Czym jest i w jakim celu stosuje się sondę Sengstakena-Blakemore’a?
Zgłębnik Sengstakena-Blakemore'a to specyficzny rodzaj sondy, która jest wprowadzana do żołądka przez nos lub jamę ustną. W niektórych placówkach medycznych wykorzystuje się go w celu krótkotrwałego zahamowania krwawienia z pękniętych żylaków przełyku.
Czym jest sonda Sengstakena-Blakemore'a?
Sonda Sengstakena-Blakemore'a, znana również jako zgłębnik Sengstakena-Blakemore'a, to rodzaj sondy, który jest wprowadzana do żołądka przez nos lub jamę ustną w celu kontrolowania krwawienia z pękniętych żylaków przełyku. Żylaki przełyku są szczególnie częste u pacjentów z marskością wątroby i mogą powodować masywne krwawienia do przewodu pokarmowegoLink otwiera się w nowej karcie. Po umieszczeniu zgłębnika napełnia się w nim dwa balonyLink otwiera się w nowej karcie – jeden w przełyku, a drugi w żołądku. Uciskają one żylaki, co pomaga zatrzymać krwawienie. Niestety u wielu pacjentów dochodzi do nawrotu krwawienia po usunięciu sondy.
Sonda umożliwia również odsysanie treści żołądkowej i jest stosowana jako metoda doraźna w oczekiwaniu na właściwe leczenie. Ważne, aby nie pozostawiać zgłębnika zbyt długo – nie powinien być zakładany na dłużej niż 24 godziny. Im krótszy okres, tym lepiej. Długotrwałe używanie sondy może prowadzić do powstania owrzodzeń błony śluzowej przełyku, a także odleżyn, co z kolei prowadzi do dalszego, trudnego do opanowania krwawienia. Istnieje również ryzyko rzadszych powikłań, takich jak perforacja przełyku lub żołądka. Z tego powodu pacjenci z sondą Sengstakena-Blakemore'a powinni być starannie monitorowani, najlepiej na oddziale intensywnej terapii.
Może zainteresuje cię ten temat: W jaki sposób manometria pozwala diagnozować choroby przełyku?Link otwiera się w nowej karcie
Jak zakłada się sondę Sengstakena-Blakemore'a?
Sonda Sengstakena-Blakemore'a może być zakładana pacjentowi na maksymalnie jedną dobę ze względu na ryzyko uszkodzenia delikatnej błony śluzowej przełyku i żołądka. Zgłębnik ten składa się z giętkiej rurki oraz dwóch balonów: jednego umieszczonego w przełyku i drugiego w żołądku.
Dowiedz się też więcej na temat: Manometria przełyku – co to za badanie? Wskazania do wykonania i przebiegLink otwiera się w nowej karcie
Proces zakładania zgłębnika przebiega w dwóch etapach. Najpierw wprowadza się sondę przez jamę ustną lub nosową, aby umieścić ją w żołądku. Następnie balony w sondzie są wypełniane powietrzem i ustawiane na właściwych poziomach. Aby osiągnąć właściwe ciśnienie w balonach (zazwyczaj 30–50 mmHg), końcówkę zgłębnika, która znajduje się poza pacjentem, wyposażono w linkę z przypiętym ciężarkiem o masie do 500 g. Linka zwykle jest zawieszana nad pacjentem i mocowana do ramy łóżka, aby utrzymać napięcie i zapewnić stabilność zgłębnika.
Jakie są wskazania do założenia sondy Sengstakena-Blakemore'a?
Sonda Sengstakena-Blakemore'a jest stosowana w przypadku pacjentów, u których występują silne krwawienia z żylaków przełyku, zwłaszcza w kontekście marskości wątroby. Inne sytuacje, w których może być rozważane założenie sondy, obejmują:
brak skutecznej kontroli krwawienia przy standardowych środkach leczenia;
poważne krwawienia z żylaków przełyku, które mogą zagrażać życiu pacjenta;
konieczność tymczasowego zahamowania krwawienia przed podjęciem dalszych działań medycznych lub chirurgicznych;
przypadki, w których nie jest dostępna natychmiastowa interwencja chirurgiczna.
Wartościowe jest stosowanie zgłębnika Sengstakena-Blakemore'a jako środka doraźnego, ale pacjentów z tą sondą należy starannie monitorować, aby uniknąć ewentualnych powikłań i zapewnić im właściwą opiekę medyczną.
Jakie mogą pojawić się powikłania po sondzie Sengstakena-Blakemore'a?
Wśród potencjalnych komplikacji sondy Sengstakena-Blakemore'a można wymienić:
owrzodzenia błony śluzowej;
przesunięcie balonów;
perforację ściany przełyku lub żołądka;
nawrót krwawienia po usunięciu zgłębnika u ponad połowy pacjentów.
Postępowanie po usunięciu sondy Sengstakena-Blakemore'a
Po usunięciu sondy Sengstakena-Blakemore'a istnieje kilka kluczowych kroków, które są podejmowane w celu zapewnienia pacjentowi odpowiedniej opieki i monitorowania:
Obserwacja kliniczna: Po usunięciu sondy pacjent jest starannie obserwowany przez personel medyczny. Regularne oceny kliniczne obejmują kontrolę stanu ogólnego pacjenta, pomiar parametrów życiowych takich jak ciśnienie krwi, tętno i poziom hemoglobiny. W przypadku wielu pacjentów, szczególnie tych z marskością wątroby, istnieje ryzyko nawrotu krwawienia, dlatego wymagają oni monitorowania.
Badania diagnostyczne: Często przeprowadza się badania dodatkowe, takie jak endoskopia, aby ocenić stan błony śluzowej przełyku i innych struktur przewodu pokarmowego. Pomaga to wykluczyć obecność żylaków lub potwierdzić skuteczność interwencji.
Dalsze kroki lecznicze: Na podstawie wyników oceny po usunięciu sondy, lekarz podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu. Może to obejmować kolejne interwencje medyczne, takie jak endoskopowe opaskowanie żylaków przełyku, lub – w razie potrzeby – procedury chirurgiczne.
Krwawienie z żylaków przełyku jest chorobą zagrażającą życiu, dlatego warto mu zapobiegać. Niezwykle ważne jest wykonywanie badań profilaktycznych i konsultowanie swojego stanu zdrowia z lekarzem specjalistą, szczególnie w przypadku marskości wątroby.
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.
lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
A. Szczeklik, Interna Szczeklika, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2016.
A. Dąbrowski, Wielka Interna. Gastroenterologia. Część 1, Medical Tribune, Warszawa 2023.
B. E. Sands, G. Rydzewska, Gastroenterologia. Przewodnik Ekspertów Mount Sinai, tom 1–2, Czelej, Lublin 2018.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
