic oskrzelowych. U 5% osób źródłem krwawienia są tętnice płucne, a u pozostałych 5% – inne naczynia tętnicze lub (bardzo rzadko) żyły oskrzelowe.

Przyczyną krwioplucia mogą być zarówno choroby dotyczące układu oddechowego, sercowo-naczyniowego, zaburzenia krzepnięcia, jak i schorzenia autoimmunologiczne. Najczęściej jednak krwioplucie jest objawem rozstrzeni oskrzeli (nieodwracalnego poszerzenia oskrzeli), gruźlicy, raka lub zakażenia grzybiczego.

• Zobacz także: Jak objawia się ból oskrzeli?Link otwiera się w nowej karcie

Zaburzenia układu immunologicznego i zapalenia naczyń

Krwioplucie może być objawem chorób przebiegających z zapaleniem naczyń i ich wtórnym uszkodzeniem. Są one często wynikiem obecności przeciwciał skierowanych przeciwko własnym tkankom. Wówczas są określane mianem chorób autoimmunologicznych. Zapalenie naczyń może mieć też podłoże infekcyjne, towarzyszyć chorobie nowotworowej lub być konsekwencją stosowania niektórych leków (np. części antybiotyków i leków przeciwpadaczkowych). Do chorób mogących przebiegać z krwiopluciem spowodowanym zapaleniem naczyń należą m.in.:

• toczeń rumieniowaty układowy,

• reumatoidalne zapalenie stawów,

• twardzina układowa, 

• sarkoidoza,

• choroba Takayasu (zapalenie dużych tętnic),

• ziarniniakowatość Wegenera (zapalenie małych i średnich naczyń),

• plamica Henocha-Schönleina (zapalenie naczyń związane z IgA).

Choroby zakaźne

Krwioplucie może pojawić się w przebiegu chorób zakaźnych. Chociaż najczęściej towarzyszy zakażeniu prątkiem gruźlicy, to może wystąpić także w przypadku zapalenia oskrzeli, płuc, rozstrzenia oskrzeli, ropnia czy grzybiczego zakażenia dróg oddechowych. Krwioplucie przy kaszlu zawsze skonsultuj z lekarzem.

Choroby nowotworowe

Obecność krwi w wydzielinie z dolnych dróg oddechowych zawsze powinna wzbudzać czujność onkologiczną lekarza. Krwioplucie bywa bowiem objawem pierwotnego raka płuc i przerzutów do płuc z nowotworów innych narządów. Krwioplucie w raku płucLink otwiera się w nowej karcie bywa późnym objawem i może świadczyć o zaawansowanym procesie nowotworowym.

Choroby układu sercowo-naczyniowego

Jeśli zmagasz się z niektórymi chorobami układu sercowo-naczyniowego, może wystąpić u Ciebie krwioplucie. Należą do nich zwężenie zastawki dwudzielnej (stenoza mitralna), malformacje naczyniowe (nieprawidłowości w budowie tętnic lub żył, często wrodzone), tętniak tętnicy oskrzelowej, niewydolność sercaLink otwiera się w nowej karcie, nadciśnienie płucne i zatorowość płucna.

Zaburzenia krzepnięcia krwi

Zaburzenia krzepnięcia krwi, czyli koagulopatie, mogą być przyczyną pojawienia się u Ciebie krwioplucia. Do tej grupy zalicza się także krwioplucie spowodowane przyjmowaniem leków przeciwkrzepliwych, np. warfaryny czy acenokumarolu.

Choroby wrodzone

Krwioplucie może być jednym z objawów w przebiegu mukowiscydozy lub wrodzonego zwężenia tętnicy płucnej.

Inne przyczyny krwioplucia

Wykrztuszanie krwistej plwociny może pojawić się także w przypadku obecności ciała obcego w drogach oddechowych, urazu płuc czy endometriozy płuc. Krwioplucie po biopsji płuc wymaga konsultacji z lekarzem wykonującym zabieg.

Krwioplucie – na czym polega jego leczenie?

Zastanawiasz się, do kogo się zgłosić, jeśli pojawiły się u Ciebie kaszel i krwioplucie? A może zmagasz się z porannym krwiopluciem lub krwiopluciem po rzuceniu palenia? Diagnostyką i leczeniem krwioplucia zajmuje się najczęściej pulmonolog. Lekarz ten specjalizuje się w dziedzinie profilaktyki, diagnostyki i leczenia chorób płuc. Skierowanie do tego specjalisty uzyskasz od lekarza rodzinnego. W zależności od podejrzewanego schorzenia konieczna może okazać się także konsultacja z hematologiem, kardiologiem, chirurgiem czy onkologiem.

Terapia krwioplucia polega w głównej mierze na leczeniu schorzenia będącego jego przyczyną. Może ono polegać m.in. na stosowaniu antybiotyków w krwiopluciu w zapaleniu płuc czy leków przeciwprątkowych w przypadku gruźlicy. Jeśli lekarz rozpozna raka, być może niezbędny okaże się zabieg operacyjny lub chemioterapia. Masywne krwioplucie wymaga natychmiastowego leczenia szpitalnego.

• Dowiedz się, kiedy udać się do pulmonologa i jakie choroby leczy ten specjalistaLink otwiera się w nowej karcie.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. H. Ittrich i in., The Diagnosis and Treatment of Hemoptysis, „Deutsches Ärzteblatt International”, 2017, dostęp online: czerwiec 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5478790/.

2. A. Larici i in., Diagnosis and management of hemoptysis, „Diagnostic and Interventional Radiology”, 2014, dostęp online: czerwiec 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4463269/.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.