Ciśnienie oka – norma i skutki zaburzeń
Ciśnienie wewnątrzgałkowe odpowiada m.in. za ostrość i jakość widzenia. Jego wzrost może przyczynić się do rozwoju wielu chorób, również jaskry. Jaka jest norma ciśnienia w oku? Czy można regulować jego wysokość?
Ciśnienie w oku – za co odpowiada i jaka jest jego norma?
Ciśnienie wewnątrzgałkowe zapewnia prawidłowy kształt oka i jego struktur. Na wartość ciśnienia w oku wpływ ma ilość produkowanej cieczy wodnistej i jej cyrkulacja. Norma u osób zdrowych wynosi od 10 do 21 mmHg, jednak u większości osób wartości utrzymują się na poziomie 15–16 mmHg. Wskaźniki zmieniają się w zależności od pory dnia i wysiłku fizycznego (zwłaszcza po ciężkim treningu siłowym) i mogą wahać się aż do 5 mmHg. Niskie ciśnienie przyjmuje wartość poniżej 10 mmHg, natomiast o nadciśnieniu w oku mówimy, kiedy wskaźnik przekracza 21 mmHg.
Przeczytaj: Choroby oczu i higiena narządu wzrokuLink otwiera się w nowej karcie
Badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego
Pomiar ciśnienia oczu jest podstawowym badaniem okulistycznym. Do jego wykonania stosuje się trzy metody: tonometrię wgłobieniową, tonometrię aplancyjną i tonometrię bezkontaktową. Badanie najczęściej wykonuje się w lampie szczelinowej, która delikatnie dmucha w oczy, powodując spłaszczenie rogówki. Zmiana jej kształtu pozwala na wyliczenie ciśnienia.
Objawy i przyczyny zaburzeń ciśnienia wewnątrzgałkowego
Wzrost ciśnienia w oku może wskazywać na toczący się stan zapalny. Nadciśnienie wewnątrzgałkowe rozwija się również w konsekwencji nadprodukcji cieczy wodnistej, do czego prowadzi m.in. nadciśnienie tętnicze lub długotrwałe przyjmowanie leków steroidowych. Jako przyczynę wskazuje się też zespół rzekomego złuszczania (zespół pseudoksfoliacji). U niektórych pacjentów występuje stale podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe, określane jako nadciśnienie oczne. Stanowi wskazanie do obserwacji, ale nie zawsze skutkuje potrzebą podjęcia leczenia. Osoby z podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym nie powinny wykonywać ciężkich, siłowych treningów. Szczególną wagę do rodzaju wykonywanych ćwiczeń muszą przykładać pacjenci z wysokim ciśnieniem w oczach i wadą wzroku.
Sprawdź: Jaskra – rozpoznanie i leczenie chorobyLink otwiera się w nowej karcie
Niewielki wzrost ciśnienia w oczach najczęściej nie powoduje objawów. Jeśli ustępuje samoistnie po kilku dniach, tym bardziej pacjent nie odczuwa żadnych dolegliwości. Dłużej utrzymujące się nadciśnienie może spowodować ból głowy i oczu. Pacjent dodatkowo może skarżyć się na pogorszenie widzenia, chwilowo rozmazany obraz lub mroczki przed oczami.
Nie tylko nadciśnienie powoduje odczuwanie dolegliwości. Dyskomfort w postaci bólu oka i zaburzenia percepcji pojawia się również w przypadku niskiego ciśnienia, tzw. hipotonii gałki ocznej. Przyczynami takiego stanu mogą być m.in. zanik gałki ocznej, uraz oka.
Jak można obniżyć ciśnienie w oku?
Obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego możliwe jest za pomocą kropli do oczu. Mają one wysoką skuteczność zarówno w przypadku stanów zapalnych, skutków ubocznych chorób ogólnoustrojowych, jak i w leczeniu jaskryLink otwiera się w nowej karcie. Jeżeli leczenie farmakologiczne nie przynosi zadowalającego efektu, to podejmuje się leczenie chirurgiczne lub laserowe.
Podwyższone ciśnienie oka a jaskra
Okulistyka wyróżnia jaskrę pierwotną i wtórną. Pierwsza odmiana choroby diagnozowana jest u 85% pacjentów z tym schorzeniem. Schorzenie bardzo często rozwija się bezobjawowo, a jego skutkiem jest utrata widzenia. Etiologia jaskry pierwotnej nie jest do końca jasna, chociaż predyspozycją jest m.in. wrodzone ukształtowanie kąta rogówkowo-tęczówkowego. Jaskra wtórna natomiast powstaje na skutek powikłań chorób ogólnoustrojowych, np. cukrzycy, nowotworów, schorzeń układu krążenia. Wśród czynników rozwoju obu odmian jaskry wskazuje się na podwyższone i nieleczone nadciśnienie wewnątrzgałkowe, krótkowzroczność powyżej 4.0 dioptrii, zaburzenia krążenia w gałce ocznej.
Sprawdź: Jaskra a zaćma – co je odróżnia? Objawy, rozpoznanie i leczenieLink otwiera się w nowej karcie
Jaskra możliwa jest do wykrycia już na wczesnym etapie rozwoju, co zwiększa również powodzenie leczenia. W zależności od stanu zdrowia pacjenta i stopnia uszkodzenia oczu okulista zleca farmakoterapię obniżającą ciśnienie w oku, leczenie chirurgiczne lub laserowe, polegające na udrażnianiu kanalików. Dostępne środki farmakologiczne wyróżnia szeroki mechanizm, dzięki czemu możliwe jest zahamowanie rozwoju choroby i przywrócenie pacjentowi pełnego komfortu widzenia.
Ciśnienie krwiDbamy o Twoje zdrowie – także poprzez rzetelne informacje. Dlatego artykuły na naszej stronie są tworzone przez zespół specjalistów: lekarzy, fizjoterapeutów, dietetyków oraz doświadczonych redaktorów medycznych.
Nasi eksperci nie tylko dzielą się wiedzą teoretyczną – przekazują też praktyczne wskazówki oparte na swoim doświadczeniu zawodowym. Piszą o tym, co naprawdę ważne dla Twojego zdrowia: od profilaktyki, przez diagnostykę, po metody leczenia.
Stawiamy na przejrzystość, dlatego pod każdym artykułem znajdziesz bibliografię i źródła. W ten sposób wspieramy Cię w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących Twojego zdrowia.
Redakcja NNZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
R.C. Allen, R.A. Harper, Okulistyka, Edra Urban & Partner, 2020.
M. Rękas, Strategie leczenia jaskry, Medical Education, 2020.
J. Flammer, Jaskra, Górnicki, 2004.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
