Posiew moczu – wskazania, przygotowanie, interpretacja wyników

Posiew moczu to badanie diagnostyczne, które odgrywa kluczową rolę w identyfikacji i leczeniu infekcji dróg moczowych. Jakie są wskazania do badania, jak się do niego przygotować oraz jak interpretować wyniki?

Czym jest posiew moczu?

Posiew moczu to podstawowe badanie diagnostyczne, które ma na celu identyfikację bakteriiLink otwiera się w nowej karcie lub grzybów w próbce moczu. Procedura ta jest wykorzystywana w celu diagnozy infekcji dróg moczowych, takich jak: zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie nerek czy infekcje innych części układu moczowego. Pacjent dostarcza próbkę swojego moczu, którą następnie poddaje się hodowli na specjalnych pożywkach w laboratorium. Po kilku dniach wyniki identyfikujące konkretne patogeny są analizowane przez diagnostę. Na tej podstawie lekarz może zlecić odpowiednie leczenie. Posiew moczu jest kluczowym narzędziem w diagnostyce infekcji układu moczowego, co umożliwia wdrożenie skutecznej terapię i zmniejsza ryzyko wystąpienia powikłań.

Przeczytaj także: Badanie osadu moczu – na czym polega? Co wykrywa?Link otwiera się w nowej karcie

Posiew moczu – wskazania

Kiedy należy przeprowadzić badanie mikrobiologiczne moczu? Najczęstszym powodem, dla którego jest wykonywane, jest pojawienie się dolegliwości, takich jak:

• częstomoczLink otwiera się w nowej karcie,

• ból lub pieczenie podczas oddawania moczu,

• zmętnienie moczu,

• moczenie nocne (szczególnie u dzieci),

• ból brzucha w dolnej części,

• uczucie parcia na pęcherz.

Posiew moczu jest badaniem diagnostycznym zalecanym także w wielu innych sytuacjach klinicznych. Jeśli masz gorączkę bez wyraźnej przyczyny, posiew moczu umożliwi wykrycie ewentualnych infekcji układu moczowego odpowiedzialnych za podwyższoną temperaturę ciała. Ponadto po operacjach układu moczowego, zwłaszcza gdy zastosowano cewnikowanie lub inne interwencje, posiew moczu pomaga w zdiagnozowaniu ewentualnych infekcji i zastosowaniu odpowiedniego leczenia. W niektórych przypadkach, zwłaszcza u pacjentów podatnych na nawracające infekcje dróg moczowych, posiew bywa wykonywany w celu kontroli i zapobiegania powtórnym problemom.

Posiew moczu w ciąży

Kobiety w ciąży często mierzą się z infekcjami dróg moczowych. Tymczasem ich nierozpoznanie i niewłaściwe leczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla przyszłej mamy, jak i dla dziecka. W ciąży zmiany hormonalne mogą wpływać na funkcjonowanie układu moczowego i zwiększać ryzyko rozwoju infekcji. Dodatkowo obniżenie odporności organizmu w tym szczególnym czasie sprawia, że organizm jest bardziej podatny na ataki drobnoustrojów.

Przeprowadzenie posiewu moczu w ciąży jest ważne w przypadku pojawienia się objawów, takich jak: częstomocz, pieczenie przy oddawaniu moczu, ból w dolnej części brzucha czy gorączka, sugerujących infekcję dróg moczowych. Jednak niektóre infekcje mogą przebiegać bezobjawowo, dlatego też rutynowo zaleca się wykonywanie badania moczu z posiewem u wszystkich kobiet w ciąży w ramach badań przesiewowych. Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie infekcji i wdrożenie odpowiedniego leczenia, co zapobiega powikłaniom i minimalizuje ryzyko wystąpienia poważniejszych problemów zdrowotnych.

Jeśli jesteś w ciąży, powinnaś wiedzieć, że regularne monitorowanie stanu układu moczowego jest kluczowe dla zdrowia dziecka. W przypadku infekcji lekarz prowadzący ciążę dobierze odpowiednie leczenie, uwzględniając bezpieczeństwo i skuteczność dla Ciebie i płodu.

Jak się przygotować do badania?

Posiew moczu nie wymaga specjalnego przygotowania w kontekście przestrzegania konkretnej diety czy spożywania napojów. Mocz powinien być natomiast pobrany po nocnym odpoczynku.

W pierwszej kolejności niezbędne jest zaopatrzenie się w aptece w jałowy pojemniczek, w którym zostanie dostarczona próbka moczu do laboratorium. Pamiętaj, aby nie otwierać ani nie dotykać wewnętrznych części pojemniczka przed użyciem, by zachować jego sterylność.

Przeczytaj: Badanie ogólne moczu – skład, normy, przyczyny nieprawidłowościLink otwiera się w nowej karcie

Nie zapominaj o higienie: przed pobraniem próbki dokładnie umyj ręce, a następnie okolice intymne. Dzięki temu wyeliminujesz bakterie z powierzchni ciała, które mogłyby wpłynąć na wynik badania.

Mocz do analizy powinien być pobrany ze środkowego strumienia. Początkową porcję moczu oddaj do toalety, a dopiero kolejną część do jałowego pojemniczka. Końcową porcję moczu również oddaj do toalety.

Po przygotowaniu próbki dostarcz ją jak najszybciej do laboratorium, aby uzyskać najbardziej precyzyjny wynik analizy.

Posiew moczu – interpretacja wyników

Jak interpretować wyniki? Po otrzymaniu wyników z laboratorium diagnosta analizuje obecność i liczbę bakterii lub grzybów w pobranej próbce moczu. Wyniki są interpretowane z uwzględnieniem norm referencyjnych, które określają ilość mikroorganizmów uważaną za normalną w próbce moczu. Ilość bakterii jest wyrażana w jednostkach na 1 ml moczu. Wynik uznaje się za pozytywny, jeśli w 1 ml moczu wykrywa się więcej niż 100 000 bakterii. 

Do wyniku posiewu moczu dołączany jest antybiogram, który zawiera zestawienie antybiotyków wraz z informacją o wrażliwości wykrytego szczepu bakterii na poszczególne leki. Na podstawie tych wyników lekarz prowadzący może zastosować odpowiednie leczenie, uwzględniając skuteczność antybiotyków w zwalczaniu danego szczepu bakterii.

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. H. Kemona, M. Mantur, Diagnostyka moczu i innych płynów ustrojowych, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2023.

2. K.P. Travis, D. Tanaka, E.H. Evann, The Clinical Urine Culture: Enhanced Techniques Improve Detection of Clinically Relevant Microorganisms, „ASM Journal, Journals of Clinical Microbiology” 2016, vol. 54, nr 5.

3. N. Karah, R. Rafei, W. Elamin, Guideline for Urine Culture and Biochemical Identification of Bacterial Urinary Pathogens in Low-Resource Settings, „Diagnostics” 2020, 10(10).

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.