Motylina – hormon przewodu pokarmowego. Jaką funkcję pełni?

Motylina to hormon tkankowy przewodu pokarmowego, który odpowiada za perystaltyczne ruchy jelit, opróżnianie żołądka oraz wchłanianie substancji odżywczych z pożywienia. Jego rola w procesie trawienia, jak również funkcjonowania całego organizmu jest więc kluczowa. Motylina ma również ogromne znaczenie w tzw. okresie międzytrawiennym i warunkuje uczucie głodu. Sprawdź, co jeszcze warto wiedzieć na temat tego hormonu.

Motylina – co to takiego?

Motylina to hormon tkankowy, który występuje w jelicie cienkim, a za jego produkcję odpowiedzialne są komórki endokrynne układu pokarmowegoLink otwiera się w nowej karcie, określane też symbolami EC2 lub Mo. Z biologicznego punktu widzenia jest to hormon peptydowy (białkowy), w którego skład wchodzą 22 aminokwasy występujące w określonej sekwencji. O jego istnieniu świat nauki dowiedział się w latach 70. ubiegłego stulecia, kiedy to kanadyjski profesor John Brown wyizolował go podczas prowadzenia badań na zwierzętach. Jego analiza doprowadziła też do odkrycia innego – ważnego dla funkcjonowania przewodu pokarmowego – hormonu, czyli peptydu insulinotropowego (GIP).

Termin „motylina” pochodzi od angielskiego słowa motility, który można przetłumaczyć jako ruchliwość, czyli zdolność do spontanicznego i samodzielnego poruszania się. Polskim odpowiednikiem tego słowa może być „motoryka”. Jak sama nazwa wskazuje, wydzielanie tego hormonu stymuluje ruch i aktywność w obrębie przewodu pokarmowego, a dokładnie jelit. 

Gdy pojawiają się problemy z trawieniem, prawdopodobnie szukasz przyczyn w niewłaściwej diecie, przypadkowych błędach żywieniowych lub braku aktywności fizycznej. Jak się jednak okazuje, za przewlekłe zaparcia mogą odpowiadać również problemy hormonalne. Jeśli zmiana diety i wprowadzenie dobrych nawyków nie zmniejsza Twoich dolegliwości, skonsultuj się z lekarzem rodzinnym, który zleci odpowiednie badania. 

Motylina i inne hormony tkankowe

W artykułach popularnonaukowych znajdziesz wiele informacji na temat hormonów tarczycy, nadnerczy lub hormonów płciowych, które mają ogromne znaczenie m.in. dla prawidłowego rozwoju ciąży. Rzadziej mówi się o hormonach tkankowych, które odgrywają ważną rolę w regulowaniu czynności wydzielniczej trzustki oraz komórek gruczołowych umiejscowionych w jelitach i żołądku.

Oprócz motyliny w układzie pokarmowym znajdują się inne hormony tkankowe, np.:

1. gastryna – wytwarzana w żołądku;

2. sekretyna – wytwarzana w dwunastnicy;

3. somatostatyna – produkowana w komórkach błony śluzowej przewodu pokarmowego i trzustki;

4. wazoaktywny peptyd jelitowy (VIP) – znajdujący się w jelitach i trzustce;

5. glukagon – wytwarzany w trzustce;

6. enterogastron – produkowany w dwunastnicy;

7. glukozozależny peptyd insulinotropowy (GIP) – obecny w jelicie cienkim.

Jakie funkcje w organizmie pełni motylina?

Motylina zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego: pobudza jelita do pracy, opróżnia żołądek, wspomaga wchłanianie substancji odżywczych z pożywienia, reguluje uczucie głodu, a także odgrywa ważną rolę w tzw. okresie międzytrawiennym. 

Perystaltyka jelit

Hormon tkankowy, jakim jest motylina, pobudza skurcze mięśni gładkich jelita, a także kontroluje je. Oprócz tego reguluje zmiany napięcia warstw mięśniowych przewodu pokarmowego. Dzięki temu działaniu możliwa jest właściwa perystaltyka jelit, czyli ruchy, które powodują przesuwanie się treści pokarmowej w kierunku jelita grubego i odbytu. 

Opróżnianie żołądka

Motylina działa rozluźniająco na zwieracz żołądka, czyli mięsień, który łączący ten organ z dwunastnicą. Dzięki temu resztki pokarmu, płyny, a także złuszczone komórki nabłonka nie zalegają zbyt długo w żołądku, a proces trawienny przebiega sprawnie. Oprócz tego omawiany hormon wspomaga oczyszczanie jelitLink otwiera się w nowej karcie z resztek pożywienia i zapobiega namnażaniu się bakterii. 

Wchłanianie substancji odżywczych

Ponieważ motylina usuwa resztki niestrawionego pokarmu i odpowiada za ruchy jelit, pośrednio przyczynia się również do ułatwienia wchłaniania składników odżywczych z pożywienia. Miazga pokarmowa zalegająca w jelitach może blokować proces wchłaniania, a poprzez regularny ruch składniki odżywcze mogą bez przeszkód przenikać do krwi i odżywiać komórki ciała.

Regulowanie uczucia głodu

Motylina – podobnie jak leptyna i grelinaLink otwiera się w nowej karcie – reguluje odczuwanie głodu i sytości. Dzięki równowadze hormonalnej możesz łatwiej wypracować prawidłowe nawyki żywieniowe, ponieważ sięgasz po jedzenie wtedy, gdy towarzyszy Ci odczuwanie głodu. Prawidłowe funkcjonowanie hormonów to także klucz do utraty zbędnych kilogramów i zachowania szczupłej sylwetki.

Okres międzytrawienny

Motylina jest aktywna także podczas tzw. okresu międzytrawiennego, czyli wtedy, gdy organizm nie trawi pożywienia. W tym czasie hormon pobudza produkowanie żółci i stymuluje opróżnianie pęcherzyka żółciowego. U zdrowego człowieka motylina wydzielana jest regularnie – na przemian rośnie i maleje. 

Pamiętaj, że prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego jest konieczne dla zdrowia i dobrego samopoczucia. Jeśli odczuwasz nawracające dolegliwości ze strony układu pokarmowego, zgłoś się do lekarza rodzinnego, który zleci odpowiednie badania i w razie potrzeby skieruje Cię na dalszą diagnostykę do specjalisty.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. K. Romański i in., Grelina i motylina – podobieństwa i różnice w regulacji aktywności motorycznej przewodu pokarmowego, „Medycyna Weterynaryjna” 2008, nr 64 (11).

2. P. Raven i in., Hormony, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2022.

3. S. Konturek, Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne. Fizjologia człowieka, t. 5, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2023.

4. A. Dąbrowski i in., Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2018.

5. A. Tylicki i in., Enzymologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.