Badania serca - jakie są rodzaje? Na czym polegają?
Choroby układu krążenia to jedna z najczęstszych przyczyn zgonu w naszym kraju. Niemal 50% osób w Polsce umiera z powodu problemów sercowo-naczyniowych. Oczywiste jest zatem, że profilaktyka i wczesne wykrywanie tych schorzeń powinno być priorytetem zarówno wśród lekarzy, jak i pacjentów. Dowiedz się, jakie badania można wykonać, kiedy lekarz może ci je zlecić i na czym polega każde z nich.

Rodzaje badań serca
Najogólniej badania kardiologiczne można podzielić na inwazyjne i nieinwazyjne. Badania nieinwazyjne to grupa badań niosąca za sobą małe ryzyko powikłań dla pacjenta. Dostarczają za to bardzo dużo informacji o stanie zdrowia. Należą do nich np. pomiar ciśnienia czy echo serca. To pierwsze narzędzie w diagnostyce chorób serca. Z kolei badania inwazyjne to m.in. koronarografia oraz biopsja mięśnia sercowego. Są wysoce specjalistyczne i stosowane dopiero w sytuacji, gdy badania nieinwazyjne nie dały jasnych wyników oraz w stanach nagłych, gdy ratuje się życie. W trakcie badań inwazyjnych naruszana jest ciągłość skóry i tkanek, więc istnieje potencjalnie większe ryzyko powikłań niż w przypadku badań nieinwazyjnych.
Dowiedz się, jak dbać o serceLink otwiera się w nowej karcie.
Kiedy wykonuje się badania kardiologiczne?
Wskazań do przeprowadzenia badań jest bardzo dużo. Należą do nich przede wszystkim objawy niedokrwienia, niedotlenienia (szczególnie mózgu). Omdlenia, mroczki przed oczami to niektóre z nich. Kolejne to dolegliwości ze strony samego serca - nieregularne bicie sercaLink otwiera się w nowej karcie, uczucie kołatania. Ból w klatce piersiowej, zarówno w spoczynku, jak i po wysiłku również jest wskazaniem do przeprowadzenia badań. Diagnostykę prowadzi się też po wystąpieniu zdarzeń sercowych (np. zawału), aby ustalić ich przyczynę i określić, jaki obszar objęły. W trakcie badań wykrywa się także wszystkie wady budowy serca - wrodzone oraz nabyte. Skierowanie na badania można otrzymać podczas wizyty w gabinecie lub konsultacji z kardiologiem onlineLink otwiera się w nowej karcie.
Przeczytaj, kiedy można uprawiać spacery po zawale sercaLink otwiera się w nowej karcie.
Badania nieinwazyjne
Najpopularniejsze badania nieinwazyjne to:
pomiar ciśnienia krwi - dostarcza informacji, pod jakim ciśnieniem przemieszcza się krew w twoich tętnicach. Możesz je przeprowadzić samodzielnie, jeśli tylko masz w domu ciśnieniomierz. Otrzymywany wynik składa się z 2 danych - wartości ciśnienia skurczowego i rozkurczowego. Nie powinny one przekraczać odpowiednio 140 i 90 mmHg. Wszystkie wyniki powyżej normy świadczą o nadciśnieniu. Jeśli mierzysz sobie ciśnienie sam w domu i podwyższony wynik powtarza się, warto skonsultować to z lekarzem, aby włączyć odpowiednie leczenie. Pamiętaj jednak, aby badanie wykonać poprawnie - po minimum 15 minutach spoczynku;
elektrokardiografia (EKG)- w trakcie tego badania sprawdza się czynność elektryczną mięśnia sercowego. Polega ono na przyklejeniu do klatki piersiowej oraz umieszczeniu na rękach i nogach elektrod, które rejestrują, jak przebiegają impulsy w sercu. Na podstawie otrzymanych danych można określić przebieg pobudzenia mięśnia sercowego, a tym samym wykryć wszelkiego rodzaju nieprawidłowości pracy serca. Z zapisu EKG lekarz odczyta także cechy przerostu mięśnia sercowego, co jest typowe w przebiegu niewydolności sercaLink otwiera się w nowej karcie. Badanie jest zupełnie niebolesne i bardzo szybkie;
