ASO – co to takiego i kiedy warto zbadać?
Badanie ASO – odczyn antystreptolizynowy – to test diagnostyczny, który odgrywa kluczową rolę w wykrywaniu zakażenia i nosicielstwa bakterii z grupy paciorkowców. Jego wynik pomaga lekarzom podjąć decyzje dotyczące leczenia, a także pozwala monitorować efekty dotychczasowej terapii. Sprawdź, jak przebiega badanie ASO, kiedy jest zalecane, jakie są normy, jak rozumieć wyniki i co oznacza podwyższony poziom tego parametru.
Czym jest badanie ASO?
Badanie ASO – czyli odczyn antystreptolizynowy – polega na oznaczeniu poziomu przeciwciał skierowanych przeciwko streptolizynie O – specyficznemu enzymowi produkowanemu przez bakterie z grupy paciorkowcówLink otwiera się w nowej karcie. Jest to ważne badanie, ponieważ zakażenie paciorkowcami grupy A może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak gorączka reumatyczna czy kłębuszkowe zapalenie nerek. Bakterie należące do tej grupy wywołują najczęściej infekcje górnych dróg oddechowych takie jak angina, zapalenie ucha środkowego i zapalenie zatok lub infekcje skóry i tkanek miękkich, do których należy ropień, liszajec czy różaLink otwiera się w nowej karcie.
Sprawdź też, jakie objawy wywołuje zakażenie gronkowcem złocistymLink otwiera się w nowej karcie.
Badanie ASO jest wykonywane w celu potwierdzenia przebytego kontaktu z paciorkowcami grupy A. Po zakażeniu organizm wytwarza przeciwciała mające za zadanie zwalczać te bakterie. Omawiane badanie pozwala na oznaczenie poziomu tych przeciwciał i ocenę, czy doszło do zakażenia lub czy pacjent jest nosicielem paciorkowców.
Wskazania do wykonania badania ASO
Badanie ASO jest zalecane w przypadku podejrzenia zakażenia paciorkowcami grupy A. Wskazaniami do wykonania tego badania są najczęściej:
objawy infekcji paciorkowcowej, takie jak ból gardła, wysoka gorączka, powiększenie migdałków.
podejrzenie powikłań po zakażeniu paciorkowcem grupy A, takich jak gorączka reumatyczna czy kłębuszkowe zapalenie nerek.
monitorowanie skuteczności leczenia paciorkowcowego zakażenia gardła.
W przypadku wątpliwości diagnostycznych badanie ASO może być przydatnym narzędziem, pozwalającym lekarzowi na podjęcie decyzji o zasadności wdrożenia antybiotykoterapii.
Jak przebiega badanie ASO i jak się do niego przygotować?
Badanie ASO jest badaniem laboratoryjnym krwi – dokładnie takim samym, które musisz wykonać w celach profilaktycznych (morfologia podstawowa lub pełna). Próbkę krwi pobiera się zazwyczaj z żyły łokciowej. Jest to mało inwazyjna, raczej bezbolesna procedura, którą wielu pacjentów określa jako nieprzyjemną.
Badanie ASO nie wymaga specjalnego przygotowania. Do laboratorium nie musisz stawiać się na czczo, jednak w trakcie interpretacji wyników badań powiedz lekarzowi o wszystkich lekach, które przyjmujesz na stałe, ponieważ niektóre środki mogą mieć wpływ na wynik testu.
Jak interpretować wyniki badania ASO?
Interpretacja wyników badania ASO polega na porównaniu uzyskanych wyników z normami diagnostycznymi. Wartości odbiegające od normy mogą wskazywać na obecność zakażenia paciorkowcami grupy A.
Dla osób dorosłych normy diagnostyczne dla badania ASO wynoszą do 200 IU/ml. Wynik powyżej tej wartości może sugerować obecność zakażenia. Jednak sam wynik badania ASO nie jest jednoznacznym dowodem na obecność zakażenia, dlatego konieczne jest uwzględnienie innych czynników klinicznych i diagnostycznych.
Normy ASO wynoszą:
dla osób dorosłych: 10–200 IU/ml;
dla dzieci: 10–330 IU/ml [3].
Wynik badania ASO powyżej normy może oznaczać obecne lub niedawne zakażenie paciorkowcami z grupy A, gorączkę reumatyczną lub kłębuszkowe zapalenie nerek. Wynik poniżej normy świadczy, iż w ostatnim czasie nie doszło do zakażenia paciorkowcami z grupy A.
Normy diagnostyczne dla dzieci są różne i zależą od wieku. Dlatego ważne jest skonsultowanie otrzymanych wyników z lekarzem. Wartości powyżej normy u dzieci mogą wskazywać na obecność zakażenia, ale również na to, że maluch jest po prostu nosicielem paciorkowców grupy A.
Badanie ASO a inne testy diagnostyczne
Badanie ASO jest jednym z testów diagnostycznych wykorzystywanych do wykrycia zakażeń paciorkowcami grupy A. Istnieją również inne testy, które stosuje się w celu potwierdzenia obecności tych bakterii. Przykładem takiego testu jest hodowla bakteriologiczna materiału z wymazu gardłowego lub testy molekularne, takie jak PCR.
Sprawdź też: GBS – co to takiego? Jakie ma znaczenie dla przebiegu ciąży i porodu?Link otwiera się w nowej karcie
Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.
lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
K. Pasternak, Biochemia, Podręcznik dla studentów studiów licencjackich, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2023.
W. Zgliczyński, Wielka interna – endokrynologia, Część 1, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2021.
A. Dembińska-Kieć i in., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2017.
B. Solnica, Diagnostyka laboratoryjna, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.
