L4 – co to jest? Na czym polega? Zasady zwolnienia lekarskiego

Zaświadczenie lekarskie o niezdolności do pracy z powodu choroby, powszechnie znane jako L4, stanowi podstawę do otrzymania zasiłku chorobowego. Dokument ten wystawiany jest obecnie w formie elektronicznej. Sprawdź, jakie są zasady zwolnienia lekarskiego i kto może się o nie ubiegać.

L4 – co to jest?

Zwolnienie lekarskie, nazywane powszechnie drukiem L4, jest wystawianym przez osobę uprawnioną zaświadczeniem o niezdolności do pracy z powodu choroby lub pobytu w szpitalu, stanowiącym podstawę przyznania i wypłaty zasiłku chorobowego. Od 1 grudnia 2018 roku zwolnienia są wystawiane jedynie w formie elektronicznej (e-ZLA) przez portal PUE ZUS lub zintegrowaną z PUE aplikację. 

Osobami uprawnionymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) do wystawiania zwolnienia lekarskiego są: lekarze, lekarze dentyści, felczerzy i starsi felczerzy. Po podpisaniu w formie elektronicznej zaświadczenie jest wysyłane do ZUS-u, a następnie udostępniane płatnikowi składek (najczęściej pracodawcy). Co istotne, pracodawca nie ma wglądu w numer statystyczny choroby będącej przyczyną stwierdzenia niezdolności do pracy.

Dowiedz się także, jak długo można być na L4 w ciągu rokuLink otwiera się w nowej karcie i jak działa zwolnienie lekarskie wsteczLink otwiera się w nowej karcie.

Komu przysługuje zasiłek chorobowy?

Zasiłek chorobowy przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa. Warto jednak wiedzieć, iż prawo do zasiłku chorobowego nie zawsze przysługuje od pierwszego dnia pracy. Pracownik nabywa prawo do zasiłku:

1. po 30 dniach nieprzerwanego, obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego,

2. po 90 dniach nieprzerwanego, dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego,

3. od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, m.in. w przypadku:

   1. absolwentów szkół i szkół wyższych, jeśli od ukończenia szkoły minęło mniej niż 90 dni,

   2. niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem w pracy lub w drodze do/z pracy,

   3. osób ubezpieczonych obowiązkowo, jeśli mają udokumentowany co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.

O zasiłek chorobowy może się również ubiegać osoba, u której niezdolność do pracy, trwająca co najmniej 30 dni, została stwierdzona w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowegoLink otwiera się w nowej karcie (np. po rozwiązaniu umowy o pracę). Okres ten jest wydłużony do 3 miesięcy w przypadku zwolnienia lekarskiego z powodu określonych chorób zakaźnych.

Zasiłek chorobowy jest wypłacany przez czas niezdolności do pracy z powodu choroby, ale nie dłużej niż przez 182 dni, a w przypadku kobiet ciężarnych – przez maksymalnie 270 dni.

Zasady wystawiania e-ZLA

Elektroniczne zwolnienie lekarskie jest wystawiane przez osobę uprawnioną, najczęściej przez lekarza, po stwierdzeniu niezdolności do pracy z powodu choroby. Wprowadzenie zaświadczeń elektronicznych usprawniło przepływ danych pomiędzy podmiotem leczniczym, ZUS-em a pracodawcą chorego. Nie ma również już konieczności dostarczania zwolnienia do pracodawcy w formie papierowej – informację o wystawieniu e-ZLA otrzymuje on poprzez platformę PUE. Jeśli pracodawca nie ma profilu na PUE, pracownik zobowiązany jest dostarczyć mu zwolnienie w formie papierowej. O wydruk zaświadczenia należy wówczas poprosić lekarza podczas wystawiania e-ZLA.

Osoba stwierdzająca niezdolność do pracy ma obowiązek określenia jednego z dwóch wskazań w ZLA – „chory powinien leżeć” lub „chory może chodzić”. Ma to szczególne znaczenie w razie kontroli pracownika ZUS-u – przebywanie osoby, która ma wskazane leżenie, poza adresem zamieszkania bez istotnej przyczyny (np. wizyty u lekarza) może skutkować odebraniem prawa do zasiłku chorobowego.

Zwolnienie „na opiekę” – co to jest?

Zwolnienie lekarskie można uzyskać nie tylko w razie własnej choroby, lecz również w przypadku konieczności opieki nad inną osobą, a wypłacane wówczas świadczenie pieniężne określa się mianem zasiłku opiekuńczego. Jego wysokość wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku. Zwolnienie „na opiekę” przysługuje w razie konieczności sprawowania opieki nad członkiem rodziny, pod warunkiem że we wspólnym gospodarstwie nie ma innej dorosłej osoby, która może zapewnić opiekę.

Wiele osób zastanawia się, ile można być na L4Link otwiera się w nowej karcie z takiego powodu. Warto zaznaczyć, że w ciągu roku kalendarzowego można wziąć łącznie 60 dni zwolnienia „na opiekę” w przypadku sprawowania opieki nad dziećmi do lat 14 i 14 dni na innego członka rodziny. W ciągu roku zasiłek opiekuńczy można uzyskać jedynie za 60 dni e-ZLA z tytułu opieki nad członkiem rodziny.

L4 – ile jest płatne?

Zastanawiasz się, ile płatne jest zwolnienie lekarskieLink otwiera się w nowej karcie? Z nielicznymi wyjątkami wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku, obliczanego jako średnie miesięczne wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym stwierdzono niezdolność do pracy.

Kto może liczyć na 100% zasiłku? Ustawodawca przewidział kilka sytuacji, w których zasiłek chorobowy wynosi 100% podstawy wymiaru zasiłku. Należą do nich: niezdolność do pracy stwierdzona w trakcie ciąży, przebywanie na zwolnieniu lekarskim z powodu badań lub zabiegów związanych z donacją komórek, tkanek lub narządów, a także niezdolność do pracy spowodowana wypadkiem w pracy lub w drodze z/do pracy.

Czy można uzyskać L4 podczas teleporady?

Zwolnienie lekarskie jest wystawiane przez osobę uprawnioną po stwierdzeniu niezdolności do pracy z powodu choroby na podstawie dokładnego badania pacjenta, w tym szczegółowego badania podmiotowego, czyli wywiadu z pacjentem. W praktyce daje to możliwość w określonych przypadkach stwierdzenia niezdolności do pracy i wystawienia e-ZLA podczas teleporady. W razie wskazań lekarz może jednak zdecydować o konieczności przeprowadzenia badania przedmiotowego podczas osobistej wizyty chorego w podmiocie leczniczym.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, Dz.U. 2017 poz. 1368.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.