Wyrostek robaczkowy – objawy zapalenia, nietypowe dolegliwości, przebieg choroby

Ból wyrostka robaczkowego to pierwszy i dominujący objaw stanu zapalnego. W zależności od wieku chorej osoby i lokalizacji narządu dolegliwość może mieć inny charakter i przebieg. Sprawdź, po czym poznać objawy zapalenia wyrostka robaczkowego typu ostrego i przewlekłego u dorosłych i dzieci.

Funkcja szczątkowego narządu, jakim jest wyrostek robaczkowy, nie została jednoznacznie poznana, ale stan zapalny może stwarzać zagrożenie dla zdrowia, zwłaszcza kiedy dojdzie do perforacji (pęknięcia) i rozlania treści. Atak wyrostka robaczkowego wymaga szybkiej interwencji medycznej.

Co to jest wyrostek robaczkowy?

Wyrostek robaczkowy, zwany powszechnie ślepą kiszką, to cienka i zakończona z jednej strony cewka odchodząca od kątnicy (segmentu jelita grubego) o zmiennej długości, najczęściej w granicy 8–10 cm. W wieku wczesnodziecięcym narząd zwykle jest jeszcze drożny, lejkowato rozszerzony u podstawy i ułożony embrionalnie. Wyrostek robaczkowy zwykle mieści się w okolicy prawego dołu biodrowego, jednak jego dokładną lokalizację warunkują czynniki osobnicze – czyli u każdego może znajdować się w nieco innym miejscu. Narząd może układać się między pętlami jelitowymi, znajdować się w bliskim sąsiedztwie talerza biodrowego, a nawet kierować się ku miednicy mniejszej bądź wątroby albo chować się za pęcherzem moczowym. Jeśli chodzi o wyrostek robaczkowy, lokalizacja może ulec zmianie także podczas ciąży, a w wypadku odwróconych trzewi znajduje się on po lewej stronie.

Podobnie jak jego umiejscowienie, niejednoznaczna jest też funkcja. Mimo że wyrostek robaczkowy stanowi element układu pokarmowego, to jego wnętrze gęsto pokryte jest tkanką limfatyczną, dlatego type: entry-hyperlink id: r6xTmjfxpuEcWdUh2AvwW, ale głównie w okresie noworodkowym, kiedy to kształtuje się równowaga pomiędzy florą organizmu a środowiskiem zewnętrznym. Wycięcie wyrostka robaczkowego nie wpływa na pogorszenie odporności dorosłego człowieka, dlatego jest to jedna z najskuteczniejszych i nierzadko koniecznych metod leczenia stanu zapalnego, który wywołują różne czynniki. Najczęstszą przyczyną są kamienie kałowe, blokujące ujście wyrostka. Ponadto zagrożenie stanowią zmiany guzowate i rozrost tkanki limfatycznej w świetle ślepej kiszki, owrzodzenia, pasożyty jelitowe i ciała obce.

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego – objawy

Objawy zapalenia wyrostka robaczkowego o charakterze ostrym dotyczą zwłaszcza młodzieży i osób dorosłych. Atak zwykle pojawia się u osób do 30. roku życia, choć może w ogóle nie nastąpić. Zaburzenia ze strony wyrostka objawiają się przede wszystkim silnym, ostrym bólem brzuchaLink otwiera się w nowej karcie. Określenie dokładnej lokalizacji na tym etapie jest trudne, ale kiedy stan zapalny szybko postępuje, dolegliwości odczuwane są najczęściej w okolicy prawej pachwiny. Bólowi często towarzyszą nudności, wymioty i gorączka.

Ostre zapalenie wyrostka robaczkowego przebiega gwałtownie. Objawy mogą osiągnąć największe natężenie w ciągu niecałej doby, dlatego niezbędna jest szybka interwencja lekarska. Zablokowanie drożności wyrostka powoduje wzrost ciśnienia w jego wnętrzu i gromadzenie się bakterii, które w zamkniętym środowisku sprzyjają rozwojowi infekcji. Taki stan grozi perforacją wyrostka, czyli jego pęknięciem, wydostaniem się na zewnątrz toksycznej treści i rozejściem się jej na okoliczne narządy. Szczególnie niebezpieczne może być type: entry-hyperlink id: 4vcikdcriUj4PIA4ET3TpH. Chory narząd szczątkowy to najczęstsza przyczyna interwencji chirurgicznej u kobiet spodziewających się dziecka. Dlatego operacja wyrostka robaczkowegoLink otwiera się w nowej karcie jest niezbędna, a lekkostrawna dieta po wycięciu wyrostkaLink otwiera się w nowej karcie pozwala szybko wrócić do formy.

Objawy przewlekłego zapalenia wyrostka robaczkowego

Zapalenie wyrostka o nienasilonym, ale postępującym przebiegu zdarza się przeważnie u dzieci powyżej 2. roku życia oraz osób starszych. Początkowo dolegliwości są mało charakterystyczne. Nierzadko przypominają infekcję wirusową układu pokarmowego ze względu na ogólny ból brzucha, nudności i osłabienie. Wraz z rozwojem choroby po kilku- czy kilkunastu godzinach ból staje się bardziej intensywny i miejscowo zlokalizowany w podbrzuszu po prawej stronie. Nasila się podczas kaszlu, a także po uniesieniu prawej nogi w pozycji leżenia tyłem (na plecach), naciśnięciu wyrostka i opuszczeniu nogi. To tzw. dodatni objaw Jaworskiego. Jeśli chodzi o wyrostek robaczkowy, objawy nietypowe dokuczają zwłaszcza seniorom. Zapalenie narządu nierzadko przyjmuje postać ograniczoną z wytworzeniem nacieku okołowyrostkowego, który nie tylko obciąża ślepą kiszkę, ale także uciska przewód pokarmowy. W wyniku tego zjawiska pojawiają się dolegliwości o charakterze niedrożności jelit, takie jak wzdęcia, zaparcia, uczucie ciężkości i ogólny dyskomfort ze strony brzucha. Omawiane zapalenie wyrostka robaczkowego rozwija się wolniej i nie zawsze prowadzi do perforacji, zwłaszcza kiedy ujście narządu zostało przyblokowane zmianami wytwórczymi, ale mimo to stanowi niebezpieczeństwo dla zdrowia.

Agata Oleszkiewicz

Fizjoterapeutka z wieloletnim doświadczeniem w rehabilitacji zdrowotnej dzieci i osób starszych, a także rehabilitacji społeczno-zawodowej osób niepełnosprawnych w warsztacie terapii zajęciowej. Jako oligofrenopedagog zajmuje się usprawnianiem psychoruchowym, kierowaniem podopiecznych na chronionym i otwartym rynku pracy, a także promocją zdrowia i aktywnego wypoczynku.

Agata OleszkiewiczZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. Noszczyk W., Chirurgia repetytorium, Warszawa, PZWL, 2009.

2. Sokołowska–Pituchowa J., Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów medycyny, Wyd. VII, Warszawa, PZWL, 2005.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.