Czym jest insulinoma? Objawy, przyczyny i leczenie wyspiaka trzustkowego

Insulinoma to rzadki rodzaj guza trzustki, który jest zazwyczaj łagodny, ale może być również złośliwy. Ten artykuł przedstawia obszerny przegląd diagnostyki i terapii insulinomy. Dowiesz się, czym dokładnie jest insulinoma, jakie są jego objawy, przyczyny, a także jakie są najnowsze badania i postępy w leczeniu tej choroby. Będziemy również omawiać różne metody diagnostyczne oraz zarządzanie zarówno łagodnymi, jak i złośliwymi wyspiakami trzustkowymi.

Czym jest insulinoma?

Insulinoma to guz trzustki, który jest najczęstszym neuroendokrynnym nowotworem tego narządu. Guzy insulinoma powstają z komórek trzustki zwanych komórkami beta, które są odpowiedzialne za produkcję insulinyLink otwiera się w nowej karcie. Insulina jest hormonem m.in. regulującym poziom glukozy we krwi. Guzy insulinoma wydzielają nadmiar insuliny, co prowadzi do hipoglikemii, czyli niskiego poziomu cukru we krwi. Insulinoma określana jest też wyspiakiem trzustkowym.

1. Dowiedz się, na czym polega diagnostyka i leczenia gastrinomyLink otwiera się w nowej karcie.

Wyspiak trzustkowy – objawy

Objawy insulinoma mogą być różne i zależą od poziomu glukozy we krwi. Najczęstsze dolegliwości to:

1. uczucie głodu;

2. drżenie rąk i nadmierne pocenie się;

3. zaburzenia widzenia;

4. nudności;

5. bóle i zawroty głowy;

6. zmiany nastroju, dezorientacja, zaburzenia mowy;

7. drgawki i utrata przytomności;

8. kołatanie serca, uczucie duszności.

1. Sprawdź, czym jest hiperinsulinemiaLink otwiera się w nowej karcie i jakie objawy jej towarzyszą.

Ważne jest, aby pacjenci z insulinomą byli odpowiednio diagnozowani i leczeni przez doświadczonych specjalistów. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie zarządzanie insulinomą mogą przyczynić się do poprawy wyników leczenia i jakości życia pacjentów.

Jakie są przyczyny insulinomy?

Przyczyny powstawania insulinomy nie są do końca znane. Wiadomo jednak, że wyspiak trzustkowy jest najczęściej guzem łagodnym i powstaje spontanicznie. Insulinoma nie jest dziedziczona. Istnieją pewne czynniki ryzyka związane z rozwojem insulinomy, do których należą m.in.:

1. Zespół mnogiej gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej (MEN-1) – to rzadkie dziedziczne schorzenie, które predysponuje do występowania wielu guzów neuroendokrynnych, w tym insulinomy.

2. Mutacje w genie VHL – są związane z występowaniem choroby von Hippel-Lindau (VHL), która może predysponować do rozwoju insulinomy.

1. To ważne: Cukrzyca to nie tylko typ 1. i 2. Poznaj rodzaje cukrzycy i ich przyczynyLink otwiera się w nowej karcie

Diagnostyka insulinomy

Diagnostyka insulinomy opiera się na różnych metodach, które pozwalają na identyfikację guza trzustki i jego lokalizację. Po szczegółowym wywiadzie medycznym i badaniu przedmiotowym lekarz korzysta z następujących metod diagnostycznych:

Badanie poziomu cukru we krwi

Badanie poziomu cukru we krwi jest podstawowym testem diagnostycznym stosowanym w przypadku podejrzenia insulinomy. Podczas testu pacjent jest poddawany 72-godzinnemu postowi, podczas którego mierzy się poziom cukru we krwi i insuliny. U pacjentów z insulinomą, poziom cukru we krwi będzie niski, podczas gdy poziom insuliny będzie wysoki.

1. Przeczytaj więcej o badaniu insuliny po obciążeniuLink otwiera się w nowej karcie.

Obrazowanie medyczne

Obrazowanie medyczne, takie jak tomografia komputerowa (TK) i rezonans magnetyczny (RM), może być użyte do zlokalizowania insulinomy. TK i RM pozwalają na dokładne zobrazowanie guza i określenie jego wielkości i lokalizacji.

Ultrasonografia endoskopowa (EUS)

Ultrasonografia endoskopowa (EUS) to zaawansowana technika diagnostyczna, która pozwala na dokładne zobrazowanie trzustki i innych narządów wewnętrznych. EUS może być stosowane do wykrycia guza i określenia jego lokalizacji.

