Wrzody żołądka - jakie są objawy? Jak złagodzić ból?

Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy charakteryzuje się obecnością w błonie śluzowej tych narządów ubytków, którym towarzyszy stan zapalny. Są one określane mianem wrzodów trawiennych. Szacuje się, że problem dotyczy nawet 5-10% dorosłej populacji na świecie. Tym samym jest to jedna z najczęstszych chorób przewodu pokarmowego. Sprawdź, jakie są objawy wrzodów żołądka.

W języku potocznym można spotkać się z określeniem „wrzody żołądka”. Trzeba jednak pamiętać, że właściwą nazwą tej jednostki chorobowej jest „choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy”. Wielu pacjentów posługuje się pierwszym terminem, ponieważ jest on łatwiejszy do zapamiętania. Wrzód trawienny powstaje w wyniku drażniącego działania soku trawiennego oraz osłabienia mechanizmów obronnych błony śluzowej. Zdecydowanie częściej obserwuje się go na dwunastnicy niż w żołądku.

Jakie są przyczyny choroby wrzodowej żołądka?

Wrzody żołądka występują z taką samą częstotliwością u kobiet i mężczyzn (jeżeli wrzody trawienne znajdują się na dwunastnicy, wówczas częściej obserwuje się je u mężczyzn). Choroba rozwija się stopniowo. Nie udało się odkryć jej jednoznacznych przyczyn. Ustalono jednak, że w patomechanizmie bierze udział kilka czynników.Za najważniejszy czynnik predysponujący do wystąpienia choroby wrzodowej uznaje się zakażenie bakterią Helicobacter pyloriLink otwiera się w nowej karcie. Pod jej wpływem wydzielane są substancje, które prowadzą do uszkodzenia błony śluzowej i wywołują stan zapalny. Do zakażenia może dojść drogą pokarmową. Warto jednak pamiętać, że nie u wszystkich zainfekowanych osób rozwinie się choroba. Helicobacter pylori odpowiada aż za 70% wrzodów żołądka.

Do innych czynników zwiększających prawdopodobieństwo wystąpienia choroby wrzodowej zaliczamy:

1. niesteroidowe leki przeciwzapalne,

2. predyspozycje genetyczne,

3. palenie papierosów.

Dużą rolę przypisuje się: stresowi, czynnikom psychologicznym, nieodpowiedniej diecie oraz spożywaniu alkoholu. Trzeba jednak pamiętać, że nie wpływają one bezpośrednio na wystąpienie choroby, ale ułatwiają jej rozwój, zaostrzają przebieg i utrudniają leczenie.

Objawy choroby wrzodowej żołądka

Wrzody żołądka (trawienne) mają postać kraterowego zagłębienia w błonie śluzowej. Ubytek często obejmuje też głębsze warstwy. W jego wnętrzu obecna jest martwica skrzepowa, a na zewnątrz rozwija się stan zapalny. Średnica wrzodów może wynosić od 5 do 25 milimetrów. Choroba powoduje szereg nieprzyjemnych dolegliwości.

Objawy wrzodów żołądka to:

1. ból w nadbrzuszuLink otwiera się w nowej karcie po jedzeniu (przy wrzodach dwunastnicy podczas głodu),

2. wzdęcia,

3. zgaga,

4. częste gazyLink otwiera się w nowej karcie,

5. nudności,

6. odbijanie się,

7. uczucie pieczenia w dołku podsercowym,

8. wymioty,

9. nadmierne wydzielanie śliny,

10. czkawka,

11. uczucie przelewania w jelitachLink otwiera się w nowej karcie,

12. niesmak w ustach.

Ból w nadbrzuszu, który pojawia się po jedzeniu, powoduje, że osoba chora ogranicza spożywanie pokarmów. Dochodzi wówczas do utraty masy ciała i osłabienia organizmu. Najpoważniejszym powikłaniem choroby wrzodowej jest krwawienie z wrzodu żołądka. Objawy, które o tym świadczą, to:

1. nagły i bardzo silny ból w nadbrzuszu,

2. fusowate lub krwiste wymioty,

3. czarne stolce o lepkiej konsystencji (tzw. smoliste stolce),

4. pogorszenie samopoczucia i osłabienie.

Wystąpienie powyższych objawów wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Jak rozpoznać chorobę wrzodową żołądka?

Istotną kwestią jest, jak rozpoznać wrzody żołądka. Diagnozę stawia się na podstawie badania endoskopowego, czyli gastroskopii. W jej trakcie pobierane są wycinki ze zmian w błonie śluzowej, które poddaje się dalszym badaniom (testowi ureazowemu lub badaniu histopatologicznemu).

Dostępne są również inne badania, dzięki którym można wykryć obecność bakterii Helicobacter pylori:

1. testy serologiczne wykrywające swoiste przeciwciała,

2. oddechowy test ureazowy polegający na wypiciu płynu z mocznikiem, znakowanego izotopami węgla (jeżeli bakteria jest obecna, powstanie z niego znakowany dwutlenek węgla).

Leczenie choroby wrzodowej żołądka

Leczenie choroby wrzodowej żołądka polega na:

1. stosowaniu farmakoterapii (leków zobojętniających sok żołądkowy lub hamujących wytwarzanie kwasu solnego),

2. stosowaniu antybiotykoterapii (eradykacja H. pylorii),

3. odpowiednim odżywianiu się,

4. zrezygnowaniu z palenia tytoniu.

Osoba, u której stwierdzono wrzody żołądka, powinna spożywać posiłki w regularnych odstępach czasu, spokojnie i bez pośpiechu, dokładnie przeżuwając każdy kęs. Zalecane są małe porcje i pokarmy lekkostrawne. Z jadłospisu trzeba wykluczyć: napoje gazowane, kawę, dania smażone, ostre przyprawy, tłuste mięsa, produkty wzdymające (produkty mleczne z laktozą, kapustę, brokuły, brzoskwinie, cebulę), surowe owoce, suszone owoce, strączki, słodycze i desery z dużą zawartością cukru. Potrawy najlepiej gotować na parze, dusić lub piec w folii aluminiowej. Do picia najlepiej sprawdzą się woda lub słaba herbata.

• Dolegliwości bólowe
• Wrzody

Źródła:

1. G. Kołodziej, S. Klasik-Ciszewska, Profilaktyka i terapia żywieniowa w chorobie wrzodowej żołądka, Medycyna Rodzinna, 2018, nr 3, s. 245-251.

2. M. Janowska, A. Prystupa, Choroba wrzodowa jako jednostka psychosomatyczna, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012, t. 18, nr 4, s. 330-333.

3. T. Sikorski, E. Marcinowska-Suchowierska, Choroba wrzodowa: rozpoznawanie, leczenie i zapobieganie, Postępy Nauk Medycznych, 2009, nr 5, s. 369–375.

4. J. Fibak, Chirurgia. Repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.