Jak należy dbać o układ oddechowy? Zasady profilaktyki

Płuca człowieka są nieustannie narażone na działanie szkodliwych czynników. W powietrzu znajduje się wiele substancji, które wpływają negatywnie na ich funkcjonowanie. Długotrwała ekspozycja prowadzi do rozwinięcia się wielu groźnych chorób. Zobacz, jak należy dbać o układ oddechowy.

Układ oddechowy człowieka składa się z jamy nosowej, gardła, krtani, tchawicy, oskrzeli, oskrzelików i pęcherzyków płucnych. Trzy ostatnie tworzą płuca, które są położone w klatce piersiowej. Mają one zdolność do naprzemiennego zapadania się i rozprężania, dzięki czemu możliwe jest napełnianie ich powietrzem – jednorazowo nawet do 5 litrów. Układ oddechowy człowieka służy do wymiany gazowej, czyli dostarczania tlenu do organizmu i usuwania zbędnych produktów przemiany materii. Jego funkcjonowanie niestety zaburzają różnego rodzaju choroby. Mogą to być infekcje bakteryjne, wirusowe lub grzybicze, ale także poważniejsze schorzenia: nowotwory, astma oskrzelowa czy przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Wiedza na temat tego, jak dbać o układ oddechowy, pozwala zmniejszyć ryzyko ich wystąpienia.

Dowiedz się, kiedy udać się do pulmonologaLink otwiera się w nowej karcie.

Jak dbać o układ oddechowy?

Wskazówki dotyczące tego, jak dbać o układ oddechowy, odnoszą się do stylu życia, czyli codziennych zachowań i nawyków. Poprzez ich zmodyfikowanie możesz zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób układu krążeniaLink otwiera się w nowej karcie. Często nie są wymagane duże zmiany. Pamiętaj również, że zachowania prozdrowotne mają korzystny wpływ nie tylko na układ oddechowy, ale na cały organizm.

Jak dbać o układ oddechowy?

1. Zadbaj o codzienną aktywność fizyczną;

2. stosuj środki chroniące przed wdychaniem szkodliwych substancji;

3. zaprzestań palenia papierosów i unikaj wdychania dymu tytoniowego;

4. pamiętaj o regularnych badaniach profilaktycznych

5. chroń siebie i innych przed infekcjami układu oddechowego (np. infekcjami górnych dróg oddechowychLink otwiera się w nowej karcie);

6. stosuj dietę wspierającą odporność.

Zalecenia dotyczące tego, jak należy dbać o układ oddechowy, powinieneś zacząć stosować od razu. Pierwsze efekty działań pojawiają się dopiero po pewnym czasie. Pamiętaj także, że skutki swoich zachowań odczujesz dopiero za kilka lat. Jeżeli zmiana codziennych nawyków jest dla ciebie trudna, stopniowo wprowadzaj kolejne modyfikacje.

Przeczytaj więcej na temat rodzajów badań płucLink otwiera się w nowej karcie.

Zdrowie układu oddechowego a aktywność fizyczna

Regularna aktywność fizyczna poprawia kondycję organizmu. Wpływa także na zwiększenie pojemności życiowej płuc. Gdy uprawiasz sport, pobierasz więcej tlenu. Twój organizm uczy się także lepiej go wykorzystywać. Wzmacniasz ponadto mięśnie oddechowe.

Pamiętaj, że aktywność fizyczna powinna być dostosowana do możliwości organizmu oraz ogólnego stanu zdrowia. Przy wyborze kieruj się także swoimi preferencjami. Możesz biegać, jeździć na rowerze, pływać, gimnastykować się w domu, uprawiać nordic walking lub codziennie spacerować w szybkim tempie. Wysiłek powinien być umiarkowany i trwać ok. 150 minut tygodniowo.

Ochrona dróg oddechowych w pracy

Bardzo istotne jest to, jak dbać o układ oddechowy w pracy. Wykonywanie niektórych zawodów ściśle wiąże się z narażeniem na wdychanie szkodliwych substancji lub pyłów. Jeżeli tak jest w twoim przypadku, powinieneś zawsze pamiętać o zakładaniu specjalnej maski. Twój pracodawca jest zobowiązany ją dostarczyć.

Zasłanianie nosa i ust możesz rozważyć również, gdy mieszkasz w dużym mieście. Dzięki temu ograniczysz możliwość wdychania smogu i spalin. W tym celu wybierz specjalną maskę z filtrem węglowym lub HEPA.

Unikanie palenia papierosów

Dym tytoniowy zawiera kilka tysięcy substancji szkodliwych. Jest to m.in.: nikotyna, dwutlenek węgla, tlenek węgla, fenol, krezol, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, smoła, metale o działaniu kancerogennym, cyjanowodór, amoniak i formaldehyd. Mają one działanie rakotwórcze i drażniące. Przyczyniają się nie tylko type: entry-hyperlink id: 23LzGUGvLgafuz0w9FJyGW, ale także mają wpływ na rozwój przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Pamiętaj, że szkodliwe dla układu oddechowego jest także bierne palenie.

Jak dbać o układ oddechowy – regularne badania

W profilaktyce chorób układu oddechowego dużą rolę odgrywają regularne badania. Pamiętaj, że wiele schorzeń przez bardzo długi czas może nie dawać żadnych objawów. Pierwsze dolegliwości pojawiają się zwykle wtedy, gdy dojdzie do nieodwracalnych uszkodzeń. Wówczas wzrasta ryzyko powstania powikłań oraz niepowodzenia leczenia.

Przeczytaj także na temat rodzajów chorób płucLink otwiera się w nowej karcie (w tym zapalenia płucLink otwiera się w nowej karcie).

Badania, które powinieneś wykonywać regularnie (skierowanie otrzymasz od swojego lekarza pierwszego kontaktu), to:

1. zdjęcie rentgenowskie (RTG) płuc

2. spirometriaLink otwiera się w nowej karcie

3. badania laboratoryjne krwi.

Możesz brać także udział w bezpłatnych programach profilaktycznych, które są organizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia lub samorządy. Informacje na ten temat uzyskasz od lekarza pierwszego kontaktu. Dzięki nim nie tylko będziesz miał możliwość wykonania badań, ale także dowiesz się więcej na temat chorób układu oddechowego i czynników ryzyka.

Źródła:

1. T. Wittczak, J. Walusiak, C. Pałczyński, Choroby układu oddechowego u spawaczy, „Medycyna Pracy”, 2009, t. 60, nr 3, s. 201–208.

2. E. Jassem, A. Szymanowska, A. Siemińska, J. Jassem, Palenie tytoniu a rak płuca, „Pneumonologia i Alergologia Polska”, 2009, nr 77, s. 469–473.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.