holter EKG - to nic innego jak EKG z tą różnicą, że zapis pracy serca trwa 24 godziny, ponieważ pacjent ma stale przez ten czas podłączone odpowiednie, przenośne urządzenie. Wykonuje się je, gdy na krótkim zapisie EKG nie widać było nieprawidłowości, a pacjent zgłasza kołatania sercaLink otwiera się w nowej karcie lub omdlenia. Monitorowanie serca przez całą dobę daje dużo informacji o jego pracy w czasie wysiłku czy w nocy;
echokardiografia - inaczej echo sercaLink otwiera się w nowej karcie. To badanie ultrasonograficzne, w którym badanym obszarem jest mięsień sercowy. Pozwala to określić przepływ krwi przez jamy serca i sprawdzić, czy zastawki pracują prawidłowo. Lekarz może również sprawdzić kurczliwość serca i ewentualne wady budowy. Badanie jest bezpieczne i może być wielokrotnie powtarzane;
próba wysiłkowa - w trakcie tego badania bez wątpienia się zmęczysz. Zostaniesz poproszony o jazdę na rowerze stacjonarnym lub bieganie na bieżni. Stopień trudności ćwiczeń zwiększa się stopniowo, a w tym czasie przyklejone do klatki piersiowej elektrody monitorują pracę serca. Monitorowane jest również ciśnienie tętnicze. Wynik pozwala określić, czy serce poddane dużemu wysiłkowi jest w pełni wydolne.
Badania nieinwazyjne to bardzo skuteczny i stosunkowo prosty sposób na wczesne wykrywanie wad oraz zapobieganie poważnym schorzeniom. Jeśli jesteś osobą w grupie ryzyka chorób sercowych, zwróć uwagę, by wykonywać je regularnie.
Dowiedz się, czym jest astma sercaLink otwiera się w nowej karcie oraz dekstrokardiaLink otwiera się w nowej karcie.
Badania inwazyjne
Najpopularniejsze badania inwazyjne to:
koronarografia- w trakcie tego badania lekarz może ocenić, czy tętnice, które dostarczają krew do serca, mają odpowiedni przepływ. Czasem w tętnicach wieńcowych gromadzą się blaszki miażdżycowe, co zwiększa ryzyko zawału serca - podczas koronarografii takie zmiany się uwidaczniają. Badanie potrzebne jest także przed np. angioplastyką i wszczepieniem by-passów;
badanie elektrofizjologiczne sercaLink otwiera się w nowej karcie - wykonywane jest u pacjentów z zaburzeniami rytmu serca. Pozwala precyzyjnie określić źródło zaburzeń i ich rodzaj. Drogą naczyń krwionośnych wprowadza się do serca specjalne elektrody, które zbierają bardzo dokładne informacje. Zabieg odbywa się oczywiście w znieczuleniu.
Kardiologiczne badania inwazyjne stosowane są w szczególnych przypadkach. W wielu z nich są sposobem na ratowanie życia.
SerceDbamy o Twoje zdrowie – także poprzez rzetelne informacje. Dlatego artykuły na naszej stronie są tworzone przez zespół specjalistów: lekarzy, fizjoterapeutów, dietetyków oraz doświadczonych redaktorów medycznych.
Nasi eksperci nie tylko dzielą się wiedzą teoretyczną – przekazują też praktyczne wskazówki oparte na swoim doświadczeniu zawodowym. Piszą o tym, co naprawdę ważne dla Twojego zdrowia: od profilaktyki, przez diagnostykę, po metody leczenia.
Stawiamy na przejrzystość, dlatego pod każdym artykułem znajdziesz bibliografię i źródła. W ten sposób wspieramy Cię w podejmowaniu świadomych decyzji dotyczących Twojego zdrowia.
Redakcja NNZobacz artykuły tego autoraPodziel się z innymi
Udostępnij artykuł w social-mediach.
Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcieŹródła:
I. Machaj, E. Janczewska, Z. Truszewski, Nieinwazyjne badania obrazujące w kardiologii, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2015, nr 21, s. 364-368.
J. Bil, Nowe badania w kardiologii interwencyjnej - czy zmienią codzienną praktykę kliniczną?, „Kardiologia Inwazyjna” 2019, nr 14, s. 3-7.
Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.