Nietrzymanie moczu po porodzie – objawy, przyczyny, leczenie

Szacuje się, że nawet 15–30% świeżo upieczonych mam ma problem z nietrzymaniem moczu po porodzie. Wynika to przede wszystkim z wrażliwości organizmu na zmiany związane z ciążą, a następnie z przyjściem dziecka na świat. Dolegliwość ta ma zazwyczaj charakter przejściowy, co nie oznacza jednak, że należy ją po prostu przeczekać. Osłabione mięśnie dna miednicy wymagają wzmocnienia, a kompleksowego wsparcia w tym zakresie udzieli Ci fizjoterapeuta uroginekologiczny.

Nietrzymanie moczu po porodzie – objawy, przyczyny, leczenie

Nietrzymanie moczu w ciąży 

Aby zrozumieć, skąd bierze się nietrzymanie moczu po porodzie, w pierwszej kolejności weźmy pod lupę problem nietrzymania moczu w ciąży. Wiele przyszłych mam zmaga się z mimowolną mikcją (oddawaniem moczu) szczególnie w 3. trymestrze, kiedy macica, która osiągnęła już spory rozmiar, uciska na pęcherz moczowy, ogranicza jego pojemność i powoduje potrzebę częstego korzystania z toalety. Ciało przyszłej mamy staje się także bardziej elastyczne na skutek działania hormonu zwanego relaksyną – ma to ogromny wpływ na funkcjonowanie mięśni dna miednicy (w tym zwieraczy cewki moczowej), które ulegają rozluźnieniu i gorzej spełniają swoje funkcje. U zdecydowanej większości kobiet w ciąży nietrzymanie moczu ma charakter wysiłkowy - popuszczanie moczu pojawia się w czasie kichania, kaszlu czy śmiechu. Jeśli dolegliwości nie wynikają ze specyficznej budowy ciała czy wadliwych mechanizmów odpowiadających za zamykanie cewki moczowej, powinny ustąpić wraz z powrotem gospodarki hormonalnej do stanu sprzed ciąży.

Nietrzymanie moczu po porodzie – z czego wynika?

Zmiany hormonalne w okresie oczekiwania na dziecko są bardzo intensywne i nie można oczekiwać, że organizm dojdzie do siebie tuż po rozwiązaniu. Nietrzymanie moczuLink otwiera się w nowej karcie po porodzie wynika z tego, że mięśnie dna miednicy jeszcze przez jakiś czas pozostają słabe i bardziej elastyczne. Rozluźnienie – do którego dochodzi pod wpływem relaksyny – dotyczy również mięśnia łonowo-guzicznego, który zamyka cewkę moczową. To właśnie ta dysfunkcja powoduje mimowolne popuszczanie moczu przez świeżo upieczone mamy. Do czynników zwiększonego ryzyka wystąpienia tej dolegliwości po porodzie naturalnym należą m.in.: duża masa urodzeniowa dziecka, przedłużająca się akcja porodowa oraz konieczność użycia kleszczy lub vacuum (próżniociągu).

Jak objawia się nietrzymanie moczu po porodzie?

Mimowolna mikcja po porodzie objawia się podobnie jak wysiłkowe nietrzymanie moczuLink otwiera się w nowej karcie. Do głównych oznak tej dolegliwości należy więc wyciekanie kropelek lub większej ilości moczu w sytuacjach, takich jak:

• kichanie;

• silny kaszel;

• intensywny śmiech;

• wysiłek fizyczny (np. szybszy chód, dźwiganie, zmiana pozycji).

Objawy mogą nasilać się w zależności od stopnia zaawansowania dolegliwości – w I stopniu są one niewielkie i odczuwalne dopiero przy działaniu intensywnych bodźców (np. podczas duszącego kaszlu, ataku śmiechu); w II stopniu wyciekanie moczu pojawia się przy wysiłku o średniej intensywności, takim jak dźwiganie czy szybszy chód, a w III stopniu nawet zmiana pozycji może powodować zmoczenie bielizny.

Nietrzymanie moczu po porodzie naturalnym a cesarskim cięciu

Wiele kobiet zastanawia się, czy sposób rodzenia może mieć wpływ na późniejsze dolegliwości. Jak się jednak okazuje, mama, która rodziła siłami natury, oraz ta, której poród odbył się drogą cesarskiego cięcia, w równym stopniu mogą doświadczać problemu nietrzymania moczu. Wynika to stąd, że w każdej ciąży procesy hormonalne wyglądają tak samo – tj. wszystkie przyszłe mamy doświadczają hormonalnej rewolucji i działania relaksyny, która rozluźnia mięśnie dna miednicy. Kobiety, którym podano znieczulenie, są bardziej narażone na nietrzymanie moczu, ponieważ znieczulone zostają zakończenia nerwowe w pęcherzu moczowym. Wiąże się to z ryzykiem, że świeżo upieczona mama może słabiej odczuwać, że został on już wypełniony.

• Sprawdź też, jak rozpoznać nietrzymanie moczu u mężczyznLink otwiera się w nowej karcie.

Nietrzymanie moczu po porodzie – kiedy mija?

Nietrzymanie moczu, które jest wynikiem zmian hormonalnych zachodzących w ciąży, powinno minąć samoistnie. Najczęściej problem ten ustępuje po połogu, czyli 6 tygodniach po rozwiązaniu. W tym czasie organizm intensywnie się regeneruje, a gospodarka hormonalna powoli wraca do stanu sprzed ciąży. Jeśli problem nie ustaje wraz z zakończeniem połogu, koniecznie skonsultuj się z lekarzem. Specjalista – w tym przypadku urologLink otwiera się w nowej karcie – na podstawie odpowiednich badań stwierdzi, czy nietrzymanie moczu nie ma głębszej przyczyny, która wymagałaby ukierunkowanego leczenia. 

Jak poradzić sobie z nietrzymaniem moczu po porodzie?

Jeśli problem nietrzymania moczu nie znika po połogu, większość lekarzy zaleca wizytę u fizjoterapeuty uroginekologicznego, pod którego okiem popracujesz nad wzmocnieniem mięśni dna miednicy. Ćwiczenia na nietrzymanie moczu obejmują przede wszystkim trening mięśni dna miednicy i możesz bez przeszkód wykonywać je w domu. Gdy fizjoterapia nie przynosi skutków, lekarz może zasugerować przeprowadzenie zabiegu operacyjnego. Dzięki nowoczesnym metodom aż 85% przypadków nietrzymania moczu udaje się całkowicie wyleczyć.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. P. Radziszewski i in., Nietrzymanie moczu, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2008.

2. T. Drewa i in., Urologia – ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, PZWL Wydawnictwo, Warszawa 2018.

3. A. Antoniewicz, Urologia nieoczywista, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.

4. H. Murkoff i in., W oczekiwaniu na dziecko, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2015.

5. P. Sarti i in., Ciąża, poród, macierzyństwo. Kompletny poradnik od poczęcia do szóstego roku życia dziecka, Wydawnictwo Rea, Kolonia Lesznowola 2012.

6. T. Rechberger (red.), Nietrzymanie moczu u kobiet. Diagnostyka i leczenie, Wydawnictwo Bi Folium, Lublin 2001.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.