Arytmia serca – przyczyny, objawy, leczenie, powikłania

Najnowsze dane Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczące chorób układu krążenia wśród Polaków nie są optymistyczne. Szacuje się, że milion osób cierpi na niewydolność serca, a z powodu zawału umiera 15 tys. ludzi rocznie. W kategorii tych schorzeń mieści się także arytmia serca, czyli zaburzenia rytmu tego kluczowego organu. Jej najczęstszymi i najbardziej charakterystycznymi objawami są: kołatanie serca, ból w klatce piersiowej lub duszności. Sprawdź, do jakiego lekarza się udać, gdy zauważysz u siebie podobne symptomy i jak wygląda leczenie.

Co to jest arytmia serca? 

Arytmia (nazywana również potocznie arytmią serca) to określenie zaburzeń rytmu serca. Może wiązać się ona ze zbyt szybką lub zbyt wolną pracą mięśnia sercowego. Wynika to z nieprawidłowego przesyłania impulsów elektrycznych z przedsionków serca do komór. W sercu człowieka znajdują się komórki mięśniowe zdolne do do wytwarzania i przewodzenia impulsów elektrycznych. To właśnie one pobudzają struktury narządu – który przecież jest mięśniem – do skurczu w określonej kolejności. Jeśli dojdzie do zakłóceń w przewodzeniu impulsów, bicie serca staje się nieregularne, a częstość akcji serca może być zbyt wysoka lub zbyt niska.

Wśród arytmii serca wyróżnia się następujące rodzaje:

1. tachyarytmia (lub tachykardiaLink otwiera się w nowej karcie) – zbyt szybkie bicie serca, czyli powyżej 100 uderzeń na minutę w stanie spoczynku. Często spotykaną odmianą tachyarytmii jest migotanie przedsionkówLink otwiera się w nowej karcie, objawiające się szybkimi i nieregularnymi, a wręcz chaotycznymi skurczami mięśnia sercowegoLink otwiera się w nowej karcie. To patologiczny stan, w którym tętno może sięgać nawet do ponad 300 uderzeń na minutę;

2. bradyarytmia (lub bradykardia) – zbyt wolne bicie serca, czyli poniżej 60 uderzeń na minutę. Tętno spoczynkowe u wyczynowych sportowców lub ambitnych amatorów bywa znacznie niższe od podanej wartości i nie będzie się to wiązało z nieprawidłowościami w pracy serca. 

3. arytmie komorowe – powstają w komorach serca;

4. arytmie nadkomorowe – powstają najczęściej w przedsionkach, ale obejmują również pęczek Hisa (przewodzi on impulsy z przedsionków do komór) i inne, położone wyżej struktury mięśnia sercowego. 

5. Dowiedz się, jak dbać o serceLink otwiera się w nowej karcie.

Jakie są przyczyny arytmii?

Zaburzenia rytmu serca często wiążą się z innymi chorobami lub wadami wrodzonymi tego narządu, takimi jak:

1. choroba niedokrwienna serca, 

2. kardiomiopatie, 

3. zapalenie mięśnia sercowego, 

4. choroby układu bodźcowo-przewodzącego o podłożu genetycznym,

5. nadciśnienie tętnicze. 

Arytmia wcale nie musi mieć bezpośredniego związku ze schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Omawiane zaburzenia rytmu serca pojawiają się także w przebiegu nadczynności lub niedoczynności tarczycy, towarzyszą zaburzeniom elektrolitowym (głównie niedoborom magnezu i potasu we krwi), są wynikiem długotrwałego wysiłku fizycznego, niedotlenienia czy skutkiem przyjmowania substancji psychoaktywnych (np. dopalaczy). Przejściowe zaburzenia pracy serca mogą być również skutkiem ubocznym działania niektórych leków. 

Pamiętaj, że osoby prowadzące zdrowy tryb życia są mniej narażone na choroby układu krążenia. Postaw na aktywność fizyczną dostosowaną do Twoich możliwości i zminimalizuj ryzyko powstania zaburzeń rytmu sercaLink otwiera się w nowej karcie. 

Arytmia serca – objawy

W niektórych przypadkach arytmia serca nie daje żadnych objawów, jednak wiele osób dotkniętych tym schorzeniem obserwuje u siebie następujące symptomy:

1. kołatanie sercaLink otwiera się w nowej karcie,

2. ból w klatce piersiowej,

3. duszności,

4. zawroty głowy,

5. omdlenia,

6. uczucie, że serce na chwilę przestaje bić.

7. Dowiedz się także na czym polega bigeminia komorowaLink otwiera się w nowej karcie.

Arytmia serca – jak wygląda diagnostyka i leczenie?

Pacjenci często dowiadują się o zaburzeniach rytmu serca dopiero podczas rutynowego badania EKG. Na badania tego rodzaju skieruje Cię lekarz rodzinny lub kardiolog, jeśli zgłosisz dolegliwości ze strony układu sercowo-naczyniowego. Terapia arytmii polega najczęściej na przyjmowaniu leków antyarytmicznych. Jeśli są one nieskuteczne, dobrym rozwiązaniem mogą okazać się takie zabiegi jak kardiowersja elektryczna czy ablacja, polegająca na przezskórnym odizolowaniu obszaru tkanki serca odpowiadającej za powstawanie zaburzeń. 

1. Dowiedz się, na czym polega badanie elektrofizjologiczne serca (EPS)Link otwiera się w nowej karcie.

Arytmia serca – możliwe powikłania

Nieleczona arytmia serca może prowadzić do różnych powikłań. Najpoważniejsze z nich to: udar niedokrwienny mózgu, niewydolność serca, zatory tętnic kończyn dolnych czy zatorowość płucna. Uważnie obserwuj swój organizm i konsultuj swoje obawy ze specjalistą podczas wizyty stacjonarnej lub online.

• Choroby serca
• Serce

lek. Agnieszka Żędzian

Lekarz, absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Doświadczenie zdobywała, pracując w Klinice Gastroenterologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitalu Klinicznego w Białymstoku. W pracy z pacjentem stara się zawsze indywidualnie podejść do jego problemu oraz, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia, postawić właściwą diagnozę. Aby skutecznie pomagać pacjentom, systematycznie podnosi swoje kwalifikacje, biorąc udział w licznych szkoleniach i konferencjach naukowych.

lek. Agnieszka ŻędzianZobacz artykuły tego autora

Podziel się z innymi

Udostępnij artykuł w social-mediach.

Facebook - Link otwiera się w nowej karcieInstagram - Link otwiera się w nowej karcieTwitter - Link otwiera się w nowej karcie

Źródła:

1. K. Sygit, Choroby układu sercowo-naczyniowego i ich prewencja, Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego, Kalisz 2022. 

2. P. Pruszczyk i in., Wielka interna – kardiologia z elementami angiologii – część 1-2, Wydawnictwo Medical Tribune, Warszawa 2018.

3. S. Stec, Zaburzenia rytmu serca, zaburzenia rytmu życia. Przewodnik po objawach i leczeniu arytmii serca, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2014.

Powyższy materiał ma wyłącznie charakter edukacyjno-informacyjny, nie jest poradą lekarską i nie zastępuje konsultacji z lekarzem. Przed zastosowaniem się do wskazówek lub informacji o charakterze specjalistycznym zawartych na stronie zdrowie.nn.pl należy skonsultować ich treść z lekarzem. Zdrowie.nn.pl dokłada najwyższych starań, aby treść publikowanych materiałów była najlepszej jakości, ale nie ponosi odpowiedzialności za ich zastosowanie bez konsultacji z lekarzem.