1. Sprawdź: Rak trzustki – przyczyny, objawy i metody leczeniaLink otwiera się w nowej karcie

Biopsja cienkoigłowa pod kontrolą ultrasonografii endoskopowej (EUS-FNA)

Biopsja cienkoigłowa pod kontrolą ultrasonografii endoskopowej (EUS-FNA) to procedura, podczas której cienka igła jest wprowadzana do guza trzustki pod kontrolą EUS. Ta metoda pozwala na pobranie próbki tkanki guza do badania histopatologicznego.

Angiografia

Angiografia to technika obrazowania, która polega na wstrzyknięciu kontrastowego barwnika do naczyń krwionośnych trzustki. Ta metoda może być użyta do zlokalizowania insulinomy poprzez obserwację wzmożonego unaczynienia guza.

Badanie poziomu hormonów

Badanie poziomu hormonów, takich jak insulina, C-peptyd i proinsulina, może być przydatne w diagnozowaniu insulinomy. W chorobie tej poziomy insuliny i C-peptydu są zwykle wysokie, poziom proinsuliny może być również podwyższony.

Na czym polega leczenie insulinomy?

Leczenie insulinomy zależy od rodzaju guza, jego lokalizacji i potencjalnej złośliwości.

Chirurgiczne usunięcie guza

Chirurgiczne usunięcie guza jest najskuteczniejszą metodą leczenia insulinomy. W większości przypadków łagodnych insulinomy usunięcie guza prowadzi do całkowitego wyleczenia. W przypadku złośliwych guzów chirurgiczne usunięcie może być stosowane w połączeniu z innymi metodami leczenia.

Leczenie farmakologiczne

Leki, takie jak oktreotyd, mogą pomagać w kontrolowaniu poziomu insuliny i zapobieganiu hipoglikemii.

Radioterapia

Radioterapia jest stosowana w przypadku złośliwych odmian insulinomy, aby zniszczyć komórki nowotworowe i kontrolować rozwój guza. Radioterapia może być stosowana jako samodzielne leczenie lub w połączeniu z innymi metodami terapeutycznymi.

Chemioterapia

Chemioterapia jest stosowana w przypadku złośliwej insulinomy, aby zahamować rozwój guza i zmniejszyć objawy choroby. Chemioterapia może być stosowana jako samodzielne leczenie lub w połączeniu z innymi metodami terapeutycznymi.

Badania nad insulinomą

Badania nad insulinomą koncentrują się na rozwoju skuteczniejszych metod diagnostycznych oraz leczenia.

Nowe metody diagnostyczne – badania nad nowymi technikami obrazowania, takimi jak scyntygrafia i PET, mają na celu zwiększenie skuteczności lokalizacji insulinomy przed operacją. Badania nad biopsją cienkoigłową pod kontrolą ultrasonografii endoskopowej (EUS-FNA) mają na celu zwiększenie dokładności diagnostyki insulinomy.

Terapia molekularna – badania nad terapią molekularną mają na celu identyfikację genetycznych markerów predysponujących do rozwoju guzów insulinoma, co może prowadzić do lepszych metod leczenia.

Terapia celowana – badania nad terapią celowaną, taką jak inhibitory kinazy mTOR, mają na celu zahamowanie wzrostu insulinomy i poprawę wyników leczenia.

Chociaż insulinoma jest rzadką chorobą, ciągły rozwój badań i postęp w leczeniu przyczyniają się do poprawy opieki nad pacjentami z tą chorobą.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. E. Franek, Hormonalnie czynne neuroendokrynne guzy trzustki, “Przegląd Gastroenterologiczny” 2006, t. 1, nr 1, s. 22–28.

2. D. Giannis, D. Moris, G.S. Karachaliou i wsp., Insulinomas: from diagnosis to treatment. A review of the literature, “J BUON” 2020, t. 25, nr 3, s. 1302ľ1314.

3. B. Marek, D. Kajdaniuk, B. Kos-Kudła i wsp., Insulinoma — diagnostyka i leczenie, “Endokrynologia Polska” 2007, t. 58, nr 1, s. 58–62.

4. K. Sapuła, K. Remjasz, W. Siedlecki i wsp., Insulinoma – review of characteristics, diagnosis and treatment, “Journal of Education, Health and Sport” 2022, t. 12, nr 9, s. 446–453.

5. A. Szczekilk, P. Gajewski, Interna Szczekilka, Medycyna Praktyczna, Kraków 2022.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.