Czym jest embolektomia? Jakie są wskazania do jej wykonania?
Zatorem naczynia krwionośnego określa się zamknięcie światła tętnicy lub żyły materiałem zatorowym. To groźny stan, wymagający szybkiego leczenia. Embolektomia umożliwia usunięcie zatoru i przywrócenie przepływu krwi w naczyniu krwionośnym. To bardzo ważne, ponieważ niedokrwienie tkanek prowadzi do ich martwicy i wielu powikłań. Dowiedz się, kiedy wykonuje się embolektomię, jakie są jej rodzaje i na czym polega zabieg.
Czym jest embolektomia?
Embolektomia to zabieg polegający na usunięciu z naczynia krwionośnego materiału, który spowodował zamknięcie światła naczynia. Ma on na celu przywrócenie prawidłowego przepływu krwi, niezbędnego do odżywienia tkanek. Do zamknięcia światła naczynia może dojść w wyniku miejscowej zakrzepicyLink otwiera się w nowej karcie (powstania skrzepliny). Bywa także, że materiał zatorowy dostaje się do naczynia z innych narządów. Może być nim nie tylko skrzeplina, ale również oderwana blaszka miażdżycowa, wody płodowe czy fragmenty tłuszczu. Dla przykładu, przyczyną zatorowości płucnej jest najczęściej zakrzepica żył głębokich kończyn dolnych.
Przeczytaj także: Arteriografia – czym jest? Co warto o niej wiedzieć?Link otwiera się w nowej karcie
Jakie są rodzaje embolektomii?
Embolektomia może zostać przeprowadzona na dwa sposoby:
chirurgicznie (tzw. otwarta embolektomia) – usunięcie materiału zatorowego jest możliwe dzięki wykonaniu nacięcia w naczyniu krwionośnym. Metoda ta jest wykonywana przede wszystkim w przypadku dużych zatorów, np. w tętnicy płucnej. W przypadku zatorowości płucnejLink otwiera się w nowej karcie embolektomia chirurgiczna wiąże się z koniecznością wykonania sternotomii (przecięcia mostka);
przezskórnie (wewnątrznaczyniowo), z użyciem specjalnych cewników wprowadzanych przez naczynie obwodowe, np. tętnicę udową. To minimalnie inwazyjna metoda, podczas której za pomocą cewnika i innych narzędzi usuwa się materiał zatorowy z naczynia krwionośnego przez niewielkie nacięcie w skórze. Podczas zabiegu lekarz kontroluje położenie cewnika przy pomocy fluoroskopii (metody badania w czasie rzeczywistym, z zastosowaniem promieniowania rentgenowskiego). Sprawdza również drożność naczynia, podając do niego środek kontrastowy.
Zabieg jest wykonywany przez chirurga naczyniowego. Embolektomię otwartą, w zależności od lokalizacji zatorowości, przeprowadza się zwykle w znieczuleniu ogólnym. Zabieg przezskórny jest najczęściej wykonywany w znieczuleniu miejscowym.
Jakie są najczęstsze wskazania do embolektomii?
W dobie współczesnych metod leczenia zatorowości embolektomia nie jest zabiegiem pierwszego wyboru. Wykonywana jest wówczas, gdy istnieją przeciwwskazania do leczenia trombolitycznego, polegającego na podawaniu leków rozpuszczających skrzeplinę. Embolektomia bywa również konieczna w przypadku niepowodzenia terapii farmakologicznej. Zabieg jest wykonywany najczęściej u pacjentów z zatorowością płucną, ostrym niedokrwieniem kończyny dolnej lub ostrym niedokrwieniem jelit. Jeżeli zauważysz u siebie objawy, które mogą sugerować którąkolwiek z tych chorób, niezwłocznie zgłoś się do lekarza! Opóźnienie leczenia może wiązać się z przykrymi powikłaniami, a nawet zgonem.
Zator tętnicy płucnej
Zator tętnicy płucnej to groźna choroba, która u 30% nieleczonych pacjentów kończy się zgonem. Jej objawy są mało charakterystyczne. Należą do nich:
duszność,
ból w klatce piersiowej,
kaszel,
krwioplucie,
zasłabnięcie lub omdlenie,
kołatanie serca.
Nie bagatelizuj tych symptomów, szczególnie jeżeli jesteś w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia zatorowości płucnej. Do czynników sprzyjających wystąpieniu tej choroby należą m.in. przebyte niedawno złamanie kończyny, inny uraz lub operacja ortopedyczna, epizod migotania przedsionków w ciągu 3 ostatnich miesięcy, trombofiliaLink otwiera się w nowej karcie, choroba nowotworowa, otyłość, a nawet ciąża.
Ostre niedokrwienie kończyny dolnej
Ostre niedokrwienie kończyny dolnej może być spowodowane m.in. zatorem, miażdżycąLink otwiera się w nowej karcie (zakrzepicą na pękniętej blaszce miażdżycowej), urazem lub tętniakiem. Nieleczone wiąże się z koniecznością amputacji. Zgłoś się do lekarza, jeśli pojawią się u ciebie: silny ból, zblednięcie i oziębienie kończyny dolnej czy zaburzenia czucia w jej obrębie.
Ostre niedokrwienie jelit
Ostre niedokrwienie jelit jest konsekwencją nagłego zmniejszenia lub zatrzymania przepływu krwi w tętnicach krezkowych. Głównym objawem choroby jest silny ból brzucha, zlokalizowany najczęściej w okolicy pępka i niereagujący na leki przeciwbólowe. Niekiedy pojawia się również krwista biegunka i wymioty, które po niedługim czasie ustają. W wyniku niedokrwienia dochodzi do martwicy jelita. Mało charakterystyczne objawy opóźniają zwykle rozpoznanie i wdrożenie leczenia.
Jak wygląda przygotowanie do zabiegu embolektomii?
Przed zabiegiem embolektomii konieczne jest wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych – morfologii krwi, stężenia elektrolitów (sodu, potasu), kreatyniny oraz parametrów układu krzepnięcia (APTT, PT). Odbywa się również konsultacja z anestezjologiem. Specjalista pyta o choroby przewlekłe, stosowane leki, alergie oraz przebyte zabiegi operacyjne. W dniu zabiegu należy ponadto pozostać na czczo.
Dolegliwości bólowe
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.
lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
H. Obara, K. Matsubara, Y. Kitagawa, Acute Limb Ischemia, „Annals of Vascular Diseases” 2018, dostęp online: sierpień 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6326052/.
I. Fukuda, K. Daitoku, Surgical Embolectomy for Acute Pulmonary Thromboembolism, „Annals of Vascular Diseases” 2017, dostęp online: sierpień 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5579785/.
V. Vyas, A. Goyal, Acute Pulmonary Embolism, „StatPearls” 2022, dostęp online: sierpień 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560551/.
A. Amini, S. Nagalli, Bowel Ischemia, „StatPearls” 2022, dostęp online: sierpień 2023, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554527/.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
