Układ krążenia, znany również jako układ krwionośny, jest odpowiedzialny za transport krwi, składników odżywczych, tlenu i hormonów do wszystkich komórek organizmu oraz usuwanie produktów przemiany materii. Jego centralny narząd stanowi serce – organ, który pompuje krew przez sieć naczyń krwionośnych – tętnic, żył i naczyń włosowatych.
W tej kategorii znajdziesz artykuły dotyczące chorób układu krwionośnego, takich jak nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, choroba wieńcowa czy żylaki. Dowiesz się również, jakie badania profilaktyczne warto wykonywać, aby wcześnie wykryć potencjalne problemy, oraz jakie nawyki żywieniowe i aktywności fizyczne mogą poprawić kondycję układu krążenia.
Budowa układu krążenia
Układ krążenia składa się z dwóch głównych części: serca i naczyń krwionośnych. Serce dzieli się na cztery jamy: dwa przedsionki i dwie komory. Krew przepływa przez ten narząd w sposób jednokierunkowy dzięki zastawkom, które zapobiegają jej cofaniu. Tętnice transportują krew z serca do tkanek, a żyły – z powrotem do niego. Naczynia włosowate, będące najmniejszymi naczyniami, umożliwiają wymianę gazów i składników odżywczych między krwią a komórkami.
Jakie są choroby układu krążenia?
Czy wiesz, że układ krążenia jest jak precyzyjnie działająca maszyna, która nieustannie dostarcza każdej komórce tlen i substancje odżywcze? Kiedy ten skomplikowany system zaczyna zawodzić, może to prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, które często rozwijają się przez długi czas, nie dając żadnych wyraźnych sygnałów. Dlatego tak ważne jest, by zrozumieć, jakie choroby mogą dotyczyć układu krążenia i jak rozpoznać ich objawy.
Przykładowe choroby układu krążenia, o których przeczytasz artykuły w tej kategorii to:
miażdżyca (przewlekła choroba tętnic),
choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa) i zawał mięśnia sercowego,
nadciśnienie tętnicze krwi,
niewydolność serca,
zaburzenia rytmu serca,
udar mózgu (w wyniku przerwania dopływu krwi do mózgu lub pęknięcia naczynia krwionośnego),
choroby aorty i naczyń obwodowych związane z miażdżycą (mogą prowadzić do tętniaków aorty lub niedokrwienia kończyn),
żylaki.
Choroby układu krążenia pozostają główną przyczyną zgonów w Polsce, odpowiadając za około 36–37% wszystkich przypadków. W 2023 roku zmarło niemal 75 tysięcy osób z udarem mózgu, a 80 tysięcy z powodu zawału serca. W naszym kraju na choroby sercowo-naczyniowe umiera dwukrotnie więcej ludzi niż w innych krajach Unii Europejskiej.
Nadciśnienie tętnicze dotyka niemal co trzeciego dorosłego Polaka, a choroby serca (np. choroba niedokrwienna serca, niewydolność serca) występują u co ósmego mieszkańca. Mimo postępu w diagnostyce i leczeniu umieralność z powodu chorób układu krążenia w Polsce pozostaje na wysokim poziomie, a podczas pandemii odnotowano wzrost zgonów o prawie 17%.
Wielu przypadkom chorób układu krążenia można byłoby zapobiec poprzez zmiany w stylu życia. Eksperci szacują, że aż 80% przedwczesnych zgonów można uniknąć dzięki edukacji zdrowotnej i profilaktyce.