Układ wydalniczy

W tej kategorii znajdziesz artykuły dotyczące funkcjonowania układu wydalniczego, profilaktyki chorób nerek i dróg moczowych oraz sposobów leczenia najczęstszych dolegliwości. Dowiesz się, jakie objawy powinny Cię zaniepokoić, jak zapobiegać infekcjom oraz jakie nawyki żywieniowe wspierają prawidłową pracę nerek.

Budowa układu wydalniczego

Praca układu wydalniczego zaczyna się w nerkach – dwóch niewielkich, ale niezwykle istotnych narządach, które codziennie filtrują krew, usuwając z niej mocznik, sole mineralne i inne zbędne substancje. W każdej nerce znajduje się około miliona nefronów, które są odpowiedzialne za dokładne oczyszczanie krwi. Kiedy nerki zakończą swoją pracę, mocz transportowany jest do pęcherza przez moczowody, a stamtąd wydalany z organizmu przez cewkę moczową.

Funkcje układu wydalniczego

Główne funkcje układu wydalniczego to:

1. Filtracja krwi – nerki usuwają zbędne substancje chemiczne i toksyny, przekształcając je w mocz.

2. Regulacja równowagi wodno-elektrolitowej – układ wydalniczy kontroluje poziom wody i elektrolitów w organizmie, co jest istotne dla utrzymania ciśnienia krwi i funkcji komórkowych.

3. Utrzymanie homeostazy – dzięki regulacji pH krwi oraz stężenia różnych substancji chemicznych układ wydalniczy wspiera ogólną równowagę metaboliczną organizmu.

Choroby układu wydalniczego

Choroby układu wydalniczego mogą dotyczyć nerek, pęcherza moczowego oraz dróg moczowych. Zaliczają się do nich m.in.: kamica nerkowa, zapalenie pęcherza moczowego, zespół nerczycowy, niewydolność nerek, nowotwory układu moczowego, w tym rak nerek i pęcherza, a także wrodzone wady nerek, takie jak zdwojenie układu zbiorczego narządu lub jednostronne niewykształcenie nerki.

Kamica nerkowa dotyka od 5% do 20% populacji w krajach rozwiniętych i częściej występuje u mężczyzn (około 10–12%) niż u kobiet (około 5%). Oznacza to, że nawet co 5 osoba może doświadczyć tej choroby. Najczęściej chorują panowie między 40. a 50. rokiem życia i panie między 50. a 70. rokiem życia. Nawrót kamicy występuje u około połowy chorych w ciągu 5–10 lat od pierwszego epizodu.

Jedną z najczęstszych infekcji dróg moczowych jest zapalenie pęcherza moczowego. Są na nie narażone szczególnie kobiety – nawet 81% pacjentek cierpiało na tę dolegliwość przynajmniej raz w życiu. Zapalenie pęcherza moczowego dotyczy głównie kobiet w wieku 16–35 lat, szczególnie tych aktywnych seksualnie i będących w ciąży.

Zespół nerczycowy z kolei występuje jako powikłanie różnych chorób nerek i zmaga się z nim około 3–5% pacjentów z przewlekłą chorobą nerek.

Coraz częściej są też diagnozowane nowotwory układu moczowego. W Polsce w 2021 roku zarejestrowano nowotwory złośliwe nerek u 2,3% kobiet oraz 3,6% mężczyzn, a także nowotwory złośliwe pęcherza moczowego aż u 6,3% mężczyzn.

Choroby związane z tym układem mogą mocno odbić się na Twoim codziennym funkcjonowaniu, dlatego lepiej ich nie lekceważyć. Regularne wizyty u lekarza i zdrowy tryb życia to najlepszy sposób, by uniknąć poważniejszych problemów zdrowotnych.