Co to jest torbiel endometrialna? Przyczyny, objawy i leczenie
Torbiele endometrialne pojawiają się u kobiet, które chorują na endometriozę. Są one zlokalizowane w jajnikach. Można rozpoznać je dzięki badaniom obrazowym. Wymagają leczenia, ponieważ osiągają duże rozmiary i mogą pękać. Zobacz, czym są torbiele endometrialne i jakie są ich objawy.

Co to jest torbiel endometrialna?
Niekiedy w tkankach pojawia się przestrzeń, która ma płynną zawartość. Jest to torbielLink otwiera się w nowej karcie. Zmianę tego typu zawsze uznaje się za patologiczną, czyli niewystępującą w prawidłowych warunkach. Może mieć ona różną lokalizację. W przypadku kobiet często stwierdzane są torbiele na jajnikachLink otwiera się w nowej karcie. Jednym z ich rodzajów jest torbiel endometrialna.
Torbiele endometrialne stanowią 35% wszystkich łagodnych torbieli jajnika. Są to owalne przestrzenie. Wypełnia je ciemna i gęsta treść – nagromadzona krew menstruacyjna. Torbiel endometrialna może osiągać różne rozmiary. Zaobserwowano, że zmiany tego typu częściej występują na lewym jajniku.
Torbiele tego typu inaczej określa się torbielami czekoladowymi. Nazwa pochodzi od cech charakterystycznych wypełniającej cystę cieczy. Jest ona gęsta i ciemnobrunatna, co przypomina roztopioną czekoladę.
Niekiedy we wnętrzu torbieli endometrialnej obecne są skrzepy, spowodowane gromadzeniem się krwi w każdym cyklu menstruacyjnym. Nie ma ona ujścia, dlatego ulega procesowi krzepnięcia.
Przeczytaj także na temat torbieli w głowieLink otwiera się w nowej karcie, torbieli celomatycznejLink otwiera się w nowej karcie oraz torbieli TarlovaLink otwiera się w nowej karcie.
Jakie są przyczyny torbieli endometrialnej?
Przyczyną torbieli endometrialnej jest endometriozaLink otwiera się w nowej karcie. Szacuje się, że tego typu zmiany występują nawet u 17–44% chorych kobiet. Towarzyszą im jeszcze inne objawy (m.in. zrosty w narządach rodnych i jamie brzusznej).
Endometrioza jest chorobą przewlekłą, która dotyka nawet 10% kobiet w wieku rozrodczym. Charakteryzuje się obecnością endometrium (błony śluzowej macicy) poza macicą. Nie udało się ustalić dokładnych przyczyn tego stanu.
Torbiele endometrialne powstają, gdy błona śluzowa macicy umiejscawia się w jajnikach. Tego typu tkanka podlega działaniu hormonów oraz cyklowi menstruacyjnemu. Dlatego regularnie dochodzi do jej złuszczania się (menstruacji). Stąd też torbiele wypełnione krwią oraz szereg nieprzyjemnych dolegliwości.
Objawy torbieli endometrialnej
Przez pewien czas torbiele endometrialne przebiegają bez żadnych objawów. Często kobieta nie wie, że choruje na endometriozę, i schorzenie jest rozpoznawane przypadkowo. Jednocześnie są panie, u których występują nieprzyjemne dolegliwości, ale prawidłowa diagnoza zostaje postawiona dopiero po 8–10 latach.
Najczęściej pierwszym objawem torbieli endometrialnej jest ból w miednicy mniejszej, który przybiera przewlekłą postać. Ma on różny stopień nasilenia. Często nasila się w czasie menstruacji. Może występować po stronie jajnika lub być uogólniony. Oprócz tego występują jeszcze inne objawy, charakterystyczne dla endometriozy. Są to m.in.:
bolesne miesiączki,
obfite krwawienia menstruacyjne,
przedłużające się krwawienia menstruacyjne,
ból w czasie oddawania moczu,
ból w czasie stosunku seksualnego,
wzdęcia i problemy ze strony układu pokarmowego.
Ważna jest zależność endometrioza a ciąża. Na skutek choroby dochodzi do obniżenia płodności. Swój udział mają w tym również torbiele endometrialne. Zmiany te prowadzą bowiem do zaburzeń funkcjonowania jajników – ich przedwczesnej niewydolności oraz problemów z owulacją. Zmniejszeniu może ulec również rezerwa jajnikowa.
Jak szybko rośnie torbiel endometrialna?
Torbiel endometrialna może rosnąć bardzo szybko. Uznaje się, że znacznie szybciej od innych rodzajów torbieli, które występują w jajnikach. Może osiągnąć średnicę nawet do 20 centymetrów. Uważa się, że u kobiet z endometriozą czas od wystąpienia pierwszej miesiączki do powstania torbieli czekoladowej wynosi 4 lata.
Torbiel endometrialna a torbiel krwotoczna
Torbiel endometrialna nie powinna być mylona z innym rodzajem zmian, które mogą występować w jajniku. Mowa o torbieli krwotocznej. Obie z nich są wypełnione krwią, ale mają różne pochodzenie. Torbiel krwotocznaLink otwiera się w nowej karcie zawiera krew pochodzącą z drobnych naczyń krwionośnych, które uległy uszkodzeniu w momencie uwolnienia komórki jajowej. Nie jest ona związana z endometriozą i występuje również u zdrowych kobiet.
Leczenie torbieli endometrialnej
Torbiel endometrialną można rozpoznać w badaniu ultrasonograficznym (USG). Niekiedy jest ona wyczuwalna również przez powłoki brzuszne w badaniu palpacyjnym. Sugerują ją opory tkankowe i tkliwość.
Leczenie torbieli endometrialnych jest konieczne, aby zapobiec ich pęknięciu. To powikłanie, które stanowi poważne zagrożenie. W terapii stosuje się leki przeciwbólowe i hormonalne lub usuwa się zmianę metodami laparoskopowymi.

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.
lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
A.T. Hoyle, Y. Puckett, Endometrioma, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK559230/#article-21106.s2 (dostęp 17.02.2022).
K. Gałczyński i in., Ovarian endometrioma – a possible finding in adolescent girls and young women: a mini-review, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6839067/ (dostęp 17.02.2022).
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.